حسین کوچوک‌بالابان، رئیس مشترک انجمن حقوق بشر، با تاکید بر اینکه تمام اتفاقات رخ داده، از تحویل ندادن پیکر روزنامه‌نگاران به قتل رسیده تا تلاش برای کودتای قیم علیه شهرداری‌های دم پارتی، نشان می‌دهد که دولت هنوز دستور کار جدی در مورد مسئله کوردها ندارد.
واکنش‌ها نسبت به ممانعت حکومت آک‌پ-م‌ه‌پ از تحویل پیکر روزنامه‌نگاران، ناظم داشتان و جیهان بیلگین، کارکنان مطبوعات آزاد که هنگام تهیه‌ی خبر در کوبانی توسط حمله‌ی پهپادهای مسلح ترکیه به قتل رسیدند، رو به افزایش است.
حسین کوچوک‌بالابان، رئیس مشترک انجمن حقوق بشر (İHD)، در گفتگو با خبرگزاری فرات (ANF)، با تاکید بر اینکه هم بی‌احترامی به پیکر روزنامه‌نگاران و هم تلاش‌های مداوم برای کودتای قیم علیه شهرداری‌های دم پارتی، تبعیض و نژادپرستی علیه موضع مردم کورد است، خاطرنشان کرد که قبل از هر چیز باید این رویکرد تغییر کند.
«قتل روزنامه‌نگاران جنایت جنگی است!»
حسین کوچوک‌بالابان با یادآوری اینکه ادعای به قتل رسیدن روزنامه‌نگاران ناظم داشتان و جیهان بیلگین در ۱۹ دسامبر توسط پهپادهای مسلح متعلق به نیروهای مسلح ترکیه تاکنون توسط مقامات تکذیب نشده و پیکر آنها نیز به خانوادههایشان تحویل داده نشده است، یادآور شد که قتل روزنامه‌نگاران در مناطق جنگی و درگیری، جنایت جنگی است. کوچوک‌بالابان با یادآوری اینکه داشتان و بیلگین روزنامه‌نگار بودند و جز دوربین و دستگاه‌های عکاسی چیزی در دست نداشتند، هدف قرار گرفته‌اند، خاطرنشان کرد که هدف قرار دادن روزنامه‌نگاران در دوره‌ای که گروه‌های جهادی مورد حمایت ترکیه به کوردها، علویان و سایر مردم حمله می‌کنند، معنادار است. کوچوک‌بالابان با بیان اینکه از این منظر، این حمله به همان اندازه که جلوگیری از دسترسی مردم به اخبار درست است، حمله‌ای برای انکار و از بین بردن جایگاه کوردهای روژاوا نیز هست.
«شکنجه و بی‌احترامی به پیکرها به عنوان یک ذهنیت دولتی ادامه دارد!»
کوچوک‌بالابان با یادآوری اینکه حملات مشابه علیه مطبوعات کورد به طور فشرده در دهه‌ی ۱۹۹۰ رخ داده است، خاطرنشان کرد که به قتل رسیدن روزنامه‌نگاران داشتان و جیهان بیلگین، مسدود کردن دسترسی به سایت‌های خبری آزاد، بازداشت و دستگیری غیرقانونی روزنامه‌نگاران، ادامه‌ی این حملات است. کوچوک‌بالابان با اشاره به افزایش حملات و بی‌احترامی به پیکرها در ۱۰ سال گذشته، به ویژه در مورد کوردها، گفت: «ما می‌دانیم که از سال ۲۰۱۷ گورهای دسته‌جمعی که پیکر مبارزان پ‌ک‌ک که جان خود را از دست داده‌اند در آن دفن شده، توسط هواپیماها بمباران و سوزانده شده‌اند. همچنین می‌دانیم که پیکر فرزندان خانواده‌های کورد با جعبه و بسته پستی برای آنها فرستاده شده است. حمله‌ی نژادپرستانه به مزار مادر آیسل توغلوک، سیاستمدار کورد، هنوز در حافظه‌ی ماست. درست مانند عدم اعلام محل دفن پیکر سید رضا و شیخ سعید. امروز نیز پیکر روزنامه‌نگاران کورد به خانوادههایشان تحویل داده نمی‌شود. همچنین از یک سو به خانواده‌ها از سوی وزارتخانه‌ها اجازه داده می‌شود که برای گرفتن پیکر فرزندانشان به گذرگاه مرزی خابور بروند و از سوی دیگر لز عبور آنها از مرز جلوگیری می‌شود. شکنجه و بی‌احترامی به پیکرها به عنوان یک ذهنیت دولتی ادامه دارد. با این اقدام، عملاً این پیام منتقل می‌شود که 'کوردها می‌توانند به دلایل بسیار پیش پا افتاده به قتل برسند، مادران و خانواده‌های آنها نمی‌توانند به پیکرهایشان دسترسی داشته باشند، اگر دسترسی پیدا کنند نیز نمی‌توانند آنها را دفن کنند، اگر دفن کنند نیز آنها را تخریب می‌کنیم'.»
«به درخواست‌هایی که به وزارت خارجه و کمیسیون حقوق بشر مجلس دادیم، پاسخی داده نشد»
کوچوک‌بالابان با بیان تلاش‌هایشان برای دریافت پیکر روزنامه‌نگاران، اظهار داشت که با مراجعه‌ی خانواده‌های داشتان و جیهان بیلگین به شعبه‌ی آمد انجمن حقوق بشر در ۲۱ دسامبر ۲۰۲۳، آنها وارد عمل شدند. کوچوک‌بالابان با اشاره به اینکه به وزارت امور خارجه و کمیسیون حقوق بشر مجلس درخواست داده‌اند، اما تاکنون هیچ پاسخی دریافت نکرده‌اند، گفت: «ما به عنوان انجمن حقوق بشر در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳ در مورد تحویل قانونی و دفن پیکر روزنامه‌نگاران داشتان و بیلگین به خانوادههایشان، هم به وزارت امور خارجه و هم به کمیسیون حقوق بشر مجلس درخواست دادیم. همچنین از آنجا که ترکیه گذرگاه‌های مرزی روژاوا را بسته است، در ۴ ژانویه ۲۰۲۵ به کنسولگری ترکیه در هولیر نیز درخواست دادیم تا پیکر از طریق گذرگاه مرزی خابور به خانواده‌ها تحویل داده شود. در این درخواست، خواستار اجازه عبور پیکرها مطابق با قوانین بین‌المللی و احترام به عزاداری خانواده‌ها شدیم. اما متاسفانه نه از وزارت امور خارجه، نه از کمیسیون حقوق بشر مجلس و نه از کنسولگری ترکیه در هولیر هیچ پاسخی دریافت نکردیم. بعداً با دخالت دم پارتی و اخذ مجوز از وزارتخانه‌های امور خارجه و کشور، همانطور که می‌دانید خانواده‌ها به گذرگاه مرزی خابور رفتند، اما این بار از عبور آنها از مرز جلوگیری شد. در نهایت هیئتی که پس از خروج از گذرگاه مرزی خابور در سلوپی همراه با خانواده‌ها بیانیه داد، خبر از دفن پیکر روزنامه‌نگاران در روژاوا به دلیل ممانعت‌ها داد.»
«قبل از هر چیز باید این رویکرد تغییر کند»
کوچوک‌بالابان با تاکید بر اینکه در حالی که از یک روند جدید صحبت می‌شود، هم به قتل رسیدن روزنامه‌نگاران، هم عدم تحویل پیکر آنها به خانوادههایشان و هم تلاش مداوم برای کودتای قیم علیه شهرداری‌های دم پارتی نشانگر اصرار دولت بر سیاست‌های «امنیتی» است. کوچوک‌بالابان با بیان اینکه این دوگانگی این تصور را ایجاد می‌کند که ذهنیت دولت هنوز واقعاً برای راه‌حل آماده نیست، گفت: «چه صلح باشد چه نباشد، آیا احترام به پیکرها ابتدایی‌ترین حق نیست؟ حتی در جنگ نیز به احترام پیکرها، احترام به دفن پیکرها، احترام به عزاداری خانواده‌ها برای مدتی آتش‌بس برقرار می‌شود. همچنین کرامت انسانی، احترام به یک انسان را از لحظه‌ی قرار گرفتن در رحم مادر تا زمان مرگ و پس از مرگ نیز به یاد او ایجاب می‌کند. اما متاسفانه ما هنوز در ترکیه در وضعیتی نیستیم که بتوانیم در مورد این موارد صحبت کنیم. این بی‌احترامی به پیکرها و آخرین تلاش برای کودتای قیم علیه شهرداری آک‌دَنیز از دم پارتی، ادامه‌ی تبعیض و نژادپرستی علیه موضع مردم کورد است. این نشان می‌دهد که دولت در مورد مسئله‌ی کورد دستور کار جدی ندارد. قبل از هر چیز باید این رویکرد تغییر کند.»
