محرومیت تحصیل به زبان مادری میلیون‌ها شهروند در ایران در قرن ٢١

امروز بیست و یکم فوریه، روز جهانی زبان مادری‌ست. جمهوری اسلامی ایران و دیگر رژیم‌های مستبد خاورمیانه با اعلام یک زبان رسمی، قتل‌گاه‌های بزرگ زبان‌های مادری میلیون‌ها انسان بودەاند.

سازمان جهانی یونسکو، ٢١ فوریه را به عنوان روز زبان مادری اعلام نموده و آن را ارج می نهد. انتخاب این روز، به جنبش دانشجویان بنگلادشی درسال ١٩۵٢ بر می‌گردد که خواستار ملی شدن زبان بنگالی به عنوان زبان دوم در کنار زبان اردو بودند. تظاهرات مسالمت آمیز دانشجویان در شهر داکا با تیراندازی پلیس مواجه شد که تعدادی کشته بر جای گذاشت. از سال ٢٠٠٠، یونسکو روز ٢١ فوریه را به عنوان روز زبان مادری به مردم جهان شناسانده و در بیشتر کشورهای جهان این روز گرامی داشته میشود.

اما در کشوری چون ایران که دارای تنوع هویتی و زبانی است حتی برگزاری مراسم روز زبان مادری ممنوع است.

میلیون‌ها شهروند که زبان مادری آنها فارسی نیست، از حق تحصیل به زبان مادری و تکلم به آن در ادارات رسمی محرومند.

ممنوعیت آموزش به زبان مادری برای کودکان آذری، کورد، لر، ترکمن، بلوچ و عرب یادآور تجربه‌ی تلخ روزهای نخست مدرسه است. دانش‌آموزانی که زبان مادریشان فارسی نیست؛ دنیای آموزش و مدرسه را از آن خود نمی‌دانند و این یکی از دلایل سرخوردگی کودکان از تحصیل و ترک آن است. رابطه عاطفی‌ای که فرد با زبان مادری دارد هرگز با هیچ زبان بیگانه‌ای شکل نمی‌گیرد.

این موضوع را حاکمان در ایران و جریانات ملی‌گرای موجود در اپوزیسیون آن درک نمی‌کنند.

ممنوعیت آموزش زبان‌های مادری و تحمیل یک زبان خاص بر کل جامعه را می‌شود در چارچوب نژادپرستی و ناشی از بیماری و توهم برتری نژادی دانست. ایجاد حکومت مرکزی و انتخاب زبان و مذهب رسمی برای ایران در تناقض با واقعیات این کشور چند ملیتی بوده و نه تنها این جبر فرهنگی منجر به حفظ اتحاد و یکپارچگی ایران نشده، بلکه آنرا به سوی تجزیه و فروپاشی سوق داده است.