نوروز اویسال وکیل رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در رابطه با حصر و انزوای سنگین امرالی و مجازات تخلف انضباطی که بر رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان و سه رفیق وی تحمیل شده است، با خبرگزاری فرات صحبت کرد.
خبرگزاری فرات: از روز اول که رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان به اسارت گرفته شده است، سیستم حصر وجود دارد. این حصر امروز به سطحی بسیار شدید رسیده است شما به عنوان وکیل رهبر خلق کورد از لحاظ قوانین داخلی و بینالمللی این موضوع را چگونه میبینید؟ برای پایان دادن به حصر چه تلاشهایی لازم است؟
نوروز اویسال: به اسارت گرفتن آقای اوجالان تا کنون از لحاظ حقوقی و قانونی بر اساس سیستمی ویژه انجام شده است. در سطح حقوق و قوانین اساسی و قوانین بینالمللی و توافقهای بینالمللی سیستمی ویژه است،که نمونهی آن وجود ندارد. بر اساس قانون باید در مقابل همهی افراد رفتار و برخوردهای یکسانی انجام شود، اما اگر این امر رخ ندهد، کاری در مخالفت و در مقابل حقوق و قوانین است. برای فردی قوانین و حقوق جدید نوشته شده و آن را اینگونه نام میبرند. مدت ۲۳ سال است سیستمی ویژه در امرالی ایجاد شده است و این سیستم بر اساس قوانین و حقوق نیست. هدف این است که با این کار نقش و جایگاه و وظیفهی آقای اوجالان از بین برده شود. همچنین خواستند تا تاثیرگذاری اوجالان برای حل مسئله کورد را از بین ببرند.
با توجه به اتاقی که در آن زندگی میکند، طول دیوارهای اتاق، مساحت اتاق، تنها نگه داشتن وی، اجازه ندادن از تحرک و پیادهروی، ممانعت از خواندن و دیدار وی با افراد دیگر، همهی اینها نشانهای از کارها و تلاش برای مجازات او به صورت تعمدی است. این موضوع و سایر نکات تک به تک برای آنها برنامهریزی شده و با برنامه انجام میشوند. روز به روز این سیستم سنگینتر و شدیدتر شده است. ما به عنوان وکلا همیشه علیه این سیستم هستیم و قابل قبول نیست. حصر بر اساس واکنشهای خلق تغییر میکند. پایان دادن به این حصر به وضعیت سیاسی مرتبط است.
خبرگزاری فرات: قبل از هر چیز خلق کورد و دوستانشان و نیروهای دمکراتیک در هر زمانی نقش و تاثیر رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان برای آزادی و چارهیابی مسئلهی کورد را آشکار کردند. در گذشته میبینیم رهبر خلق کورد همیشه مخاطب اصلی قرار گرفته و توانسته است جنگ را متوقف کند. آیا مسئلهی کورد بدون او حل خواهد شد؟ نقش و وظیفه او در چارهیابی مسئله کورد و دمکراتیزه کردن ترکیه چگونه است؟
نوروز اویسال: این مسئله کاملاً واضح و آشکار است که آقای اوجالان در خاورمیانه برای حل مسئلهی کورد دارای نقشی اساسی است. این هم حقیقتی آشکار است که او در زندان است اما علیرغم این آقای اوجالان همیشه گفته است، 'من برای حل مسئلهی کورد آماده هستم و برای ایفای نقش خود نیز که بر عهده ی من گذاشته میشود، همیشه آماده هستم.' این نقش و جایگاه آقای اوجالان و تلاشهای او برای حل مسئله کورد است و این نقش و جایگاه در همهی جهان و بویژه در ترکیه واضح و آشکار است. هرچند دولت ترکیه میخواست مخاطب بودن آقای اوجالان را از بین ببرد، اما خلق این مخاطب بودن وی را شناخته و پذیرفتند و همیشه از آن پشتیبانی کردند. قبل از آن که آقای اوجالان به اسارت گرفته شود، این نقش و وظیفه خود را آشکار کرده است. به ویژه در سال ۲۰۱۳ آقای اوجالان مخاطب بودن خود را نشان داده و اعلام کرد. در دیدار سال ۲۰۱۹ آقای اوجالان ۷ بند را ارائه کرد و این نکات و موضوعها را منتشر نمود. در این هفت نکته و موضوع اولین هدف و مطالبه اصلی چارهیابی مسئله کورد بود.
خبرگزاری فرات: چندین سال است شما وکلا و خانواده رهبر اوجالان نمیتوانید به امرالی بروید و با وی و سایر زندانیان دیدار کنید. پیشتر مسائلی مانند "خرابی کشتی" و "بدی وضعیت آب و هوا" بهانه قرار داده میشد تا با وی دیدار انجام نشود. اما این بار تخلف انضباطی را بر روی تحمیل کرده و در مورد اخیر نیز به بهانه پیادهروی یک مجازات دیگر انضباطی بر عبدالله اوجالان رهبر خلق کورد تحمیل شده است. این امر از لحاظ قانون و حقوق زندانیان به چه معنی است؟ آیا ممانعت از دیدار وکلا و خانواده از لحاظ قانونی درست است؟ ترکیه میخواهد از این راه چه کاری انجام دهد؟
نوروز اویسال: آقای اوجالان مدت ۱۰ سال به تنهایی در جزیره امرالی محبوس بود. پس از ۱۰ سال اتاق آقای اوجالان تغییر کرده و پنج زندانی دیگر به آنجا منتقل شدند. این برخوردها بر این زندانیان نیز تحمیل شده است. اکنون سه تن در امرالی هستند و مدت ۶ سال است که در آن را محبوس میباشد. در مدت این ۶ سال هیچ دیداری با وکلا انجام نشده است و حصر با شدت هر چه بیشتر در مقابلشان انجام شده است. آنها فقط سه بار توانستند خانوادههای خود را ببینند. به بهانههای واهی و بی اساس از سال ۲۰۱۵ همهی دیدارها متوقف شدند. پس از کودتا در ترکیه و اعلام وضعیت اضطراری با حکم دادگاه بورسا برای مدت سه سال به هیچکس اجازهی هیچ دیداری داده نشد. هیچ ارتباطی، هیچ نامهای، روزنامه و هیچگونه راه اطلاعرسانی به آنها داده نشد و همهی ارتباطات آنها قطع شد. پس از سال ۲۰۱۸ وضعیت اضطراری پایان یافت و ناچار شدند دیداری را ترتیب دهند. دیگر از آن زمان تخلف انضباطی را پیش کشیدهاند.
زمانی که آقای اوجالان به همراه ۳ رفیقش برای ورزش بیرون میروند و پیادهروی کرده و با هم صحبت میکنند، تخلف انضباطی را بر آنها تحمیل کردند. ما از حقوق بشر اروپا این خبر را دریافت کردیم که آقای اوجالان و دوستانش اینگونه مجازات شدهاند و همچنین آقای اوجالان دو بار اعتراض کرده و به این مجازات معترض شده است. دولت ترکیه از فکر و اندیشهی آقای اوجالان وحشت دارد و میخواهد نقش آقای اوجالان در رابطه با خلق و آزادیخواهان را از بین ببرد.
خبرگزاری فرات: قوانین بینالمللی چگونه به حصر امرالی و سیستم شکنجه علیه رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان و سایر زندانیان نگاه میکند؟ تا چه حد قوانین اروپا و سیپیتی و سازمانهای حقوق بشری از سیستم امرالی مطلع هستند و موضع آنها در این رابطه چیست؟ موضعگیری آنها را چگونه ارزیابی میکنید؟
نوروز اویسال: امروز قوانین و اقدامات ترکیه بر اساس توافقهای شورای اروپا نیستند و تاکنون هیچ اعتراض و نارضایتی از طرف شورای اروپا برای برداشتن این حصر دیده نشده است. این سکوت آنها به این دلیل نیست که اعمال و اقدامات ترکیه درست هستند. برعکس این سیستم ضدقانونی که تاسیس شده است، تاکنون بر پایه شکنجه پیش رفته و این دستگاهها و سازمانها به شیوهی سیاسی برخورد کرده و رفتار خود مقابل این نقض حقوق بشر را نشان میدهند. اگر موضعو برخوردی قانونی و حقوقی از خود نشان دهند، تلاشی خواهند کرد. اما علیرغم اینها سیپیتی طی ۲۳ سال گذشته فقط ۸ بار به وظیفهی خود عمل کرده است. در بسیاری مواقع میگویند، 'آقای اوجالان تهدیدی سیاسی است و یک زندانی سیاسی و همزمان یک زندانی است که برای دولت ترکیه خطر و تهدید محسوب میشود'. به دلیل این تهدید و خطر میگویند، آقای اوجالان در فکر و فلسفه خود جنگی بزرگ انجام میدهد. ما هم در مقابل به آنها میگوییم، این رفتار و برخورد و روش اشتباه است که شما در پیش گرفتهاید.
خبرگزاری فرات: برای پایان دادن به حصر علیه رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در حال حاضر و یا در آینده آیا شما بر اساس قوانین داخلی و یا قوانین بینالمللی نقشه و برنامهای دارید و آیا میخواهید کاری انجام دهید؟
نوروز اویسال: مراجعات ما به دادستانی بورسا هنوز هم ادامه دارند. هر هفته خواستار ملاقات خانواده زندانیان با عزیزانشان هستیم. در موارد متعدد که ما نسبت به مجازاتها اعلام نارضایتی کرده و خواستار مشاهده پرونده بودهایم با بهانههای واهی آنرا به بعد موکول کرده و یا آنرا رد کردهاند. در سطح بینالمللی ما به دادگاه حقوق بشر اروپا مراجعه کردهایم و تا امروز هم مراجعات ما ادامه دارند. همچنین ما هم با تهیه گزارش و هم با ملاقات با دادگاه حقوق بشر اروپا (سیپیتی) آنان را در چند و چون وضعیت امرالی قرار دادهایم. اولویت و وظیفه اصلی ما نیز همین است که کمیته منع شکنجه اروپا که وابسته به شورای اروپاست را در جریان رویدادهای امرالی قرار داده و موضوع حصر و انزوای امرالی را در برنامه کاری آنان قرار دهیم. ما تاکنون نقض حقوق بشر و مجازات تخلف انضباطی را بصورت مکتوب برای آنان ارسال کردهایم، اما از این پس با مراجعه حضوری به فعالیتمان ادامه میدهیم. همچنین در حوزه حقوقی و قانونی نیز اقدامات لازم را در چهارچوب کارزار آزادی اوجالان انجام میدهیم.