تا مسئله کوردها حل نشود، مشکل حداقل دستمزد حل نمی‌شود
سینان اوک، نویسنده و پژوهشگر، یکی از دلایل اصلی بحران اقتصادی را صرف بودجه کشور در مسائل امنیتی دانست و گفت: «تا مسئله کورد حل نشود، مشکل حداقل دستمزد حل نخواهد شد.»
سینان اوک، نویسنده و پژوهشگر، وضعیت اقتصادی، بحث حداقل دستمزد و بحث در مورد حل مسئله کوردها را با خبرگزاری فرات (ANF) ارزیابی کرد.
سینان اوک یکی از دلایل اصلی بحران اقتصادی در ترکیه را این دانست که منابع این کشور به جای استفاده برای رفاه و خدمات اجتماعی، صرف مصارف امنیتی می‌شود و گفت: «به ویژه مسئله کوردها عامل مهمی است که تأثیر مستقیمی بر اقتصاد دارد. این موضوع از امپراتوری عثمانی تا جمهوری ترکیه ادامه داشته است. بودجه‌ای که برای مصارف امنیتی و جنگ‌افروزی تخصیص داده شد، مانعی جدی بر سر راه رشد اقتصادی کشور و مانع توسعه اجتماعی شده است. پس از دهه ۱۹۹۰ که مسئله کوردستان وارد عرصه بین‌المللی شد، این موضوع نه تنها بخشی از سیاست داخلی، بلکه جزئی از سیاست خارجی شد.»
سینان اوک اظهار داشت پس از سال ۲۰۱۶ بحران اقتصادی ترکیه شدیدتر شده و قدرت خرید افراد با حداقل دستمزد ضعیف شده است و گفت: «به عنوان مثال بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ حداقل دستمزد بالای ۵۰۰ دلار بوده است که تا سال ۲۰۲۲ این رقم به ۳۴۶ دلار کاهش یافته است. یکی از دلایل اصلی این کاهش، هزینه سیاست خارجی به ویژه سیاست‌های مداخله‌ای در سوریه، بر اقتصاد ترکیه است. علاوه بر این، کاهش ارزش حداقل دستمزد در برابر دلار، وضعیت نامشخص سیاست خارجی ترکیه و مشکلات اقتصادی داخلی دست به دست هم داده است. در سال ۲۰۲۴ ارزش حداقل دستمزد در مقابل دلار کمتر شده و مدیریت این وضعیت با تغییر نرخ سود و سیاست اقتصادی تعیین می‌شود.»
پژوهشگر سینان اوک فرآیند حل و فصل را فرصت مهمی برای توسعه اقتصاد دانست و گفت: «بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ حداقل دستمزد بیش از ۵۰۰ دلار بود که نشان‌دهنده تأثیر این فرآیند بر اقتصاد بود. اما پس از پایان روند حل و فصل و پس از سال ۲۰۱۶، سیاست‌های امنیتی دوباره آغاز شد و همزمان بحران جدی در اقتصاد ترکیه نیز آغاز شد. این بحران هم قدرت خرید مردم را کاهش داد و هم پتانسیل رشد اقتصادی را در بلندمدت تضعیف کرد. حل مسئله کوردها نه تنها صلح اجتماعی را به ارمغان می‌آورد، بلکه پتانسیل‌های اقتصادی را نیز باز خواهد کرد. اگر ترکیه راه حلی واقعی برای مسئله کوردها پیدا کند و واقعیت کوردها و کوردستان را بپذیرد، این اقدام نقش مهمی در خروج از بحران اقتصادی و سیاسی خواهد داشت.»
سینان اوک در مورد آینده ترکیه گفت: «ترکیه برای اینکه بتواند از بحران اقتصادی رهایی یابد و به صلح بلندمدت دست یابد، باید مسئله کوردها را به روشی مسالمت‌آمیز حل کند. این نه تنها یک مشکل اتنیکی است، بلکه مهم‌ترین مؤلفه روند دموکراتیزاسیون ترکیه است. پذیرش وجود کوردها و کوردستان، تاثیر مثبتی بر سیاست داخلی و خارجی ترکیه خواهد داشت. در این فرآیند می‌توان بر اساس عدالت، برابری و حقوق بشر تحولی در جامعه ایجاد کرد. بحران عمیق قانون و دموکراسی در ترکیه تنها از این طریق قابل حل است. در نهایت، راه حل شرافتمندانه نه تنها برای مسئله کوردها، بلکه فرصتی را برای ثبات کل ترکیه فراهم خواهد کرد.»
