تحریم‌های بی‌سابقه علیه جمهوری اسلامی آغاز شد

از نیمه‌شب سه‌شنبه به وقت  آمریکا تحریم‌های واشنگتن علیه رژیم ایران به مرحله اجرا درآمدند. کاخ سفید می‌گوید فشار بر اقتصاد ایران را تاحدی افزایش می‌دهد که این كشور را به قبل از توافق برجام بازگرداند و آنرا مجبور به پذیرش خواسته‌های جامعه جهانی کند

دونالد ترامپ رییس جمهوری ایالات متحده هشتم مه سال جاری/ ١٨ اردیبهشت در کنفرانسی مطبوعاتی خروج یکجانبه آمریکا از توافق برجام را اعلام کرد. همزمان مایک پمپئو وزیر خارجه این كشور طی کنفرانسی استراتژی تازه کشورش علیه ایران را اعلام کرده و گفته بود که در صورت اصرار جمهوری اسلامی بر سیاست‌های کنونی "سنگین‌ترین تحریم‌های تاریخ" را بر ایران اعمال خواهند کرد.

 

تحریم‌های سنگین و تهدید به تحریم‌های بیشتر آیا به تسلیمیت رژیم ایران در برابر خواسته‌های بین‌المللی منجر می‌شود و یا اینکه به فروپاشی جمهوری اسلامی می‌انجامد؟

 

وزیر خاجه آمریکا روز ٣٠ ژوئیه/ ٨ مرداد ١٢ شروط آمریکا را برای آغاز گفتگو با ایران اینگونه برشمرده بود: تعهد ایران به عدم تلاش برای دست یافتن به سلاح اتمی پس از انقضای دورۀ برجام، محدود ساختن برنامۀ موشکی این کشور، خودداری جمهوری اسلامی از مداخلات منطقه‌ای و رفع محدودیت‌های سیاسی و اجتماعی و برقراری آزادی‌های اساسیِ مدنی و شهروندی در کشور.

 

هدف از اعمال بسته دوم مجازات‌ها به گفته مقام‌های آمریکایی "برای کسب تغییراتی که رژیم [ایران] باید در [رفتار و سیاست‌های خود] ایجاد کند" بیان شده است.

 

دومین بسته تحریمی آمریکا شامل موارد زیر می‌باشند: بنادر و کشتیرانی و شرکت‌های مرتبط با آن؛ شرکت‌های مرتبط با صنعت نفت که شامل شرکت ملی نفت ایران، شرکت بازرگانی نفت ایران، شرکت ملی نفت‌کش ایران؛ شرکت‌های وابسته به نهادهای مالی خارجی با بانک مرکزی ایران و هر نهاد مالی دیگر تحت تحریم بر اساس قانون تحریمی مجوز دفاع ملی؛ شرکت‌های مالی حامی بانک مرکزی ایران؛ خدمات پذیره نویسی، بیمه یا بیمه اتکایی و همچنین بخش انرژی ایران.

 

از سوی دیگر استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا نیز اعلام کرده است که از امروز (دوشنبه ۵ نوامبر/ ١۴ آبان) همزمان با آغاز مجازات‌ها، نام ٧٠٠ شخصیت حقیقی و واحد حقوقی بر فهرست سیاه تحریم‌های آمریکا افزوده می‌شود. این فهرست، پیش از توافق اتمی سال ٢٠١۵ تنها ۴٠٠ شخص و موسسه را در بر‌می‌گرفت.

 

تابستان سال جاری دور اول تحریم‌ها بحدی وضعیت اقتصادی ایران را متشنج کرد که هر دلار آمریکا در صرافخانه‌های تهران به ٢٠ هزار تومان رسید. بسته اول تحریم‌های آمریکا شامل ممانعت از دسترسی دولت ایران به دلار، تجارت طلا، خرید آلومنیوم و فولاد، مبادله ریال، خرید تسهیلات با قرض از دولت‌های دیگر، سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو و هواپیماهای مسافربری و قطعات یدکی، و همچنین ورود فرش و مواد خوراکی به آمریکا را در بر گرفته بود.

 

این تحریم‌ها به نارضایتی عمومی از رژیم ایران دامن زد و طی ماههای گذشته اعتراضاتی سرتاسری در چندین مرحله از سوی طیف‌های گوناگون جامعه برگزار گردید.

 

مسئولان رژیم از آغاز تحریم‌ها به رجزخوانی علیه دولت آمریکا پرداخته‌اند و اعتراضات مردمی به فساد و فقر را به آمریکا نسبت دادند. اسحاق جهانگیری معاون روحانی رییس جمهور ایران طی اظهاراتی مدعی شده است که دور تازه تحریم‌ها هیچگونه تأثیری بر دولت ایران نخواهند گذاشت. اقتصاددانان ایرانی با انتقاد از مسئولان ایرانی وخامت وضعیت معیشتی مردم را نشانه بی‌لیاقتی دست‌اندرکاران رژیم ایران و فساد نهادینه شده در ساختار حکومت ایران عنوان می‌کنند.

 

تورم، بیکاری، کمبود آب، وابستگی به واردات و افزایش نقدینگی اقتصاد ایران و به تبع آن رژیم ایران را در آستانه فروپاشی قرار داده‌اند. از سوی دیگر نارضایتی عمومی مردم از جمهوری اسلامی هم بر بار مشکلات و مسائل رژیم می‌افزاید.