مرگ مهاجر افغان در اردوگاه زابل؛ هشدار درباره بحران انسانی در بازداشتگاه‌های ایران

مرگ باقر رضایی، مهاجر ۶۰ ساله افغان، بر اثر گرما و بی‌آبی در اردوگاه زابل واکنش‌هایی را نسبت به شرایط غیرانسانی بازداشت مهاجران در ایران برانگیخته است. گزارش‌ها از مرگ و بی‌هوشی ده‌ها نفر دیگر در شرایط مشابه خبر می‌دهند.

جسد باقر رضایی، مهاجر افغانستانی که در اردوگاه زابل جان باخته بود، روز سه‌شنبه ۱۰ تیرماه به زادگاهش ولسوالی مالستان در استان غزنی افغانستان منتقل شد. گواهی فوت صادرشده، دلیل مرگ را گرمازدگی شدید و بی‌آبی عنوان کرده است.

بنا بر گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های افغانستان از جمله خامه‌پرس، باقر رضایی ۶۰ ساله، پس از دریافت برگه خروج از ایران در مسیر بازگشت، توسط نیروهای ایرانی در استان سیستان و بلوچستان بازداشت و به اردوگاه مهاجران زابل منتقل شد. خانواده رضایی اعلام کردند که او سالم بوده و عامل اصلی مرگش شرایط غیرقابل‌تحمل اردوگاه بوده است.

یکی از پسران او با اشاره به وضعیت وخیم این اردوگاه، گفته است که دست‌کم ۳۵ نفر به دلیل گرما و تشنگی بی‌هوش شده‌اند که هشت نفر جان خود را از دست دادند. نبود آب آشامیدنی، غذا، مراقبت‌های پزشکی و وجود کار اجباری از جمله شرایط سخت و غیرانسانی در اردوگاه‌های مشابه ذکر شده‌اند.

در همین حال، نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع وزارت کشور ایران، اعلام کرده که در سال جاری بیش از ۷۱۷ هزار مهاجر افغانستانی از ایران اخراج شده‌اند. این در حالی است که گزارش‌های متعددی از بدرفتاری با مهاجران، سرقت اموال، خشونت در زمان بازداشت و اخراج منتشر شده است. با وجود این گزارش‌ها، مسئولان ایرانی توصیه کرده‌اند که مهاجران برای پیگیری شکایات، از وکیل در افغانستان استفاده کنند—روندی که برای بسیاری تقریباً غیرممکن است.

با افزایش دمای هوا، شرایط اردوگاه‌ها وخیم‌تر شده و جان هزاران مهاجر به ویژه کودکان، سالمندان و بیماران در معرض خطر قرار گرفته است. فعالان حقوق بشر خواستار اقدام فوری بین‌المللی و نظارت بر وضعیت این اردوگاه‌ها شده‌اند و هشدار داده‌اند که در صورت نبود پاسخگویی، بحران انسانی در ایران تشدید خواهد شد.