حسن حاجی عضو کمیته سیاسی حزب آزادی و دمکراسی ایزدیان (PADÊ) در مصاحبه با خبرگزاری فرات به ارزیابی تنش‌های اخیر حکومت عراق در شنگال پرداخت،

'دولت عراق نمی‌تواند نماینده تمام خلق‌های عراق باشد، برخی تصمیم می‌گیرند، عراقی‌‌ها هم تنها گوش به فرمان هستند'

حسن حاجی در آغاز سخنان خود به موضع ضعیف حکومت عراق و مداخله نیروهای خارجی در امور این كشور اشاره کرده و گفت:"آشکار شد که عراق تا چه حدی ضعیف است. حتی نمی‌تواند نمایندگی خلق‌های عراق را هم بر عهده بگیرد و مطالبات آنان را فراهم کند. نکته مهم این است که دولت‌های بیگانه در امور داخلی عراق مداخله می‌کنند. نیروهای بسیاری در امور عراق دخالت می‌کنند. این نیروها تصمیم می‌گیرند و عراق هم عمل می‌کند. حکومت عراق نه در حرف و نه در عمل نتوانسته است خود را نشان دهد. هر نیرویی در عراق وجود دارد. کورد، عرب (چه شیعه و چه سنی) هر کدام یک دولت را پشت سر دارند. قتل‌عام ایزدی‌های شنگال در سال‌های ٢٠٠٣ و ٢٠١۴ به همین دلیل بود. ما بارها صدای خود را به طیف‌های عراقی و آیینی رساندیم. ما صدای خود را به سازمان ملل و سازمان‌های مدافع حقوق بشر رساندیم. واقعیت این است که هیچ کدام از این سازمان‌ها هم تا کنون به شیوه‌ای جدی از شنگال دیدار نکرده‌اند و به حقوق اولیه ایزدی‌ها اذعان نکرده‌اند. قبول نکرده‌اند که ایزدی‌ها در داخل و خارج دارای حقوق انسانی هستند."

'حکومت عراق خود را در قبال شنگال مسئول نمی‌داند و برای حل مسئله ایزدی‌ها هم گامی برنمی‌دارد'

حسن حاجی در مورد مسئولیت‌گریزی دولت عراق در قبال جامعه ایزدی گفت:"شنگال جایگاهی در مباحث روز عراق ندارد تا دولت به وظایف خود در قبال آن عمل کند. حکومتی که خود را مسئول نمی‌داند، چگونه به دنبال راه حل برای مسئله ایزدی‌ها باشد؟"

'نه عراق، نه سازمان ملل و نه سازمان‌های مدعی حقوق بشر به وظایف خود عمل نکردند'

حسن حاجی به نقشه‌ها و بازی‌های بین‌المللی ترکیه، عراق و نیروهای داخلی علیه شنگال و ایزدی‌ها اشاره کرده و گفت:"اکنون می‌بینیم که شنگال در راستای بازی‌های بین‌المللی در صدر خبرها قرار گرفته است. نقشه‌های بسیاری را علیه شنگال طرح کرده‌اند. دلیل تمامی آنها هم سیاست‌های شکست‌خورده دولت عراق است. اگر عراق امروز نتواند از مردمان و خاک خود دفاع کند، خلق ایزدی چه امیدی به آن داشته باشند تا به خواسته‌هایشان دست یابند. با اینکه ٨ سال از قتل‌عام سپری شده است اما هنوز از زخم‌های این خلق خون می‌چکد، ایزدی‌ها هنوز در اسارت بسر می‌برند. همه ایزدی‌ها آواره شدند. عراق هیچ زمانی بر اساس وجدان عمل نکرده است. نه سازمان ملل، نه سازمان‌های مدعی حقوق بشر هیچکدام به وظایف خود عمل نکردند. همه آنان برای منافع خویش کار می‌کنند. نه تنها حق ایزدیان، حقوق ترکمن، شبک‌ها، مسیحی‌ها در عراق نقض می‌شود، انکار می‌شود. با اینکه در قانون اساسی این حقوق وجود دارند اما در میدان از آن‌ها خبری نیست."

'ایزدی‌ها باید حقوق خود را مطالبه کنند'

عضو کمیته سیاسی PADÊ خاطرنشان کرد که خلق شنگال باید با صدا و نیروی خود برای تحقق خواسته‌های خود گام بردارند. حسن حاجی در این مورد گفت:"حکومت تازه عراق هیچ برنامه‌ای برای خدمت به مردم ندارد. بویژه برای ایزدی‌ها چیزی در چنته ندارند. اگر ما خواستار حقوق و حق خود نباشیم، اگر نخواهیم امور خود را بدست بگیریم، آنها هم هیچ اطلاعی از خواسته‌های ما نخواهند داشت. قتل‌عام شنگال یک نقشه بین‌المللی بود و عاق و نیروهای داخلی هم در آن دست داشتند. اگر در دادگاه لاهه به این قتل‌عام رسیدگی شود باید همه حساب پس دهند. امروز می‌خواهند به بازی‌های تازه‌ای دست زنند.

'ایزدی‌ها هیچ ظلمی بر دیگران نکرده‌اند و همیشه در پی زندگی صلح‌آمیز بوده‌اند'

هزاران سال است که ایزدی‌ها در سرزمین‌های خود زندگی می‌کنند. ایزدی‌ها در هیچ دوره‌ای به عنوان ایزدی و آیین ایزدی مانع زندگی مسالمت‌آمیز خلق‌های منطقه نشده‌اند. ایزدی‌ها هیچ زمانی مابین آیین‌ها و انسان‌ها تبعیض قائل نشده‌اند. امروز سیاست تبعیض آمیزی بر شنگال اعمال می‌شود. سیاستی که درصدد تضعیف شنگال است. دشمن اجازه نمی‌دهند ایزدی‌ها نیرومند شوند، نمی‌گذارند اتحاد داخلی، وحدت اجتماعی، نیروی نظامی و سیاسی مقتدر شکل گیرد. ما اینجا دچار ضعف‌هایی هستیم. حق و حقوق ایزدی‌ها و طیف‌های دیگر نقض می‌شود. نباید به بازی‌های دشمن فرصت داد. دشمن هیچگاه چشم دیدن پیشرفت ایزدی‌ها را ندارد. نباید از دشمنان گلایه کرد، باید جامعه خود به دنبال راه حل باشد. ما همچون ایزدی‌، نباید به دشمنان اجازه مداخله بدهیم. ما باید در مقابل سیاست‌ها و نقشه‌های آنان ایستادگی کنیم. همه شنگالی‌‌ها باید اینگونه عمل کنند."

'ما با کمک خلقمان مدیریت سیاسی جامعه ایزدی را به پیش می‌بریم'

حسن حاجی در ادامه گفت: "هشت سال است پی در پی علیه ما نقشه طرح می‌کنند. توافق ٩ اکتبر ٢٠٢٠، امروز اخلالگری‌ها ادامه دارند. همه می‌خواهند سیاست خود را بر ایزدیان تحمیل کنند. ما با کمک خلقمان مدیریت سیاسی جامعه ایزدی را به پیش می‌بریم. برای خلقمان کار می‌کنیم. نباید اجازه داد حق ایزدی‌ها در عرصه سیاسی تضعیف شده و انکار گردد. این سیاست نیست. این توطئه است. سیاستی که امروز در عراق جریان دارد برای منافع مردم عراق نیست. تمامی هیئت حاکمه امروز در عراق صرفا برای منافع دینی، جناحی و قبیله‌ای خود کار می‌کنند. همه آنان برای کسب قدرت ۴ سال آتی در حکومت به جان هم افتاده‌اند. هم و غم آنان کسب جایگاه در مجلس نمایندگان است نه رسیدگی به حال و روز مردم عراق. مردم هیچ جایگاهی در برنامه‌های آنان ندارند. ما همچون جامعه ایزدی چه امیدی به چنین افرادی داشته باشیم؟ آنچه ما باید انجام دهیم این است که دستاوردهای خود را حفظ کنیم. برای خود و جامعه مفید باشیم. باید جامعه را آگاه و سازماندهی کنیم. باید خلقمان را هشیار کنیم تا تحت تأثیر این نیروها و عناصر قرار نگیرند. خلق و جامعه ما باید از این پس برنامه‌های سیاسی مفید برای آینده خود را مد نظر قرار دهند. ما باید نقاط ضعف خود را شناسایی کنیم. هر اندازه جامعه دچار تشتت باشد به همان اندازه تضعیف می‌شود. جامعه بدون اتحاد یک جامعه ضعیف است. اگر تصمیم و خواسته‌های جامعه مشترک باشند در آنصورت می‌توان به خواسته‌ها دست یافته و اجازه مداخله و حمله به دیگران هم داده نخواهد شد. امروز هر نوع مداخله‌ای در عراق و بویژه در شنگال صورت می‌گیرد، این فراتر از رویه سیاست داخلی است و به مداخله‌ای بین‌المللی تبدیل شده است. ما قبلا گفته بودیم که اینجا عراق است، همه نیروها در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند، امروز این وضعیت به شنگال رسیده است. سیاست‌های آمریکا، سیاست‌های نیروهای خارجی، سیاست ترکیه، سیاست کشورهای عربی، منافع آنان به وضعیت شنگال گره خورده است. هر کدام از آنها می‌خواهد خود را در شنگال مستقر کند. اما مردم شنگال جایی نزد این نیروها ندارند. خلق شنگال قربانی سیاسی و برنامه‌های آنان است. خلق شنگال هزینه تنش‌ها و بحران‌های این نیروهاست."

'آگاه باشید به دام نیافتید'

حسن حاجی با اعلام هشدار به خلق شنگال گفت:"ما باید هشیارانه عمل کنیم و به دام بازی‌های آنان نیافتیم. آنچه ما بدنبال آن هستیم موجودیت ما و آیین ایزدی و حق و حقوق شنگال است. ما هیچ زمانی از اعلام یک دولت حرفی نزده‌ایم. ما نخواسته‌ایم که تمامی مناطق تحت کنترل ما باشند. ما خلقی صلح‌طلب هستیم. با همه خلق‌های دیگر زندگی می‌کنیم، علیه هیچ آیین و باوری نیستیم. اگر در این برهه و در این مرحله سیاسی به خواسته‌های جامعه پاسخ ندهی تحت تأثیر قرار گرفته و تضعیف می‌شوی. هیچ زمانی سیاستی پیروی نشده است که منافع ایزدی‌ها را در اولویت قرار دهد. همچنین شهروندان آواره ایزدی را به سرزمین و منازل خود بازگرداند.

'چرا علیه ایزدی‌ها چنین عمل می‌کنند؟'

چرا عراق اجازه نداد که پیکر شهید زردشت شنگالی در شنگال نصب شود. زردشت شنگالی برای خاک و شرف خود جنگید و به شهادت رسید. چرا اجازه نمی‌دهند پیکر وی در شنگال نصب شود. چرا هیچ کسی در مورد پیکرها و مراکز كشورهای بیگانه در عراق حرفی بر زبان نمی‌راند؟ چرا در مقابل جامعه ایزدی چنین عمل می‌کنند؟"

'شما نماینده مردم شنگال نیستید، نمایندگان شنگال افرادی هستند که به خلق آن خدمت می‌کنند'

حسن حاجی با اشاره به افرادی که تحت عنوان نماینده مردم ایزدی در تلویزیون‌ها ظاهر می‌شوند گفت:"برخی افراد از طریق رسانه به مردم شنگال و منطقه زیان وارد می‌کنند. میان طیف‌های شنگال و نیروهای بین‌المللی به تفرقه‌‌اندازی دست می‌زنند. ما به آنها می‌گوییم که شما نماینده مردم شنگال نیستید. شما نماینده اراده خلق شنگال نیستید. نمایندگان شنگال انهایی هستند که به ایزدیها خدمت می‌کنند. شما به جریان‌های دیگر و فتنه‌انگیزی خدمت می‌کنید. این مایه پذیرش نیست. شنگال را به عرصه‌ای نظامی مبدل کرده‌اند."

'اجازه نمی‌دهیم شنگال ناأمن شود'

حسن حاجی عضو کمیته سیاسی حزب آزادی و دمکراسی ایزدیان (PADÊ) در پایان گفت:"برخی از طرف‌های سیاسی امنیت و آسایش شنگال را نمی‌خواهند. ما هوادار جنگ نیستیم. ما اجاده نمی‌دهیم که شنگال ناأمن شود."