یک ژنو دیگر بدون کردها| فرات آمارگی

چهارمین دور از مذاکرات صلح ژنو درحالی امروز رسماً شروع به‌کار نمود که بار دیگر از دعوت کردها به این مذاکرات خودداری به‌عمل آمد. در این مذاکرات "نماینده دولت بشار اسد"، "برخی از گروه‌های معارض سوری" و "گروه دوستان سوریه" حضور دارند

چهارمین دور از مذاکرات صلح ژنو درحالی امروز رسماً شروع به‌کار نمود که بار دیگر از دعوت کردها به این مذاکرات خودداری به‌عمل آمد. در این مذاکرات "نماینده دولت بشار اسد"، "برخی از گروه‌های معارض سوری" و "گروه دوستان سوریه" حضور دارند

 

این دور تازه که از مذاکرات صلح ژنو که بانام "جستجوی راهکار سیاسی برای بحران سوریه" امروز رسماً شروع شده، با نظارت سازمان ملل و فرستاده ویژه این سازمان استفان دیمستورا در شهر ژنو سوییس انجام خواهد گرفت. اگرچه طرفین شرکت کننده ابراز امیدواری کرده‌اند که این نشست به سرنوشت مذاکرات قبلی دچار نشود، اما هم‌چنان انتظار می‌رود که این مذاکرات بدون یافتن نتیجه‌ای پایان یابد.

 

تجربه ۳ نشست قبلی ژنو و نیز نشست آستانه، نشان داده که "اگر واقعاً رغبتی برای حل بحران سوریه وجود دارد، لازم است کردها در این مذاکرات حتماً وجود داشته باشند". علت این امر را می‌توان اینگونه برشمرد که: با وجود اینکه مقامات سوریه، کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی صراحتاً عنوان نکرده‌اند، اما نیروهای کرد در سوریه هم‌اکنون قدرتمندترین نیرو را در سوریه تشکیل می‌دهند. این نیروها تنها نیرویی در سوریه می‌باشند که از ابتدای قدرت‌گیری هیچ‌وقت جبهه‌های خود را از دست نداده‌اند و بالعکس هم‌چنان به پیشروی‌های خود ادامه می‌دهند.

 

مورد دوم که می‌توان به آن اشاره نمود این‌ست که کردها به‌عنوان تنها نیرویی در سوریه می‌باشند که برای چاره‌یابی بحران، پروژه‌ای عملی دارند. مناطق تحت کنترل کردها در سوریه از معدود مناطق امن سوریه به‌شمار می‌رود و هم‌اکنون پناهجویان بسیاری از سرتاسر این کشور برای نجات جان خود به این منطقه وارد می‌شوند.

 

مورد سوم را می‌توان به بافت جمعیتی سوریه نسبت داد. سوریه اگرچه کشوری‌ست که تاکنون با سیستم تمرکزگرایانه و نظام دولت‌ملت مدیریت می‌شد اما واقعیت این‌ست که تنها اجبار و قدرت دولت مرکزی مانع از بروز واقعیت و اعتراضات مردمی شده بود. سوریه کشوری‌ست که غیر از اعراب، سرزمین خلق‌های دیگری مانند کردها، سریانی‌ها، ترکمن‌ها، چرکس‌ها و ... می‌باشد و قطعاً هر یک از این ملیت‌ها بر هویت خود اصرار و تا به آخر برای موجودیت خود خواهند جنگید. حتی با وجود [احتمال بعید] شکست کامل بنیادگرایی سوریه در آینده‌ای نزدیک، باز هم هویت‌های مختلف حقوق خود را طلب خواهند نمود و سوریه مطمئناً سوریه قبل نخواهد بود.

 

مورد چهارم را می‌توان به دخالت‌های منطقه‌ای و پشتیبانی صریح دولت‌های منطقه از عناصر بنیادگرا عنوان نمود. ترکیه تاکنون سعی داشته است تا به استفاده ابزاری از نیروهای مخالف بشار اسد بپردازد. گروه ائتلاف ملی سوریه ـ و در میان آن‌ها ارتش آزاد ـ در همان بهبوهه جنگ داخلی سوریه، گرایشاتی بنیادگرایانه پیدا کردند به‌طوریکه بسیاری از اعضای این ائتلاف یا قبلاً در عضویت دیگر گروه‌های جهادی بوده‌اند و یا اینکه هم‌اکنون به رفت‌وآمد در میان آن‌ها مشغول‌اند. به‌همین دلیل این نیروها هرگز نمی‌توانند به‌عنوان بخشی از پروسه چاره‌یابی بحران سوریه قلمداد شوند و درصورت قبول آن‌ها از طرف غرب، سوریه از درون باز با یک تروریسم جدید مواجه خواهد شد.

 

اگرچه هنوز هم می‌توان دلایل بیشتری را به موارد فوق افزود اما تا همین‌جا نیز به‌راحتی می‌شود استنباط نمود که ژنو ۴ علی‌رغم خوشبینی طرف‌های شرکت‌کننده، قطعناً سرنوشت ژنو‌های قبلی و نشست آستانه را پیدا خواهد نمود. به‌نظر نمی‌رسد که قدرت‌های جهانی از چنین فاکتورهایی ناآگاه باشند؛ درواقع تمامی آن‌ها از نزدیک با واقعیات بحران سوریه آشنا هستند. با این حساب می‌توان با قطعیت گفت " از آنجایی که کردها در این مذاکرات قرار ندارند، قدرت‌های برگزار کننده مذاکرات ژنو ۴ به‌خوبی می‌دانند که این مذاکرات به مانند نمونه‌های قبلی شکست خواهد خورد" و مهم‌تر اینکه "کردها روزبه‌روز در سوریه قدرتمندتر می‌شوند و نادیده گرفتن آن‌ها نمی‌تواند چاره‌ کار باشد". ولی با این وجود همان نیروهای ترتیب دهنده ژنوهای قبلی، دوباره کردها را به این مذاکرات دعوت نکرده‌اند.