در ۲۹ فوریه «توافقنامه صلح» بین ایالات متحده و طالبان امضا شد. طبق توافق نامه امضا شده در قطر، ایالات متحده و ناتو در راستای تحقق شرایط طالبان، نیروهای خود را ظرف ۱۴ ماه از کشور خارج خواهند کرد. با وجود توافق، اعضای از زندان آزاد شده طالبان به کشتارهای خود علیه مردم افغانستان و نیروهای دولتی ادامه دادند. ما با سلای غفار، سخنگوی حزب همبستگی افغانستان، که در پشت پرده و نتایج توافق بین ایالات متحده و طالبان با وجود مردم و دولت افغانستان صحبت کردیم.
'فریب افغانها و مردم آمریکا'
مدتی است که مذاکرات بین ایالات متحده و طالبان ادامه دارد و هزاران نفر از اعضای دربند طالبان در نتیجه این جلسات آزاد شدهاند. جزییات پشت پرده این گفتوها چه هستند؟
متحدان آمریكا و ناتو در سال ۲۰۰۱ به نام مبارزه با تروریسم به افغانستان حمله كردند. آنها به نام جنگ با طالبان گفتند که دمکراسی، حقوق بشر، حقوق زنان و ... میآورند با این حال، پس از سال ۲۰۰۱، طالبان قویتر شدند. هر روز که میگذرد، آنها مرتکب جنایات بیشتری میشوند و ظلمهایی را علیه مردم انجام میدهند. بهخصوص از طریق حملات انتحاری و اعدامها، به عبارت دیگر، مبارزه با تروریسم یک دروغ بزرگ بود. مبارزه با تروریسم فقط بهانهای برای ورود به افغانستان و اجرای استراتژی جدید حمله آمریکا بود. هدف اصلی ایالات متحده آمریکا توسعه جنگ هژمونیک علیه قدرتهایی مانند روسیه، چین و ایران بود که با افغانستان دارای مرز مشترک هستند.
آنها میکوشند با روند به اصطلاح صلح که آغاز شده است، هم مردم افغانستان و هم مردم خود را فریب دهند. جنگ ایالات متحده در افغانستان طولانیترین و پرهزینهترین جنگ در تاریخ آمریکا است. مردم ایالات متحده آمریكا نیز در این مورد از دولت خود انتقاد میكنند زیرا مالیاتی كه میپردازند برای این جنگ هزینه میشود. اما پس از این همه سال، هنوز هیچ امنیتی وجود ندارد، هنوز جنگ وجود دارد، خون ریخته میشود، مردم کشته میشوند. از سال ۲۰۰۱ تاکنون بیش از ۴۰۰۰۰۰ افغان کشته شدهاند. افراد بیشماری زخمی شدند، بسیاری از کشور خود فرار کردند و پناهنده شدند. ایالات متحده، طالبان را به عنوان یک دشمن با دست خود ایجاد کرد. طالبان دشمن ایالات متحده آمریکا نیست، بلکه عامل آن است. و ایالات متحده قصد دارد وحشیگری بیشتری را به افغانستان صادر کند. پرچم سیاه پیش از این در افغانستان جایگزین پرچم سفید شده و داعش جایگزین طالبان شده است. داعش نام رمز جدید طالبان است. به نظر ما، این روند صلح فقط یک توهم است. آنها در تلاشند تا از آرزوی مردم برای صلح استفاده کنند. مردم افغانستان خواهان صلح و امنیت هستند. آنها زندگی عادی میخواهند، میخواهند فرزندانشان را بدون ترس به مدرسه بفرستند.
بنابراین این صلح چقدر ممکن است؟
صلح برقرار نخواهد شد. داعش قبلاً جای طالبان را گرفته است. جنگ علیه مردم مظلوم افغانستان ادامه خواهد یافت. ایالات متحده نوعی سیاست استعمار جدید را در افغانستان اجرا میکند. فرآیندهای مشابه به اصطلاح صلح و مذاکره قبلاً اتفاق افتاده است. اما همه این فرایندها توسط ایالات متحده برای تعیین استراتژیهای خود مورد استفاده قرار گرفت. به عنوان مثال، هدف از روند صلح حفظ قدرت حامد کرزی بود. اکنون، گفتگوها با طالبان مستقل از انتخابات در ایالات متحده آمریکا نیست. ترامپ میخواهد با گفتن «من جنگ طولانی را در افغانستان به پایان رساندم و طالبان را شکست دادم» رأی کسب کند. به همین ترتیب، دولت اشرف غنی میخواهد در قدرت باقی بماند. بنابراین آنها از انواع شرایط و خطوط قرمز چشمپوشی کردند.
در پایان این روند صلح حاصل نخواهد شد. ما نمیتوانیم از دست خونین ایران و پاکستان چشمپوشی کنیم. نیروهای منطقهای دیگری نیز وجود دارند. طالبان دستنشانده پاکستان است. پاکستان در گذشته از مجاهدین و سپس از طالبان حمایت کرده است. از نظر وی، این زمینههای ایجاد یک جنگ نیابتی با هند است. پاکستان هرگز خواهان صلح در افغانستان نیست، ادامه جنگ به نفع آن است. باز هم، ایالات متحده آمریکا ۹ پایگاه نظامی در افغانستان دارد. این پایگاهها هم منطقه و هم جهان را تهدید میکند.
نقش دولت
این معامله بین دولت و طالبان نیست، بلکه بین ایالات متحده و طالبان انجام شده است. برخورد دولت با این موضوع چیست؟
آنها میگویند که مذاکرات بین دولت و طالبان نیز آغاز خواهد شد، در حال حاضر روزانه حملاتی که پلیس و مردم را هدف قرار میدهد، انجام میشود. حتی بدون اطلاع دولت افغانستان، ایالات متحده به طالبان قول داد که ۵۰۰۰ عضو آن در زندان آزاد خواهند شد. به عبارت دیگر، این تصمیم توسط ایالات متحده آمریکا گرفته شده، نه دولت افغانستان، دولت مخالفت کرد زیرا آنها با طالبان گفتگو و مذاکره نکردند. اما چه اتفاقی افتاد؟ زلمای خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده برای صلح در افغانستان، آمد و نظر رئیسجمهور غنی و مدیر اجرایی عبدالله عبدالله را جلب کرد و گفت: چه کسی به تصمیمات ما اعتراض دارد؟ وی گفت: من این تصمیم را در دوحه گرفتم، ما خطوط قرمز یا پیششرطهای شمارا به رسمیت نمیشناسیم، شما آنها را آزاد خواهید كرد. و دولت ۴۶۰۰ عضو طالبان را آزاد كرد. برای ۴۰۰ فرد خطرناک باقیمانده، آنها مجلس ملی خود را به نام لویه جرگه تشکیل دادند تا تصمیم خود را توجیه کنند. با این حال، این مجلس از نظر مردم هیچ مشروعیت و معنایی ندارد. هیچکس در اینجا به مردم افغانستان توجه نمیکند. خانوادههای قربانیان هرگز طالبان را نمیبخشند و هرگز آزادی این قاتلان را نمیپذیرند. آنها معاملهای بدون عدالت را نمیپذیرند. زیرا صلح ناعادلانه معنایی ندارد. صلحی که در آن مجرمان محاکمه نشوند نمیتواند معنیدار باشد.
خود خلیلزاد گفت که این توافقنامه بین ایالات متحده و طالبان است. همچنین دیگر مقامات آمریکایی این حرف را زدند. به عبارت دیگر، این توافقنامه تصریح کرده است که طالبان، به ایالات متحده و ناتو حمله نخواهند کرد. آتشبس طالبان با ایالات متحده جدید نیست، در واقع، این اجماع از سال ۲۰۰۱ بین آنها بوده است. طالبان از سال ۲۰۰۱ تاکنون به چند مقر، پایگاه، اردوگاه نظامی آمریکا حمله کرده است؟ جنگ طالبان از همان ابتدا علیه مردم بود.
'خلیلزاد، عروسک قابل اعتماد ایالات متحده آمریکا'
نقش زلمای خلیلزاد را که ما را به یاد فرستاده ویژه آمریکا در سوریه، جیمز جفری میاندازد، چگونه ارزیابی میکنید؟ او چه جور آدمی است؟
خلیلزاد در جوانی از افغانستان به آمریکا مهاجرت کرد و یک عروسک قابل اعتماد برای ایالات متحده آمریکا است. وی ابتدا به عنوان سفیر آمریکا به افغانستان آمد. اکنون نماینده ویژه آنها در افغانستان است. نقش او اجرای سیاستهای استعمار جدید ایالات متحده در قبال افغانستان است. برای او زندگی مردم افغانستان اهمیتی ندارد. تنها موردی که وی به آن اهمیت میدهد اجرای استراتژی ایالات متحده است. او این بازی را بسیار ماهرانه با نام صلح انجام میدهد. زیرا او یک نماینده بسیار قدیمی ایالات متحده آمریکا است.
طبق این توافق نامه، ایالات متحده تعداد سربازان خود را تا پایان ماه نوامبر به کمتر از ۵۰۰۰ نفر کاهش میدهد. گفتمان ایالات متحده برای خروج نیروهای خود از افغانستان و سیاست پشت آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
تا زمانی که پایگاههای آنها در اینجا باشد، ایالات متحده نیروهای خود را از افغانستان خارج نمیکند. تا زمانی که روسیه به رقابت با چین و ایران ادامه دهد، از اینجا خارج نخواهد شد. ما اعتقاد نداریم که آنها عقبنشینی کنند. آنها از عراق عقبنشینی نکردند. اینیک تبلیغات انتخاباتی است که میگویند سربازان عقبنشینی می کنند. مردم افغانستان خواهان عقبنشینی همه قدرتهای خارجی بهویژه ایالات متحده هستند. طبق توافق، آنها باید سربازان خود را ظرف مدت ۱۴ ماه خارج کنند. با این حال، پس از انتخابات مطمئن هستیم که آنها دلیلی برای ماندن مطرح میکنند. گویا آنها در سال ۲۰۱۴ هم میرفتند. چی شد؟ آنها گفتند که مبارزه با تروریسم ادامه دارد. اکنون آنها یا داعش را تهدید ذکر میکنند و یا اینکه آن را توجیه میکنند که طالبان به جناحهای مختلفی تقسیمشده و برخی از جناحها با روسیه، چین یا ایران همکاری میکنند.
زنان و جامعه چه فکر میکنند؟
وقتی ایالات متحده آمریكا مداخله خود را در افغانستان آغاز كرد، تلاش كرد خود را به عنوان ناجی زنان نشان دهد. مشارکت زنان در این روند یا نگرش آنها نسبت به موضوع چگونه است؟
زنان بیشتر از همه تحت تأثیر جنایات وحشتناک طالبان قرار گرفتند. زنان را سر بریدند، سنگسار کردند، به قتل رساندند، از کار و تحصیل اخراج کردند. سنگینترین جنگ علیه آنها صورت گرفت و همچنان ادامه دارد. برای زنان عادی و آگاه افغان ممکن نیست که این مورد را فراموش کرده و قاتلان را ببخشند. اما تعداد انگشتشماری از زنانی که با دلار آمریکا زندگی میکنند اکنون نقش سخنرانان آمریکا را بازی میکنند. آنها دائماً در مورد روند صلح صحبت میکنند و ادعا میکنند که طالبان در حال تغییر است. این زنان نقشی را که ایالات متحده به نمایندگی از زن به اصطلاح غیردولتی به آنها اختصاص داده است صرفاً برای منافع فردی خود انجام میدهند، در جلسات پشت پرده برگزارشده در هتلهای دوحه شرکت میکنند و سپس دلارهای خود را میشمارند. با این حال، خانوادههای قربانیان و زنان جامعه این روند را قبول ندارند. علاوه بر این، یک معاون زن روشنفکر به شورا پیوست تا در مورد آزادی ۴۰۰ طالب مشهور تصمیم بگیرد و با صدای بلند گفت که این به معنای خیانت به مردم است با این حال او نیز ساکت شد.
واکنش جامعه نسبت به این توافق نامه بین ایالات متحده و طالبان چگونه است؟
حزب همبستگی تنها نیرویی بود که در اعتراض به آزادی ۵۰۰۰ عضو طالبان به خیابانها ریخت و اعتراض کردند. رسانهها صداهای مخالف را سرکوب میکنند و آن را منعکس نمیکنند. ما مردم افغانستان دوره بسیار سختی را میگذرانیم. بهویژه، فشارها بر نیروهای مترقی دمکراتیک که برای آزادی و استقلال کشور میجنگند شدید و چندوجهی است. دولت از یکسو، نیروهای اشغالگر از یکسو و نیروهای افراطی مانند طالبان، القاعده، داعش یا مجاهدین از سوی دیگر، وضعیت اینجا بسیار پیچیده است. دولت افغانستان ارادهای ندارد، همه قدرتها در کشور نقش دارند. تنها راه دستیابی به صلح و ثبات از طریق قدرت مردم است. جامعه افغانستان باید متحد و سازماندهی شود. اگر آنها خواهان صلح و امنیت در زندگی خود هستند، باید مبارزه علیه این نیروها را سازماندهی کنند.
«ما باید مانند کوردها مقاومت کنیم»
به عنوان حزب همبستگی، راهحل را کجا میبینید؟
در ۶ ماه گذشته، روزانه بهطور متوسط ۱۶ غیرنظامی در حملات بمبی و حملات انتحاری کشته شدهاند. افغانستان یکی از مرگبارترین کشورهای جهان محسوب میشود. طبق اعلام سازمان ملل، این سومین کشور ناامن در جهان است. ناامیدترین ملت نام گرفته است. اما ما به عنوان حزب همبستگی و بسیاری از سازمانهای مترقی امیدوارتر هستیم. ما باهم، شانهبهشانه، تحت عنوان یک اتحاد باید بجنگیم. ما به آینده امیدواریم. به همین دلیل است که ما علیه اشغالگران و مرتجعین میجنگیم. و همچنین نمونههای محکمی داریم. به عنوان مثال، در برخی از شهرهای افغانستان، زنان علیه طالبان اسلحه به دست گرفتند. آنها انتقام جرائمی را که علیه جوامعشان صورت گرفتهاند، را میگیرند. اخیراً، یک زن در منطقه کور اسلحه به دست گرفت و قاتلان خانوادهاش را کشت. در شمال کشور گروههایی وجود دارند که در برابر طالبان دفاع شخصی میکنند. این مقاومت ما را امیدوار میکند. و همانطور که همیشه میگوییم، مقاومت جنبش کورد و مردم کورد منبع الهام ماست. ما باید همان جنگی را که کوردها علیه داعش جنگیدند، علیه طالبان نیز در اینجا به پا کنیم. زیرا ما شرایط مشابهی را تجربه میکنیم. ما باید از مبارزه کوردها در کوبانی و عفرین درس بگیریم.
فراخوانی برای همبستگی
شما به عنوان حزب همبستگی در همبستگی با مقاومت ملت کورد چه در طول مقاومت کوبانی و چه پس از آن فعالیتهایی را سازماندهی کردید. چه نوع همبستگی از کوردها انتظار دارید؟
آنچه ما همیشه از سازمانهای خواهر خود در سطح بینالمللی میخواهیم این است که صدای ما باشند. امپریالیسم و نظام سرمایهداری دشمن مشترک ما هستند. بیایید در کنار هم بجنگیم، تجربیات خود را با ما در میان بگذارید، بیایید یاد بگیریم. بیایید تجربیات خود را در مبارزه برای عدالت، حقوق بشر و حقوق زنان به اشتراک بگذاریم. ما باید در کنار همدیگر باشیم و از یکدیگر دفاع کنیم. هنگامیکه دولت افغانستان به ما حمله کرد، ما خواهان اقدامات اعتراضی در مقابل سفارتخانههای افغانستان در کشورهای مختلف هستیم که آن را محکوم کنند. اوضاع افغانستان نهتنها به دولت ملی بلکه به سیاست قدرتهای بینالمللی بستگی دارد. باید به این کشورها فشار وارد شود. مالیاتی که مردم میپردازند به عنوان سلاحی در مقابل ما تبدیل میشود. شما به عنوان جنبش کوردی میتوانید این نیروهای ناتو را تحت فشار قرار دهید. که جنگ را در افغانستان متوقف کنند، میتوانید از شبکههای تبهکاری مانند طالبان و داعش بخواهید که کشتار افغانها را متوقف کنند. ما میخواهیم شما صدای ما باشید.
سلای غفار کیست؟
سلای غفار که در سال ۱۹۸۳ در غرب افغانستان متولد شد، در ۳ ماهگی به همراه خانواده به پاکستان پناه برد، زیرا پدرش در مبارزات آزادی جای گرفت. وی در سن ۱۳ سالگی کار با کودکان و زنان را در اردوگاههای پناهندگان در پاکستان آغاز کرد. او در بسیاری از سازمانهای زنان و کودکان شرکت کرد. در زمان حکومت طالبان، وی برای زنان در افغانستان کار میکرد. با حمله آمریكا و ناتو در سال ۲۰۰۱، وی یكی از پیشگامان مبارزه با اشغالگران و باندهای اسلامگرا شد. وی به عنوان سخنران در بسیاری از کنفرانسهای بینالمللی در مورد افغانستان شرکت کرده است و هم اکنون سخنگوی حزب همبستگی افغانستان است.