جنگلهای آمازون را 'ریه‌های کره زمین' می‌خوانند، زیرا از انتشار صدها میلیون تن دی‌اکسید کربن در جو زمین جلوگیری می‌کنند. این میراث طبیعی ١٨ روز است که در لهیب آتش می‌سوزد، جامعه بین‌المللی نسبت به تداوم آتش‌سوزی جنگلهای آمازون نگران است.
جنگلهای آمازون در آمریکای لاتین را می‌توان قلب تپنده کرده زمین خواند، دو سوم این جنگل‌ها در کشور برزیل واقع شده‌اند. با آغاز زمامداری ژائیر بولسونارو بر کرسی ریاست جمهوری برزیل آتش‌سوزی جنگلهای آمازون به سرعت افزایس یافته است. در سالهای اخیر صدها هکتار از جنگلهای آمازون از سوی شرکت‌های چوب‌بری و صنعتی به غارت رفته‌اند، فعالان محیط زیست رییس جمهوری برزیل را به مماشات در بهره‌برداری بیش از حد این جنگل‌ها متهم می‌کنند.
جنگلهای امازون سالانه ٩٠ تا ١۴٠ میلیارد تن دی‌اکسیدکربن جذب می‌کنند و مانع انتشار آن در جو زمین می‌شوند. آتش سوزی که از ١٨ روز پیش آمازون را دربر گرفته بر نگرانی‌ها افزوده است.
٧۴ هزار مورد آتش‌سوزی در شش‌ماهه نخست ٢٠١٩
اگر چه آتش‌سوزی ١٨ روز گذشته آمازون به موضوعی جهانی مبدل شده باشد اما حریق در این جنگل‌ها در سال جاری افزایش بی‌سابقه‌ای داشته است. از آغاز سال تاکنون ٧۴ هزار نقطه آمازون واقع در کشور برزیل آتش‌سوزی روی داده است. موسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل، اینپه، در آخرین گزارش خود آتش‌سوزی‌های گسترده جنگلهای آمازون را نتیجه خشکسالی و قطع بی‌رویه درختان عنوان کرده است. این موسسه می‌گوید آتش‌سوزی جنگلهای آمازون نسبت به سال گذشته میلادی با افزایش ۸۳ درصدی مواجه بوده است.
آتش‌سوزی در بولیوی هم خسارت بزرگی بهمراه داشت
در شش ماه اول سال جاری میلادی ٢٢٠ هزار هکتار از جنگلهای آمازون طعمه حریق شدند، بیلان آتش‌سوزی ماه آگوست برزیل هنوز منتشر نشده است. اما تخمین زده می‌شود که صدها هزار هکتار جنگل به خاکستر مبدل شده است.
آتش‌سوزی تنها به برزیل محدود نبوده است. در بولیوی هم ۶٠٠ هزار هکتار از جنگلهای آمازون طعمه حریق شده‌اند. آتش‌سوزی در بولیوی هنوز به تمامی کنترل نشده است.
بخشی از جنگلهای آمازون در پاراگوئه هم به آتش‌سوزی دچار شده‌اند.
جهان نگران است
نه تنها خلق‌های برزیل بلکه حریق جنگلهای امازون به نگرانی‌ها در جهان دامن زده است. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد با اظهار نگرانی از آتش‌سوزی جنگلهای آمازون اعلام کرده است که این وضعیت به تلاشها علیه تغییر آب و هوا ضربه وارد می‌کند.
امانوئل ماکرون رییس جمهوری فرانسه هم با اظهار نگرانی در مورد آتش‌سوزی جنگلهای آمازون گفت:"جنگلهای بارانی آمازون، این ریه‌های زمین که به تنهایی ۲۰ درصد اکسیژن ما را تأمین می‌کنند آتش گرفته. این یک بحران بین‌المللی است. قرار ما برای گفتگو درباره این وضعیت اضطراری دو روز دیگر در نشست گروه ۷."
آمازون چرا ریه‌های زمین است
مساحت جنگلهای آمازون ۵٫۵ میلیون کیلومتر مربع است که بین ۹ کشور تقسیم شده و یک پنجم کل مساحت آمریکای جنوبی را در بر می‌گیرد. این منطقهٔ جنگلی که تماماً از درختان پهن‌برگ تشکیل شده و رودخانهٔ آمازون نیز از میان آن می‌گذرد بخش‌هایی از کشورهای برزیل (۶۰ درصد)، پرو (۱۳٪)، کلمبیا (۹٪)، ونزوئلا (۵٪)، بولیوی (۵٪)، گویان (۳٪)، سورینام (۲٪)، اکوادور (۱٫۵٪) و گویان فرانسه (۱٫۵٪) را در برمی‌گیرد. اهمیت جنگل آمازون در تنوع زیستی گونه‌های گیاهی و جانوری آن، و همچنین در نقش مهم این جنگل در جذب گاز دی‌اکسید کربن از هوا و تولید اکسیژن به جای آن است. جنگل آمازون حدود نیمی از اکسیژن جو زمین را تولید می‌کند. از جنگلهای آمازون به عنوان بزرگترین میراث طبیعی جهان یاد می‌شود و برخی آن را «ریه‌های کره زمین» می‌نامند. در نیم قرن گذشته جنگل بارانی آمازون تقریباً بیست درصد کوچکتر شده‌است. با تخریب جنگل‌ها، در درازمدت با برهم خوردن «ثبات کربن» در جو زمین، الگوهای بارندگی در سراسر جهان نیز تغییر کرده و کشاورزی با بحران روبرو خواهد شد.
جنگل آمازون با تولید نیمی از اکسیژن جو زمین، تأثیری فوق‌العاده بر روی آن می‌گذارد. بنابر امار 'صندوق جهانی طبیعت-WWF' آمازون به تنهایی ٩٠ تا ١۴٠ میلیار تن دی‌اکسیدکربن کره زمین را جذب می‌کند و مانع انتشار آن در جو زمین می‌شود.
٣۴ میلیون انسان در جنگلهای آمازون زندگی می‌کنند که ٣ میلیون و چهارصد هزار نفر آنان را ساکنان بومی تشکیل می‌دهند.
