جنبش آزادی کوردستان، حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک)، دوازدهمین کنگره خود را در روزهای ۵ تا ۷ می برگزار کرد. در چارچوب فراخوان و خواست رهبر آپو، تصمیمات تاریخی اتخاذ و به ساختار و فعالیت‌ها تحت نام پ‌ک‌ک پایان داد.

من نیز یکی از آن روزنامه‌نگاران خوش‌شانسی بودم که در این کنگره تاریخی شرکت کردم.

کنگره پ‌ک‌ک روزانه از جنبه‌های مختلف مورد بحث قرار می‌گیرد و واضح است که همچنان مورد بحث قرار خواهد گرفت. زیرا در ۵۲ سال گذشته، اثر پ‌ک‌ک در هر نوع تحولی وجود داشته است، بدون شک این تصمیم بر آینده کوردستان، ترکیه و خاورمیانه نیز تاثیر خواهد گذاشت.

من اطلاعاتی را که در مورد نشست‌ها، بحث‌ها، تصمیمات و نتایج کنگره جمع‌آوری کرده‌ام خواهم نوشت، اما در ابتدا به طور خلاصه به یاد بیاوریم، چه اتفاقی افتاد؟

دولت ترکیه، با اتحاد فاشیستی آ‌ک‌پ-م‌ه‌پ در سال ۲۰۱۴ «طرح فروپاشی» را آماده کرد. بر اساس این طرح، رهبر آپو، پ‌ک‌ک و مردم کورد دیگر از دستور کار و سیاست ترکیه خارج می‌شدند. دیگر با رهبر آپو دیداری صورت نمی‌گرفت، گریلاها درهم شکسته می‌شدند، سیاست دموکراتیک تصفیه می‌شد. در نتیجه نیز کوردها توسط نسل‌کشی از بین می‌رفتند. ترکیه نیز به این ترتیب به یک قدرت هژمونیک تبدیل می‌شد و امپراتوری عثمانی را نوسازی می‌کرد. سلطان این دوره نیز اردوغان می‌شد. حتی وزیر فاشیست وقت، سلیمان سویلو، مژده (!) داده و گفته بود «در سال ۲۰۱۶ دیگر کسی نام پ‌ک‌ک را نخواهد شنید.» در نتیجه این طرح نسل‌کشی، جنگی سخت و نابودگر آغاز شد. همانطور که انتظار می‌رفت، پ‌ک‌ک و کوردها نیز با پیشاهنگی رهبر آپو و گریلا‌ها مقاومت کردند. در نتیجه جنگ ۱۰ ساله، حدود ۱۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند. اما دولت ترکیه به اهداف خود نرسید. زیرا اهداف آن برخلاف هستی و طبیعت بودند. صد سال دیگر هم اگر جنگ ادامه یابد، در نهایت باز هم متوقف خواهد شد، یا توافق حاصل می‌شود یا به جدایی و تجزیه ترکیه منجر می‌شود. همانطور که نه کوردها می‌توانند تمام ترک‌ها را از بین ببرند، که چنین هدف و سیاستی نیز وجود ندارد؛ نه ترک‌ها می‌توانند تمام کوردها را از بین ببرند، راه معقول، اخلاق و سیاست، راه حل دموکراتیک است...

اکنون اهداف پنهان دولت ترکیه را نمی‌دانیم، اما به نظر می‌رسد که رهبر آپو با صبر، سیاست و موضع خود بار دیگر آن‌ها را به راه صحیح آورده است...

همراه با تحولات و دستور کارهای داخلی، پیشرفت‌ها در خاورمیانه نیز در اجرای این روند تعیین‌کننده هستند. به ویژه جنگ اسرائیل و حماس، فروپاشی رژیم سایکس-پیکو در خاورمیانه در شخص سوریه و غیره.

در نتیجه، در ۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، دولت باغچلی فراخوان معروف خود را داد. رهبر آپو نیز با گفتن «در این ۱۰ سال گذشته درس خود را خوب فرا گرفته است» پاسخ مثبتی به باغچلی داد. همانطور که دوست و دشمن هر دو قبول دارند، او تا به حال دست صلح‌طلب هیچ‌کس را در هوا نگذاشته است، این بار نیز نگذاشت.

برادرزاده رهبر آپو و نماینده پارلمانی حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (دم پارتی) در رحا، عمر اوجالان، پس از ۴۳ ماه پیام رهبر آپو را از امرالی آورد. رهبر آپو گفته بود، من می‌توانم این مسئله را از زمینه‌ی جنگ و درگیری خارج کرده و به زمینه‌ی حقوقی و سیاسی بیاورم. این نیرو و اراده را دارم. واقعا هم چنین کرد. امروز هر چقدر هم تحریک و حمله وجود داشته باشد، زمینه‌ی سیاست قوی‌تر شده است. رهبر آپو با چند دیدار هیئت امرالی این روند را به کمال رساند. هم پ‌ک‌ک و هم دولت ترکیه را آماده کرد...

یکی از رهبران پ‌ک‌ک در اواسط ماه آوریل به من گفت: «خودتان را آماده کنید، کار ویژه‌ای در پیش است. شاید ۱۰-۱۵ روز طول بکشد.» غیر از این نه او چیز دیگری گفت و نه ما پرسیدیم، اما فهمیدیم که کنگره یا کار آماده‌سازی کنگره انجام خواهد شد. همانطور که گفته شد، خودمان را آماده کردیم، رفقای مسئول نیز ما را بردند. وارد راهی طولانی و دور شدیم. من از بهدینان دور بودم، با راه‌ها و روش‌های ویژه، با روابط پ‌ک‌ک و تحت امنیت گریلا‌های آزادی کوردستان حرکت می‌کردیم. پرواز پهپادها وجود داشت، حملات هواپیماهای جنگی، تانک، توپ، خمپاره و غیره هرگز متوقف نشدند، محاصره حزب دموکرات کوردستان (پ‌دک) ادامه داشت، اما با نظم و تدابیر گریلا‌ها، بدون اینکه اتفاق ناگواری رخ دهد، به محل کنگره رسیدیم. در طول روند کنگره نیز، در همین لحظاتی که این نوشته را آماده می‌کنیم، حملات تانک و توپ ادامه دارد. وقتی انسان این واقعیت‌ها را می‌داند و می‌بیند، اخبار جنگ ویژه مانند «آمریکا برای امنیت کنگره نقش بر عهده گرفت... پ‌دک کمک کرد» و غیره، انسان فقط برای جامعه افسوس می‌خورد؛ آیا هنوز چقدر دروغ‌هایی مانند این به جامعه گفته می‌شود؟

وقتی به محل کنگره رفتیم، سالن هنوز در حال آماده شدن بود. حدود ۲۰-۳۰ نماینده آمده بودند. ۱۷ آوریل بود، طبق آخرین اطلاعات، قرار بود کنگره ظرف چند روز تشکیل شود... اما در آن روند، بیماری یا سوءقصد سری ثریا اوندر، آن روند را طولانی‌تر می‌کرد. در محل کنگره نیز این موضوع بحث داغی بود، نظر مشترک گریلا‌ها، «سوءقصد» بود. می‌گفتند: «این دولت از سلطان/پادشاه خود گرفته تا اوزال، اشرف بدلیس، بختیار آیدین... این همه افراد خود را کشته‌اند، یک نفر مانند سری ثریا را نمی‌کشند؟» تجربیات دردناک تاریخ ترکیه، باعث می‌شد که ما نیز حق را به ارزیابی‌های گریلا‌ها بدهیم، اما هیچ مدرک روشنی وجود ندارد. باور دارم که آشکار هم نخواهد شد. زیرا انسانی که این همه بیماری دارد، در عصر ما می‌توانند بدون گذاشتن هیچ ردی او را بکشند...

در نتیجه متاسفانه سری ثریا اوندر به شهادت رسید، این خبر همه نمایندگان کنگره را غمگین کرد. پیام‌های رهبر آپو نیز مترجم احساسات گریلا‌ها شده بود. من نیز یاد آن انسان ارزشمند را با احترام و محبت گرامی می‌دارم. تسلیت خود را به دوستداران او ابراز می‌دارم.

اما روند باید پیش می‌رفت... در برخی جاها مشکلاتی پیش آمده بود، اما چیزی به ما گفته نشد. تا آنجا که فهمیدم، دولت ترکیه به وعده‌هایی که به رهبر آپو و پ‌ک‌ک داده بود عمل نمی‌کرد، یعنی نمی‌خواست رهبر آپو کنگره را هدایت و رهبری کند. مدیریت پ‌ک‌ک نیز روشن بود، همانطور که در بیانیه نیز آشکارا اعلام کرد، «تا زمانی که رهبر آپو به طور فعال در کنگره شرکت نکند و آن را رهبری نکند، ما کنگره را تشکیل نخواهیم داد.» ده‌ها نماینده آماده بودند، اما مدیریت و فرماندهی عالی هنوز به محل کنگره نیامده بودند. این نشان می‌داد که بحران موجود هنوز حل نشده است.

نمایندگانی که جمع شده بودند نیز وقت خود را با بررسی ارزیابی‌های قبلی رهبر آپو برای آماده شدن برای روند می‌گذراندند...

در اوایل ماه می، خبری رسید و مدیران حزب گفتند که رهبر آپو به نوعی به ما خواهد رسید، پیام آمده است، کنگره تشکیل خواهد شد، اما برخی مسائل روشن نشده‌اند.

در این میان، رفقای مسئول نیز سالن کنگره را به طور کامل آماده کرده بودند.

از آنجایی که محرمانه بودن بسیار مهم بود، نوشته «دوازدهمین کنگره پ‌ک‌ک» حتی تا ۴-۵ روز قبل از برگزاری نوشته نشده بود.

همچنین اعلام شهادت علی حیدر کایتان (فواد) و علی رضا آلتون نیز خبر دردناک و غافلگیرکننده‌ای برای نمایندگان بود. در مورد فیلسوف کوهستان، مترجم احساسات گریلا‌ها علی حیدر کایتان خبرهای زیادی منتشر شده بود، تا حدی شناخته شده بود. اما خبر رضا آلتون بسیاری از گریلا‌ها را تکان داد. فضای سالن کنگره با آویختن تصاویر هر دو شهید بزرگ، بنیانگذاران پ‌ک‌ک بسیار سنگین شده بود. چشمان بسیاری از رفقا پر از اشک شده بود.

در ۴ می، فرمانده قرارگاه مرکزی نیروهای مدافع خلق (ن‌پ‌گ)، مراد کاراییلان به نزد ما آمد. دیگر مشخص شده بود که کنگره برگزار خواهد شد. همه رفقا جمع شدند، نشست کوتاهی برگزار شد، به ما نیز اجازه شرکت داده شد. او در مورد علی حیدر کایتان و رضا آلتون صحبت کرد. ارزش و جایگاه آن‌ها را نزد رهبر آپو و در میان جنبش بیان کرد. او و همه رفقا بسیار احساساتی شده بودند. به طور خلاصه گفت: «شهادت‌های بسیار بزرگی هستند، اما رساندن مبارزه به پیروزی، دینی است بر گردن ما. ما قول می‌دهیم که شایسته این شهدای بزرگ و رهبر آپو باشیم.» همچنین مراد کاراییلان در مورد روند نیز اطلاعاتی داد و گفت که ما منتظر دیدار با رهبر آپو هستیم، وقتی پیام رهبر آپو رسید، ما کنگره را آغاز خواهیم کرد و نشست پایان یافت. فهمیده می‌شد که بحران موجود تا حدی حل شده است.