یادداشت

فرصت دموکراتیزاسیون باید به خوبی مورد استفاده قرار گیرد

گام رهبر آپو و پروژه‌ای که توسعه داده است، از تمام این فرآیندها عبور کرده و به راه‌حل منجر خواهد شد. با آگاهی از اینکه گامی استراتژیک برداشته شده است، نیروهای دموکراسی و آزادی‌خواه باید این فرآیند را از آنِ خود کرده و پرچم سری ثریا اوندر را تحویل بگیرند.

«فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک» رهبر آپو، راه را برای ترکیه باز کرده و منجر به تحولات تاریخی خواهد شد. این فراخوان در منطقه و جهان نیز با استقبال مثبت مواجه شد. نیروهای منطقه و کسانی که به منطقه علاقمند هستند، قدرت و تاثیر مبارزه کوردها را می‌دیدند و می‌دانستند. دولت ترکیه برای سرکوب و نابودی کوردها، هم در داخل و هم در عراق و سوریه در حال جنگ است. منطقه را بی‌ثبات کرده و بحران و هرج و مرج را عمیق‌تر می‌کرد. این امر نیروهای مستقر در منطقه، به ویژه ایالات متحده آمریکا و نیروهای اروپایی را نیز تحت فشار قرار می‌داد. برای سرکوب کوردها و از بین بردن دستاوردهای آنها در روژاوا، با ایالات متحده آمریکا و سایر نیروها در تنش و کشمکش مداوم بود.

برای ترکیه، سازمان‌هایی مانند داعش و القاعده، نیروهایی برای ائتلاف شده بودند. در حالی که تمام جهان علیه این جنبش‌های ضد مدرن و قتل‌عام‌های آنها متحد شده بود، دولت ترکیه با آنها در ارتباط بود. اکنون نیز با هیئت تحریر الشام (HTS) در ارتباط است. هیچ نیرویی را برای ائتلاف علیه کوردها باقی نگذاشت. همیشه این نیروهای تاریک را بر کوردها ترجیح داده است. درک و توضیح این تقابل و دشمنی دشوار است و از مرزهای عقل فراتر می‌رود.

ترکیه به جای حل این مشکل از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز و دموکراتیک، راه شناخته شده سرکوب و نابودی را انتخاب کرد. البته هزینه‌های آن بسیار سنگین بود. اقتصاد به پایین‌ترین سطح سقوط کرد. دستاوردهای دموکراتیک محدود شد، فرآیند به سمت حکومت اقتدارگرا و تک نفره سوق پیدا کرد. قانون و عدالت نابود شد. فقر افزایش یافت، مردم با تورم غارت شدند. امکانات دولتی غارت شد، طبیعت چپاول شد. فساد و انحطاط اخلاقی بزرگی پدید آمد. گویی نسل‌کشی اجتماعی رخ داد. ترکیه به مکانی برای بحران‌های چندگانه غیرقابل حل تبدیل شد.

منشأ تمام این مشکلات نیز جنگ علیه کوردها بود. دولت آ‌ک‌پ در ده سال گذشته جنگی مداوم را به پیش برده است. جنگ را به ابزاری برای حفظ قدرت خود تبدیل کرد. به وضعیتی رسید که بدون جنگ نمی‌توانست سرپا بماند. جنگ به مؤثرترین سلاح برای سرکوب جامعه و ساکت کردن مخالفان تبدیل شد. عملیات جنگ روانی، توسل به ملی‌گرایی، به خدمت گرفتن دین برای قدرت و جنگ، به شیوه حکمرانی تبدیل شد.

منطقه از قبل آشفته بود، جنگ و بحران‌ها پایان نمی‌یابد. ترکیه دائما به آنها موارد جدیدی اضافه کرد. از «مشکل صفر با همسایگان» به وضعیت «مشکلات سنگین با همه» رسید. نمی‌داند چگونه از این بحران‌ها و بن‌بست‌ها رهایی یابد. ارتش خود را از عراق و سوریه خارج نمی‌کند. با ایالات متحده آمریکا و اروپا مشکل دارد. قرار بود به اتحادیه اروپا بپیوند، اما برعکس شد. به تدریج از این هدف دور شد. به خاطر (دشمنی با) کوردها با تمام دنیا درگیر شده است. با همه بر سر کوردها چانه‌زنی می‌کند، درخواست حمایت می‌کند. منابع عظیمی صرف می‌شود، انرژی نامحدودی مصرف می‌شود.

فراخوان رهبر آپو از این نظر بسیار مهم است. اگر این فرآیند تحریک و خراب نشود یا دولت عقب‌نشینی نکند، این مشکلات سنگین در مسیر حل قرار خواهند گرفت. همه، چه کورد و چه ترک، سود خواهند برد. با پایان جنگ و فضای درگیری، ترکیه نفس راحتی خواهد کشید. فشارهای وارده بر مخالفان برداشته خواهد شد. قانون به نوعی کارآمد خواهد شد. نیروهای چپ سوسیالیستی فرصت‌های بیشتری برای فعالیت در فضایی آزادتر خواهند داشت. سلاح‌هایی مانند «ترور» و «تجزیه‌طلبی» از دست دولت گرفته خواهد شد. سیستم قیم پایگاه سیاسی و قانونی خود را از دست خواهد داد.

آنچه گفتیم به این معنا نیست که تمام مشکلات به طور ناگهانی از بین خواهند رفت. هر چه این مبارزه قوی‌تر و سازمان‌یافته‌تر پیش برود، سطح آزادی و دموکراتیزاسیون نیز به همان میزان افزایش خواهد یافت. اما فضا مانند اکنون خفقان‌آور نخواهد بود. اگر ترکیه مسئله کورد را به نوعی حل کند و واقعیت کوردها را بپذیرد، دیگر می‌تواند به فاشیسم «نه» بگوید. همانطور که دیده می‌شود، دولت تلاش می‌کند با استفاده از قدرت دولتی و سیستم قضایی، حزب جمهوری‌خواه خلق (ج‌ه‌پ) را از صحنه خارج کند. حتی به دنبال تعیین قیم برای مکانی مانند استانبول است. ج‌ه‌پ به نوعی مقاومت می‌کند. اما قابل پیش‌بینی نیست که چه اتفاقی برای آن خواهد افتاد. زیرا دولت برای حفظ قدرت خود هر کاری انجام خواهد داد.

مسئله کورد با تلاش ترکیه به نوعی به بُعد بین‌المللی نیز رسیده است. منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. فراخوان رهبر آپو توسط بخش‌های گسترده‌ای از جهان مانند اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، روسیه، چین و سازمان ملل متحد با استقبال مثبت مواجه شد. ترکیه به دلیل (دشمنی با) کوردها، عامل بی‌ثباتی و جنگ در سوریه است. همین امر در مورد عراق نیز صدق می‌کند. به منبع ارتجاع در منطقه تبدیل شده است. از هیئت تحریر الشام حمایت مالی می‌کند، از هر نظر از آن حمایت می‌کند و تلاش می‌کند آن را علیه کوردها به کار گیرد. بزرگترین مانع در برابر ایجاد یک سیستم دموکراتیک در سوریه، ترکیه است. تبهکارانی را که به نام ارتش آزاد سوریه (SNA) سازماندهی کرده است، منحل نمی‌کند. ترکیه که می‌گوید حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) سلاح‌های خود را زمین بگذارد و نیروهای سوریه دموکراتیک (ق‌س‌د) منحل شود، تبهکارانی را که گردآوری کرده است، منحل نمی‌کند.

این موضوعات می‌تواند موضوع کتاب‌های زیادی باشد. سال‌هاست که در حال صحبت و بحث هستیم. اما اینها مشکلات سنگین را در مسیر حل قرار نداد. گام رهبر آپو و پروژه‌ای که توسعه داده است، از تمام این فرآیندها عبور کرده و به راه‌حل منجر خواهد شد. با آگاهی از اینکه گامی استراتژیک برداشته شده است، نیروهای دموکراسی و آزادی‌خواه باید این فرآیند را از آنِ خود کرده و پرچم سری ثریا اوندر را تحویل بگیرند.

منبع: یِنی اوزگور پولیتیکا