«جمیل بایک» ریاست مشترک شورای رهبری «کنفدرالیسم جوامع کردستان, ک.ج.ک» گفت عدم پذیرش سیستم ریاست مشترک از سوی حزب دموکرات و اصرار بر برابری تعداد شرکت کنندگان شمال و جنوب کردستان دلایل اصلی برگزار نشدن کنگره ملی کردها است.بایک بیان داشت که باید کنگره بدور از هرگونه تحمیل, به شیوه‌ای دموکراتیک برگزار شود.

بایک در مصاحبه با روزنامه «ینی‌اوزگور پلتیکا» در خصوص اینکه چرا کنگره ملی کرد در هولیر برگزار نشد, گفت باید کنگره مطابق مدلی دموکراتیک برگزار گردد و برگزاری آن هم برعهده احزاب است, احزاب هم باید برخوردی دموکراتیک داشته باشند.

بایک بیان داشت که حزب دموکرات کردستان(بارزانی‌ها) در جریان گفتگوها سیستم ریاست مشترک را نپذیرفتند و بر مواضع خود اصرار ورزیدند. آن حزب گفت باید شمار شرکت‌کنندگان شمال با جنوب کردستان مساوی باشد. بایک افزود:«چنین منطقی صحیح نیست و عادلانه نخواهد بود. ما گفتیم که باید تصمیماتی مشترک گرفته شود. نگفتیم مطابق اکثریت باشد. چرا باید شمار شرکت‌کنندگان شمال و جنوب کردستان به  لحاظ تعداد برابر باشد. معلوم است که بدنبال منافع جداگانه‌ای هستند. زیرا چنین خواسته‌ای صحیح نیست. برخی‌ها نمی‌خواهند کنگره برگزار شود و قدرت‌های بین‌المللی, منطقه‌ای و کردی جزو آنها می‌باشند. می‌گویند تنها درصورتی باید کنگره برگزار شود که مطابق خواست و میل آنها باشد.»

بایک در ادامه سخنان خود افزود که زمان برگزاری چنین کنگره‌ای فرارسیده و گفت:«این کنگره گامی است که بسیار به تعویق افتاده. ما برای برگزاری آن رنج‌های زیادی کشیدیم. از این پس هم چنین خواهیم کرد. زیرا منافع ملت‌کرد و خاورمیانه را در بر دارد. به نفع کردها و تمامی ملت‌ها است. ما می‌خواهیم با موفقیت برگزار گردد. زیرا بزرگترین مسئله خاورمیانه, مسئله کرد است. بنیان تمامی جنگ‌ها است . تاوقتی که این مسئله حل نگردد, جنگ‌ها هم پایان نخواهد یافت.

کردستان به چهار بخش تقسیم شده. بدون‌شک این تحولات ملت‌های خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده. کردها در سایه مبارزاتشان به سطحی رسیده‌اند و به نیروی اساسی خاورمیانه مبدل شده‌اند. می‌خواهند نظم‌دهی نوین خاورمیانه مطابق خواست آزادیخواهی کردها باشد. کردها هم باید مسئله کرد و هم مسایل ناشی از دولت‌ها و کشورهای همسایه را حل نماید. کنگره ملی کردها هم باید به این مسئله خدمت کند. تنها در آن صورت است که کنگره خواهد توانست به چاره‌یابی حل مسئله کرد خدمت کند.

دموکراسی و آزادی را به ارمغان خواهد آورد. باید کردها از این لحاظ پیشاهنگی کنند. آشتی, آزادی و برابری بر این بنیان تحقق خواهد یافت.

پ.ک.ک در خاورمیانه آماده‌ترین و بزرگترین نیرو است. این یک حقیقت است که برد وباخت همه ‌چیز به نوع ذهنیت بستگی دارد. یک ذهنیت صحیح , نتایج و پیروزی‌های صحیح را هم بدنبال دارد. راه غلط, سقوط را درپی دارد. امروزه ذهنیت و فلسفه رهبر آپو, بزرگترین و نوین‌ترین نوع ذهنیت و فلسفه در جهان است. در صورت استفاده صحیح از این نوع فلسفه, خاورمیانه نجات خواهد یافت.

خواسته شد که در این مرحله, کنگره ملی کرد برگزار شود و جنبش ما بسیار به آن اهمیت داد. کنگره برای کردها و سراسر خاورمیانه حیاتی است. یکی از مسایل مهم این است که این کنگره متعلق به یک حزب نیست. نه کنگره پ.ک.ک است و نه حزب دموکرات و یا دیگر احزاب. تصمیم ما یک حزب را نمی‌توان جزو تصمیمات کنگره بحساب آورد. همانطور که از نام آن پیداست کنگره ملی است. باید تمامی کردها را دربرگیرد. باید تمامی قرارات در این راستا اخذ شوند.

باید کنگره بنا به مدلی دموکراتیک برگزار گردد. تصمیمات هم باید به شیوه‌ای دموکراتیک گرفته شود. کنگره‌ای کاملا دموکراتیک. زیرا کردها با توسل به این استراتژی می‌توانند مسایل خود را حل کنند, از قتل‌عام‌ها رهایی یابند و آزاد شوند. نباید برعکس, مشکلاتی تازه به میان آورد. خود کردها که مشکلات زیادی دارند. جامعه‌ای است که تجزیه شده. لذا مسئله‌ای بسیار پیچیده و حاد است.

از سوی دیگر احزاب با ایدئولوژی‌ها و سیاست‌های جداگانه کنگره را ارزیابی می‌کنند. برخوردها جداگانه است. دولت های اشغالگر کردستان هم درصدد ممانعت از برگزاری آن هستند. آنها از شکل‌گیری کرد آزاد جلوگیری می‌کنند. لذا در کنگره دخالت می‌کنند. می‌گویند اگر قرار است کنگره برگزار شود باید عوامل ماهم در آن جای گیرند. چارچوب‌هایی را تعین کرده‌اند و می‌گویند اگر کنگره از آن چارچوب خارج شود, نخواهند پذیرفت. یکی از آن احزابی که چارچوب تعیین کرده, حزب دموکرات جنوب کردستان است. این حزب می‌خواهد کنگره مطابق میل او برگزار شود. اما ما بخاطر اینکه ترکیه, ایران و یا آمریکا را خوشحال سازیم این کنگره را برگزار نمی‌کنیم. مطابق خواست آنها هم عمل نخواهیم کرد. می‌خواهیم کنگره به کردها و ملت‌های منطقه خدمت کند. این تنها خواست پ.ک.ک است.

پس قرارات نباید محدود به قرارات یک حزب باشد. اگر هر قراری از سوی یک حزب رد شد, نباید در کنگره مطرح شود. خود کنگره باید تصمیم‌گیری کند. نباید تبعیض‌هایی همچو اکثریت و اقلیت را تحمیل کرد. همه قرارات باید دموکراتیک و عادلانه باشد. باید به تمامی جمعیت‌ها و جوامع توجه شود و مطابق آن قراراتی اخذ کرد.

باید مدلی دموکراتیک در میان باشد. سیستم ریاست مشترک هم اجرایی شود. نباید گفت که ه یکی از روسای مشترک اهل یک بخش کردستان و دیگری اهل بخشی دیگر باشد. نباید اصلا یک بخش کردستان بر بخشی دیگر حاکمیت خود را تحمیل کند. اگر بخوبی توجه کنیم می‌بینیم که نظایر آن در جهان هم مشاهده می‌شود مثلا اتحادیه اروپا. هر شش ماه یک بار هم بصورت دوره‌ای تغییر می‌یابد. در میان کردها هم باید بیشتر از شش ماه باشد, می‌تواند یک سال و یا دوسال باشد, اما باید دوره‌ای و دموکراتیک باشد.

اما حزب دموکرات اعتراض می‌کند. بر سیستم ریاستی خود اصرار می‌ورزد. آن حزب گفت باید شمار شرکت‌کنندگان شمال با جنوب کردستان مساوی باشد. چنین منطقی صحیح نیست و عادلانه نخواهد بود. ما گفتیم که باید تصمیماتی مشترک گرفته شود. نگفتیم مطابق اکثریت باشد. چرا باید شمار شرکت‌کنندگان شمال و جنوب کردستان به  لحاظ تعداد برابر باشد. معلوم است که بدنبال منافع جداگانه‌ای هستند. زیرا چنین خواسته‌ای صحیح نیست. برخی‌ها نمی‌خواهند کنگره برگزار شود و قدرت‌های بین‌المللی, منطقه‌ای و کردی جزو آنها می‌باشند. می‌گویند تنها درصورتی باید کنگره برگزار شود که مطابق خواست و میل آنها باشد. ما هم این تحمیل‌های حزب دموکرات را نمی‌پذیریم. باید همه جناح‌ها و بخش‌های کردستان بصورت عادلانه در کنگره شرکت کنند».

بایک در پایان گفت که پیشتر کمیته برگزار کننده کنگره تشکیل شد و از میان آنها هم سه نفر بعنوان روسای مشترک انتخاب شدند. آنها فعالیت‌هایی به انجام رساندند و می‌بایست طرح‌ها وپروژه‌هایی تدوین می‌کردند و به کنگره ارایه می‌دادند تا تصویب شود. این کمیته با مکانیسم خاص خود تا زمان انتخابات پارلمانی جنوب کردستان فعالیت کرد, اما بخاطر فرارسیدن انتخابات, فعالیت‌های کنگره متوقف شد. درواقع انتخابات یک بهانه شد, درحالی که چنین نبود. دلیل اصلی توقف فعالیت‌ها انتخابات نبود, بلکه این بود که کنگره مطابق خواست برخی جناح‌ها پیش نمی‌رفت. لذا آن جناح‌ها و قدرت‌ها آن را خطرناک دانستند.

بدون شک ما چنین وضعیتی را نمی‌پذیریم و صحیح نمی‌دانیم. تلاش‌های ما همچنان ادامه خواهد یافت و افکار عمومی هم این را بخوبی بدانند».