يک مسئول بلندپايه در دولت باراک اوباما رییس جمهوری آمريکا تصريح کرده است که برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز بخشی از سوريه که مخالفان نظام بشار اسد، رییس جمهوری اين کشور کنترل آن را در دست دارند، بعيد نيست.

برخی از منتقدان جمهوری خواه سياست‌های اوباما برای حل و فصل بحران سوريه خواستار مجوز بين المللی به منظور ايجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوريه شده بودند تا جنگنده‌های نيروی هوايی اين کشور نتوانند عملياتی در مناطقی معين به اجرا گذارند. آن‌ها همچنين خواستار مسلح سازی بيشتر معترضانی شده بودند که برای سرنگونی نظام بشار اسد تلاش می‌کنند.

منطقه پرواز ممنوع و چالش‌های دخالت نظامی

اگر چنانچه منطقه‌ای پرواز ممنوع در سوریه به اجرا گذاشته شود, آنگاه این اقدام به معنای دخالت ناتو است. اما تاکنون سازمان ناتو به چند دلیل نتوانسته منطقه پرواز ممنوع در سوریه برقرار کند: 1ـ دموکرات‌های آمریکا می‌خواهند این شعار ظاهرسازانه خود را اثبات کنند که مخالف راهکار جنگ هشتند. 2 ـ دموکراسی‌خواهان آمریکا به این راهکار نرم سیاسی نیازدارند تا باردیگر در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری پیروز شوند. 3 ـ اگر چنانچه منطقه پرواز ممنوع اعلام شود, آنگاه ناتو مجبور به اقدامی مشابه لیبی و دخالت نظامی خواهد شد. 4 ـ جمهوری‌خواهان می‌خواهند با برقراری منطقه پرواز ممنوع, یک عملکرد جنگ‌طلبانه از نوع لیبی را هم به کارنامه دموکراسی‌خواهان و طرفتداران اوباما اضافه کنند.

البته جمهوری‌خواهان می‌خواهند که اقدامات عملی و دخالت در سوریه بصورت رسمی صورت گیرد نه مخفیانه . چراکه هم ‌آکنون جاسوسان و عوامل سیا و وزارت جنگ آمریکا از طریق ترکیه و با حمایت کشورهای عربستان و قطر به مخالفان سوری اسلحه و مهمات می‌رسانند. هرچند آمریکا این را انکار کرده اما منابع خبری هم این اقدام مخفیانه را تأیید کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری رويترز، جان برمن، مشاور ارشد باراک اوباما در امور مبارزه با تروريسم، روز چهارشنبه، ۱۸ مرداد، گفت: «ايالات متحده همواره در حال بررسی اوضاع است تا سناريوهای احتمالی به دست آيد و بنا بر آن انواع طرح‌های اورژانسی ممکن است برای شرايط معينی مناسب باشد را مورد بررسی قرار می‌دهد.»

او ادامه داد که سخن از راهکارهای زيادی در رسانه‌ها رد و بدل می‌شود و برخی از آن‌ها مورد تاييد است. او گفت: «اين راهکار‌ها را دولت آمريکا به دقت بررسی می‌کند تا پيامد‌ها و نکات مثبت و منفی آن را به دست آورد.»

از برمن که در کميسيون روابط خارجی کنگره آمريکا سخن می‌گفت به طور مشخص از برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوريه سوال شد. او پاسخ داد: «به خاطر ندارم که ریيس جمهوری چيزی را بعيد دانسته باشد.»

اما چرا تاکنون دولت کنونی آمریکا اذعان می‌دارد که راهکار نظامی در سوریه بعید نیست؟ زیرا دموکراسی‌خواهان آمریکا برای اینکه بازار سوریه را که تا حد زیادی در دست روسیه و چین است, تصاحب کنند, به راهکار نظامی ـ هرچند در تباین با شعارشان باشد ـ بسیار نیاز دارند. بویژه که خط‌ لوله روسیه از سوریه می‌گذرد و این برای منافع آمریکا در آینده خاورمیانه و بازار آن خطری جدی است. تاکتیکی که هم‌اکنون تا حدی با مدل لیبی فرق دارد و کاملا بصورت مخفیانه و مافیایی صورت می‌گیرد, تفاوتی اساسی با دخالت نظامی ندارد. از طرف دیگر اگر دخالتی نظامی در سوریه صورت نگیرد, ممکن است که دولت ترکیه روابطش با آمریکا با تا حد زیادی مورد تجدید نظر قرار دهد. زیرا ترکیه آزادی کردها را خطری جدی برای قدرت‌طلبی و دسپوتیسم کشورش در داخل و خارج می داند. لذا این امر بر روابط آن دو کشور تأثیر می‌گذارد. چه بسا چندی پیش آمریکا به لشکرکشی‌های ترکیه در مرز با سوریه به آن کشور هشدار داد و تا حدی تحرکات ترکیه را مهار کرد.

کلینتون به ترکیه سفر می‌کند

قرار است هيلاری کلينتون وزير امور خارجه آمريکا روز شنبه هفته آینده به ترکيه برود و با مقام‌های اين کشور درباره بحران سوريه گفت‌و‌گو کند.

چنانچه پیداست کسب استاتوی سیاسی کردها در غرب کردستان و سوریه بر اوضاع و نظم موجود کل خاورمیانه تأثیرگذار می‌شود. هم‌اکنون هم برای غربی‌ها و هم برای کشورهای حاکم بر کردستان , موقعیت کردها در خاورمیانه چنان است که از آن بعنوان کلید سیاسی برای تنظیم بازار از آن استفاده می‌شود. «کارت کرد» که از زمان پیمان لوزان دیزاین شده, هرچند منافع زیادی برای ترکیه در بر داشت اما یک بار موجب شد که امپراتوری عثمانی تجزیه شود و هم‌اکنون ترکیه از تجزیه دوم می‌ترسد و این عامل باعث شده که ترکیه دست به دامان آمریکا شود و همانند ایران درصدد است که در خارج از مرزهای خود یعنی در اقلیم کردستان و عراق و غرب کردستان و سوریه با کردها مقابله کند.

در مصاف با روسیه وچین

اگر در مسئله سوریه, دولت آمریکا و غرب در مصاف با روسیه و چین حتی کوچک‌ترین رفتار نرم را نشان دهند به این معنا خواهد بود که با داد امتیاز به آنها, کار خود را در امر دخالت ایران در آینده, دشوارتر می‌سازند. هرچند این مسئله از طرفی به اتوریتری جهانی سازمان ناتو و شورای امنیت هم ربط دارد, ولی مهم‌تر از آن این است که ماهیت عملکردهای سیاسی و نظامی در سوریه برگ برنده‌ای خواهد بود برای طرف‌هایی که برسر آن جدال دارند و می‌خواهند دیزاین خاورمیانه را خود در دست گیرند.