حقوق بشر و وضعیت دمکراسی در ایران موضوعیست که همواره در پشت هیاهوی مناقشات سیاسی و اتمی تهران با کشورهای غربی کمتر به آن پرداخته می شود .

موارد نقض حقوق بشر در ایران چنان چشمگیر است که شاید تنها چند درصد از آن بصورت موردی به ثبت می رسد .

جمهوری اسلامی که ایران را از آزادترین کشورهای دنیا می خواند ، در داخل با در دست داشتن همه ابزارهای سرکوب و دهشت افکنی سعی دارد مردم را از طرح مطالبات مشروعشان در حوزه های مختلف بازدارد و به وضعیت موجود عادت دهد.

در این راستا نیروی انتظامی و دستگاه قضایی که در اصل می بایست نهادهایی برای برقراری امنیت و دفاع از حقوق شهروندان باشند عملا به نهادهایی برای تأمین امنیت و دفاع از نظام مبدل شده و دسته دسته معترضان و منتقدان حکومت را به درون زندانها و یا به پای چوبه های دار می فرستند .

سرکوب معترضان و آزدیخواهان در جای جای ایران اعمال می شود اما به دلیل کم کاری فعالان حقوق بشر و تبعیض نژادی که در ایران وجود دارد جمهوری اسلامی دست بازتری برای سرکوب در مناطق غیر مرکزی دارد و معمولا هزینه های کمتری برای نقض حقوق بشر در این مناطق پرداخته است .

به عنوان مثال کشتار روزمره مردم بی دفاع کرد و بلوچ در نواحی مرزی تحت نام مبارزه با قاچاق کالا از جمله موارد نقض فاحش حقوق بشر است که در دیگر نقاط ایران به ندرت روی می دهد .

با نگاهی اجمالی به زندانها به سادگی می توان دید که شدت شکنجه و شمار زندانیان سیاسی - مدنی محکوم به حبسهای طولانی و اعدام در زندانهای این مناطق که عموما از معرض دید سازمانهای ناظر بین المللی خارج هستند به مراتب بیشتر است .

گفته می شود با لحاظ میزان جمعیت، بیشترین تعداد زندانیان سیاسی - عقیدتی محکوم به اعدام را کردها با بیش از 30 زندانی محکوم به اعدام به خود اختصاص داده اند .

همچنین در اشاره به آخرین زندانیان سیاسی- مدنی کرد می توان به انبوهی از فعالان و روزنامه نگاران اشاره کرد که پارسال در آستانه عید نوروز در یک طرح هماهنگ بازداشت و بیشتر آنها هنوز در وضعیتی نامعلوم بسر می برند .

دور پیشین بازداشتها در کردستان با هدف ایجاد جو رعب و وحشت و جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات پیش از انتخابات به اجرا در آمد ولی نهادهای امنیتی در نزدیکی موعد انتخابات در اقدامی تاکتیکی از میزان فشارها بر مردم کاستند .

حالا انتخابات پایان یافته و علاوه بر بازداشتهای جدید و صدور احکام زندان چوبه های اعدام نیز دوباره بر پا شده اند .

تنها در 10 روز گذشته دست کم سه فعال کارگری در سنه بنامهای خالد حسینی ، وفا قادری و بهزاد فرج اللهی به اتهام " تبلیغ علیه نظام " هر یک به تحمل یکسال حبس محکوم شدند و یک زندانی سیاسی دیگر بنام محمد عبداللهی در شعبه 1 دادگاه انقلاب مهاباد تهدید به صدور حکم اعدام شده است .

از سوی دیگر پرونده 8 زندانی عقیدتی کرد محکوم به اعدام به دیوان عالی کشور فرستاده شده تا در صورت تأئید حکم، اعدام آنها قطعی شود .

پوریا محمدی، امید پیوند، مختار و بهمن رحیمی، محمدیاور رحیمی، شهرام احمدی، محمد غریبی و فرامرز شاه نظری اسامی این هشت محکوم به اعدام است که در زندان رجایی شهر کرج بسر می برند .

به گزارش فعالان حقوق بشر ایران ،پیشتر نیز 6 تن از زندانیان اهل سنت در دی ماه سال 91  در زندان قزل‌حصار اعدام شدند.

طبق این گزارش از سال 89 تا کنون 211 زندانی، در زندان مرکزی اورمیه مخفیانه اعدام شده اند که‌ 203 تن از اعدام شدگان کرد و 8  نفرشان نیز ملیت ترک داشته اند.