پس از فراخوان «جامعهی دموکراتیک و صلح» از سوی رهبر آپو که در تاریخ ۲۷ فوریه صورت گرفت، پکک دوازدهمین کنگرهی خود را برگزار کرد و تصمیمات تاریخی را برای حل دموکراتیک مسئلهی کورد گرفت.
پروفسور بینالمللی دکتر عباس ولی، که با آثارش در زمینهی خاورمیانه و بهویژه دربارهی کوردها شناختهشده است، در گفتوگویی با خبرگزاری فرات (ANF) در این باره شرکت کرد.
«پکک هدف خود را محقق کرد»
پروفسور دکتر ولی با اشاره به استدلالهای مطرحشده از سوی رهبر آپو دربارهی توقف مبارزهی مسلحانه گفت: «مبارزهی مسلحانه علیه ترکیه به هدف خود رسید. این مبارزه هدف مشخصی داشت و این هدف محقق شد. این مبارزهی مسلحانه میتواند مدت زیادی ادامه پیدا کند؛ اما نه برای کوردها و نه برای دولت ترکیه سودی نخواهد داشت. نه ترکیه، نه حزب کارگران کوردستان (پکک)، و نه به طور کلی جنبش کوردها نمیتوانند با ادامهی این جنگ مسلحانه به پیروزی برسند. این جنگ میتواند ۲۰ سال دیگر هم ادامه یابد، اما هیچکس از آن برنده نخواهد شد. همچنین نباید فراموش کنیم که شرایط ژئوپولتیک در خاورمیانه تغییر کرده است و این تغییرات برخی واقعیتها را اجتنابناپذیر میکند.»
«خلع سلاح نباید پیششرط صلح باشد»
پروفسور دکتر عباس ولی تأکید کرد که کوردها بر سیاستی مدنی و دموکراتیک پافشاری میکنند، اما دولت ترکیه با توجه به روح کلی روند موجود، گامهای مناسبی برنمیدارد، و گفت: «کوردها خواستهای دارند که به روند دموکراتیک و مدنی بپیوندند. اما با وجود آنکه گامهای زیادی برداشتهاند، دولت پاسخ درخوری به این تلاشها نداده است. به باور من، توقف مبارزهی مسلحانه و خلع سلاح دو مسئلهی متفاوتاند. مبارزهی مسلحانه میتواند متوقف شود، این کاری است که اکنون انجام گرفته است. اما خلع سلاح، یعنی تسلیم کامل، چیزی متفاوت است. خلع سلاح باید در نتیجهی گفتوگوها انجام شود، نه آنکه پیششرط مذاکرات باشد. دولت ترکیه میخواهد خلع سلاح را شرط آغاز گفتوگوها قرار دهد؛ یعنی پیش از شروع روند سیاسی، با حذف پکک و گنجاندن آن در چارچوبی جدید، این روند را آغاز کند. از نظر من، بدون تعهد صریحی از سوی دولت ترکیه، خلع سلاح نمیتواند گام درستی در مسیر پیشبرد روند سیاسی باشد.»
«دولت ترکیه باید گامهای صادقانه بردارد»
پروفسور ولی در ادامه گفت که آزادی رهبر آپو نیز باید با برخی تضمینهای دولت ترکیه همراه باشد و افزود: «همانطور که گفتم، فشارها برای توقف مبارزهی مسلحانه واقعیاند. اما مسئلهی 'خلع سلاح' در روندی که اکنون در ترکیه جریان دارد، به برخی رویکردهای دولت ترکیه گره خورده است. آزادی اوجالان و حرکت به سمت یک مسیر سیاسی، در چنین چارچوبی معنا مییابد.»
«جنبش باید محافظت شود»
پروفسور دکتر عباس ولی تأکید کرد که حتی پس از پایان مبارزهی مسلحانه نیز ادامهی مبارزهی سیاسی جنبش آزادی کوردها اهمیتی حیاتی دارد و گفت: «جنبش از ایدئولوژی مهمتر است. جنبش از تمام مفاهیم دیگر هم باارزشتر است. این جنبش باید محافظت شود. هدف راهبردی جنبش کوردها در ترکیه باید حفظ این جنبش باشد. حتی اگر این جنبش به مسیر سیاسی تبدیل شود، باز هم باید به همین شکل ادامه یابد. جنبش نباید بدون محافظ باقی بماند.
این جنبش نباید به اهمیت رهبر یا ایدئولوژیاش محدود شود. آنچه در ابتدا اهمیت دارد، پیش از هر چیز، محافظت از این جنبش است. و برای آن نیز نیاز به نوعی گفتوگو و تأثیرگذاری واقعی بر دولت وجود دارد. دولت باید بدون تردید، راهحلهای صلحآمیز را تولید کند.
از دیدگاه سیاسی، اکنون در مرحلهای نو قرار داریم. ما در وضعیتی هستیم که مسیرهای دیپلماتیک گشوده شدهاند و جنبش کوردها در مرحلهی بازسازی و سازماندهی مجدد قرار دارد. این وضعیت جدید، وظایف و مسئولیتهایی تازه بر دوش رهبری جنبش میگذارد. و آن هم این است: عبور از ساختاری نظامی به ساختاری سیاسی، یکی از دشوارترین چالشهای دنیای سیاست است. ما این مسئله را در آفریقای جنوبی، در مناطق دیگر، در ویتنام و مجدداً در آفریقای جنوبی دیدهایم. به همین دلیل، برای ترکیه نیز گذار از سازمانی نظامیـسیاسی به سازمانی تماماً سیاسی اهمیت دارد و برای دستیابی به این هدف، لازم است ساختار این جنبش دوباره بازسازی شود.»
هدف این بازسازی نیز باید محافظت از این جنبش باشد. همانطور که گفتم: هیچ چیز مهمتر از این جنبش نیست.