هدی شعراوی در سال ۱۸۷۹ در قاهره مصر متولد شد. او یکی از مدافعان برجسته حقوق زنان در جهان عرب و پیشگام جنبش فمینیستی است. هدی شعراوی که هم از دانش و هم از شخصیتی قوی برخوردار بود، در طول زندگی خود گام‌های مهمی برای دفاع از حقوق زنان و غلبه بر نابرابری جنسیتی برداشت.

هدی شعراوی در مصر در خانواده‌ای با دیدگاه‌های روشن‌فکرانه و برجسته به دنیا آمد. پدرش در جهان عرب یک مربی نامدار بود و به همین دلیل اهمیت زیادی به تحصیل دخترش می‌داد. هدی شعراوی در دوران کودکی، با وجود اینکه سنت‌های اجتماعی تحصیلات زنان را محدود می‌کردند، به درس خواندن خود اهمیت می‌داد. در سنین پایین به ویژه ادبیات فرانسوی و عربی را عمیقا مطالعه کرد و درباره امواج روشنفکری در سراسر جهان اطلاعات کسب کرد.

مبارزه اجتماعی او

هدی شعراوی برای اینکه زنان در جامعه جایگاه بیشتری پیدا کنند، تحصیل کنند و حقوق خود را حفظ کنند، مبارزه کرد و با این مبارزه برجسته شد و به شهرت رسید. در آن سال‌ها در مصر حقوق زنان به رسمیت شناخته نمی‌شد. نرخ سواد پایین بود و حق صحبت کردن به زنان داده نمی‌شد. برای تغییر این وضعیت، هدی شعراوی در سال ۱۹۰۸ اتحادیه زنان مصر را تاسیس کرد و پروژه‌هایی را برای مشارکت بیشتر زنان در زندگی اجتماعی و تحصیل آنها توسعه داد.

مبارزه زنان برای استقلال

هدی شعراوی به دلیل نادیده گرفته شدن زنان در مصر، قیام کرد و با آن مخالفت نمود. در آن زمان، جامعه با اصول سنتی اسلامی شکل گرفته بود. حکومت عثمانی به پایان رسیده بود و به جای آن حکومت استعماری بریتانیا آمده بود. زنان تقریبا هیچ جایگاهی در زندگی اجتماعی و اقتصادی نداشتند. هدی شعراوی برای تغییر این وضعیت مبارزه کرد. او از زنان خواست که نه تنها در خانه، بلکه در زندگی اجتماعی نیز به صورت فعال شرکت کنند. در این راستا، کمپین‌هایی را با هدف آموزش زنان آغاز کرد و برای مشارکت زنان در سیاست تلاش نمود.

قیام و مقاومت مصر در سال ۱۹۱۹

هدی شعراوی در طول قیام مصر در سال ۱۹۱۹، به صورت فعال در مبارزه اجتماعی زنان شرکت کرد. این قیام بخش مهمی از مبارزه برای استقلال ملی علیه استعمار بریتانیا بود. هدی شعراوی در اوج قیام، برای سازماندهی زنان جهت شرکت در تظاهرات سیاسی تلاش کرد. او یکی از اولین کسانی بود که نقش زنان را در مبارزه برای استقلال مصر برجسته کرد.

اقدام برداشتن حجاب از صورت

بارزترین و قابل توجه‌ترین اقدام هدی شعراوی در سال ۱۹۲۳، برداشتن حجاب از صورت خود بود. در آن زمان در مصر، زنان به طور سنتی مجبور بودند صورت خود را با حجاب (نقاب) بپوشانند. هدی شعراوی با برداشتن حجاب از صورت خود در ایستگاه قطار، که نماد مبارزه حقوق زنان مصر است، شجاعت زیادی نشان داد و با این موضع خود به زنان دیگر نیز شجاعت بخشید. این اقدام به عنوان یک گام بزرگ برای آزادی زنان در مصر وارد تاریخ شد.

هدی شعراوی در طول زندگی خود هم در مصر و هم در جهان عرب به نمادی مهم از مبارزه برای حقوق زنان تبدیل شد. هدی شعراوی که در سال ۱۹۴۷ درگذشت، با میراثی که از خود به جای گذاشت، نقش مهمی در شکل‌گیری جنبش حقوق زنان هم در مصر و هم در جهان عرب ایفا کرد. مبارزه او باعث شد که زنان نه تنها در زندگی اجتماعی، بلکه در زمینه‌هایی مانند سیاست و اقتصاد نیز صاحب نظر شوند.

کار هدی شعراوی برای حقوق و آزادی‌های زنان نه تنها در زمان خود، بلکه امروز نیز به زنان الهام می‌دهد. زندگی و مبارزه او برای جنبش‌های زنان نه تنها در جهان عرب، بلکه در سراسر جهان به نقطه عطفی تبدیل شد.

منبع تصویر: Wikimedia Commons