تصویر

داستان‌های کوردستان در جشنواره فیلم‌های کوردی لندن…

چهاردهمین جشنواره فیلم‌های کوردی لندن (LKFF) امسال نیز با داستان‌هایی از چهار گوشه کوردستان، دوستداران سینما را گرد هم آورد.

جشنواره فیلم‌های کوردی لندن

به یمن این جشنواره، مردم کورد از طریق سینما شاهد تاریخ، تراژدی، مقاومت و غنای فرهنگی خود بودند.

جشنواره امسال با شعار «دوباره پایکوبی» برگزار شد و در آن نه تنها موضوع درد، بلکه موضوعات امید، مقاومت و زندگی نیز به نمایش گذاشته شد.

کوردستان در عرصه سینما

جشنواره با فیلم بلند «Rojeke Şad» (یک روز شاد) ساخته‌ی هیثم زمان، کارگردان کورد آغاز شد. این فیلم که در یک کمپ در نروژ می‌گذرد و به شکلی تراژیک به پایان می‌رسد، تماشاگران را با حساسیت زندگی افرادی که از کوردستان مهاجرت کرده‌اند، روبرو می‌کند.

فیلم «Bîraxane» (خاطره‌گاه-حافظه) ساخته‌ی بلال کورکوت، کارگردان جوان در فضایی که با شعر شاعر کورد، آرژَن آری آمیخته شده است، توجه را به گفتگوهای بین یک کوردشناس آمریکایی و شخصیت‌هایی که در حافظه‌ی جمعی مردم کورد جای گرفته‌اند، جلب می‌کند. فیلم «Bîraxane» اگرچه با یک تراژدی به پایان می‌رسد، اما تماشاگران را به یک سفر درونی دور و دراز می‌برد.

روایتگرانی مرتبط با حافظه‌ی جمعی

فیلم مستند «Xerîbiya Sêyem» (غربت سوم) ساخته‌ی مدیحه گوزَل‌گون، خاطرات زنانی را به تماشاگران نشان می‌دهد که شاهد قتل‌عام مرعش بوده‌اند و فیلم «Rojbaş» (روز بخیر) ساخته‌ی اوزکان کوچوک نیز بر مقاومت تئاتر کوردی در برابر فشارهای گذشته تا به امروز تمرکز دارد. کمال اولوسوی، بازیگر تئاتر که در این فیلم حضور دارد، اظهار داشت که این مقاومت نشان دادن حقیقت مردم کورد است.

فیلم «Li Piniya Kor» (در چاه کور) ساخته‌ی عایشه پولات نیز به قتل‌های با عاملان ناشناس در تاریخ تاریک اخیر ترکیه می‌پردازد. فیلم‌های کوتاه «Girav» (جزیره) و «Kurê Min» (پسرم) نیز بر بحران‌های زیست‌محیطی و دردهای اجتماعی ناشی از ساختار خانواده‌های محافظه‌کار تمرکز دارند. فیلم کوتاه «Maleke Nêzîk» (خانه‌ای نزدیک» نیز درد و امیدهای یک خیاط کورد را در برابر حملات داعش به تماشاگران نشان می‌دهد.

مقاومت زنان و مبارزه علیه داعش

در جشنواره امسال، داستان‌های مربوط به زنان جایگاه مهمی داشتند. فیلم «Xama û Zarok» (باکره و کودک) ساخته‌ی بِنَفش بریوان به رویارویی یک زن ایزدی با متجاوز داعشی‌اش می‌پردازد و مستند «Bombeya Sûriyeyê ya Deng Jê Tê» (بمب صدادار سوریه) ساخته‌ی کاوا آکرَوی نیز توجه را به خطر امنیتی ده‌ها هزار داعشی که در اردوگاه‌های روژاوا بازداشت شده‌اند، جلب می‌کند.

همچنین فیلم «Biserketî» (موفق) ساخته‌ی سولین یوسف، مبارزه‌ی جوانی به نام مونا را که از روژاوا به آلمان مهاجرت می‌کند، به تماشاگران ارائه می‌دهد و در عین حال از یکی از اعضای خانواده‌اش که در صفوف ی‌پ‌ژ مبارزه کرده است الهام می‌گیرد و جنبه‌های مبارزه‌ی شخصی را نشان می‌دهد.

رویارویی با داستان‌های واقعی

فیلم مستند «Keçên Rojê» (دختران خورشید) ساخته‌ی رِبَر دوسکی نیز به روند توانبخشی زنان ایزدی ربوده‌شده توسط داعش می‌پردازد. همچنین یکی از قهرمانان واقعی، ساراب نایف، نیز در سالن حضور داشت و روی صحنه رفت و با بیان سرگذشت خود، غم و احساسات عمیقی را در میان شرکت‌کنندگان جشنواره ایجاد کرد.

در طول جشنواره، دیدارهای بسیاری انجام شد و در این دیدارها موضوعاتی مانند آینده‌ی سینمای کوردی، مشکلات تولید و ارتباط سینما و هنر از سوی کارگردانان، بازیگران و تماشاگران مورد بحث قرار گرفت. با نمایش ۵۸ فیلم، پیشرفت و سطح سینمای کوردی نیز مشخص شد.

«سینمای کوردی با مقاومت پیشرفت کرده است»

عثمان بایدَمیر، سیاستمدار کورد در این جشنواره سخنرانی کرد و گفت: «این جشنواره نشان دادن حافظه و مقاومت یک خلق از طریق سینما است.»

سَرای گنچ، نویسنده‌ی (نمایشنامه‌نویس) سینما نیز به ویژه به فیلم «غربت سوم» اشاره کرد و گفت که این فیلم تاثیر زیادی بر حافظه‌ی دیاسپورای مرعش خواهد گذاشت.

شهر‌یبان سویور، مدیر برنامه‌ی LKFF نیز اظهار داشت که زنان در جشنواره امسال جایگاه بیشتری داشته‌اند و آن‌ها به داستان‌های چهار بخش کوردستان و خارج از میهن اهمیت زیادی می‌دهند.

سولین یوسف، کارگردان، بر اهمیت اتحاد سینماگران کورد تاکید کرد و گفت: «این جشنواره‌ها از نظر نهادینه‌سازی سینمای کوردی بسیار مهم هستند.»

علاءالدین سیانیچ، پداگوگ و روزنامه‌نگار کورد که سال‌ها تلاش زیادی در برگزاری LKFF داشته است، نیز اظهار داشت: «تمام فیلم‌های ساخته شده تلاش می‌کنند با بودجه‌های کوچک ارزش‌های بزرگی ایجاد کنند. اما ما باید اکنون سینمای کوردی را بیشتر توسعه دهیم.»

«ما از طریق سینما زخم‌ها را نشان می‌دهیم»

بلال کورکوت، کارگردان فیلم «حافظه»، در رابطه با انتقادی که سینمای کوردی بیش از حد بر موضوع درد تمرکز دارد، صحبت کرد و اظهار داشت: «واقعیت مردم ما هر چه باشد، فیلم آن نیز آن را نشان می‌دهد. انسان می‌خواهد خاطرات خود را نشان دهد. وقتی این زخم‌ها التیام یافتند و دردها به پایان رسیدند، آن وقت ما نیز به فیلم‌های غیرغمگین روی خواهیم آورد.»