ادریس فقهی، جوان کورد اهل سنه (سنندج)، بیش از سه سال است که در وضعیت «ناپدیدشدگی اجباری» بهسر میبرد. این وضعیت نقض آشکار و شدید حقوق بشر محسوب میشود. ادریس فقهی در تاریخ ۵ مرداد ۱۴۰۰، در جریان درگیری مسلحانه بین نیروهای سپاه پاسداران و افراد مسلح ناشناس در روستای «علمآباد» از توابع شهرستان بوکان، زخمی و توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
از زمان بازداشت، هیچ اطلاعی از محل نگهداری او به خانوادهاش داده نشده و هیچ نهادی مسئولیت وضعیت او را نپذیرفته است. حتی مشخص نیست که او در قید حیات است یا خیر. خانوادهی فقهی در این مدت بارها به نهادهای مختلف امنیتی، قضایی و انتظامی مراجعه کردهاند، اما همواره با بیپاسخماندن یا انکار مواجه شدهاند.
با وجود گذشت بیش از سه سال، هیچ پرونده قضایی، هیچ حکم رسمی و هیچ اعلام نظری در خصوص وضعیت، اتهام یا محل نگهداری ادریس فقهی منتشر نشده است. این سکوت مطلق، مصداق روشن ناپدیدسازی قهری است که به عنوان روشی سیستماتیک برای حذف فیزیکی یا روانی افراد شناخته میشود و پیامدهای ویرانگری برای خانواده و نزدیکان آنان دارد.
بر اساس تعاریف بینالمللی، ناپدیدسازی قهری زمانی رخ میدهد که فردی به دست مأموران دولتی یا با حمایت آنها بازداشت، ربوده یا زندانی شود و پس از آن، سرنوشت یا محل نگهداری او پنهان نگه داشته شود. حکومت ایران بارها به دلیل استفاده از این شیوه با انتقاد شدید نهادهای حقوق بشری بینالمللی مواجه شده است.