رهبر آپو در آخرین دیدار خود اظهار داشت که آنها در حال ایجاد یک تغییر پارادایم بزرگ هستند. پس از این سخن، توجه مردم و بسیاری از محافل به این مفهوم و محتوای آن جلب شد.

واژه پارادایم کلمه‌ای یونانی است که از واژه «Paradeigma» گرفته شده است. معنای آن نیز مثال یا مدل است. یعنی نمونه‌ای از چگونگی انجام و آفرینش چیزی. به عبارت دیگر، در چارچوب یک دیدگاه مشخص، مجموعه‌ای از باورها و ارزش‌ها است.

استفاده از کلمه پارادایم از دهه ۱۹۶۰ آغاز شد. نویسنده و دانشمند آمریکایی توماس ساموئل کوهن در کتاب خود با عنوان «ساختار انقلاب‌های علمی» از این واژه استفاده می‌کند.

پارادایم، چارچوبی است که در مورد اساس واقعیت و حقیقت کار می‌کند. در عین حال، چارچوبی مفهومی و فکری است.

زمانی که مشکلات روی هم انباشته شده و حل نمی‌شوند، پارادایم مورد بازبینی قرار می‌گیرد. یک پارادایم جدید، زمانی که هرج و مرج و آشوب‌ها را پشت سر بگذارد، به مرحله اجرا درمی‌آید یا مستقر می‌شود.

تغییر پارادایم، بیانگر تغییر ریشه‌ای تمامی اقدامات و قوانین پیشین بر اساس دیدگاه و درک دوران جدید است. در عین حال، تغییر ذهنیت نیز هست. پس از تغییر اساسی، یک درک و دیدگاه جدید پدیدار می‌شود. یعنی یک پارادایم جدید.

تغییرات پارادایم نتیجه مبارزات و فرآیندهای دشوار است. به همین دلیل، پارادایم شامل فرآیندهایی است که موفقیت آنها ثابت شده و آزمایش‌های طولانی را در خود جای داده است.

این به معنای آن نیست که پارادایم همیشه موفق خواهد بود. اما زمانی که یک پارادایم جدید تمامی الگوهای پیش از خود را در هم می‌شکند و قوانین و مقررات خود را وضع می‌کند، دیگر برای پارادایم قبلی اساس موفقیت باقی نمی‌ماند.

پ‌ک‌ک با پیشگامی رهبر آپو در سال ۱۹۷۸ به طور سازماندهی شده مبارزه رهایی ملی کوردستان را آغاز کرد. تا سال ۱۹۹۹، نام یا مفهوم «مبارزه رهایی ملی» استفاده می‌شد. هدف آن نیز «تاسیس کوردستان مستقل و یکپارچه» بود.

یعنی پ‌ک‌ک، به عنوان جنبشی با پارادایم دولتی مارکسیستی-لنینیستی تاسیس شده بود. مبارزه علیه یک دولت-ملت برای تاسیس یک دولت-ملت، برای رهبر آپو دیگر محدود بود و به جای حل مشکلات، راه را برای مشکلات بیشتر باز می‌کرد. رهبر آپو در جریان توطئه بین‌المللی در سال ۱۹۹۹ و با آغاز فرآیند امرالی، تغییر پارادایم را در دستور کار قرار داد و پارادایم دولتی را مورد بازبینی قرار داد. زیرا دولت‌ها مشکلات را حل نمی‌کنند، برعکس، منبع مشکلات هستند. به گفته رهبر آپو، «یک دولت سوسیالیستی یا یک دولت سرمایه‌داری این واقعیت دولت را تغییر نمی‌دهد.»

آنچه برای جامعه ضروری است، دولت نیست، بلکه دموکراسی و آزادی است. وقتی دموکراتیک شدن اتفاق بیفتد، همه مشکلات حل خواهند شد. یعنی دموکراسی داروی تمامی دردها و بیماری‌هاست.

رهبر آپو که پارادایم قبلی را مورد بازبینی قرار می‌دهد، در سال ۱۹۹۹ یک گام تاریخی برمی‌دارد و «مفهوم جامعه دموکراتیک، اکولوژیک بر اساس آزادی زن» را توسعه می‌دهد.

با یک تغییر استراتژیک پارادایم، برای حل مسئله کورد، «دموکراتیک کردن جمهوری» را به عنوان روش مناسب مطرح کرد. با اعلام کنفدرالیسم جوامع کوردستان (ک‌ج‌ک) یا کنفدرالیسم دموکراتیک، گام‌های عملی این امر برداشته شد.

در تاریخ ۲۷ فوریه، رهبر آپو با نام «فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک» یک اقدام تاریخی را آغاز کرد. حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) نیز در پاسخ به این فراخوان اعلام کرد که آنها یک فرآیند «تغییر، تحول و بازسازی» را آغاز کرده‌اند.

در دیدار ۱۸ می نیز رهبر آپو اعلام کرد که آنها در حال ایجاد یک تغییر پارادایم بزرگ هستند. از این لحاظ، پارادایم دوره جدید، ایجاد یک جامعه دموکراتیک است. به جای سوسیالیسم دولتی، سوسیالیسم جامعه دموکراتیک است. در اساس این نیز، دوباره برابری، اکولوژی و آزادی زن وجود دارد.

دموکراتیک شدن یا جامعه دموکراتیک یک مفهوم بسیار گسترده است و بسیاری از چیزها یا راه حل‌ها را در خود جای داده است.

با دموکراتیک شدن یک جامعه یا کشور، نظام سیاسی نیز وارد روند تغییر می‌شود. به جای تک‌گرایی، دیکتاتوری، ناسیونالیسم و غیره، آزادی، عدالت و برابری بیشتر در دستور کار قرار می‌گیرند. به جای یک گروه نخبه یا یک فرد، مشارکت بیشتر مردم و جامعه در مدیریت مطرح می‌شود.

در یک جامعه یا نظام دموکراتیک، تغییرات بزرگی مانند توسعه آزادی‌ها، قضات مستقل، انتخابات دموکراتیک و غیره صورت می‌گیرد. دموکراتیک شدن در یک فرآیند کوتاه مدت اتفاق نمی‌افتد. با اتحاد جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به نتیجه می‌رسد.

به ویژه در منطقه خاورمیانه که ذهنیت ناسیونالیستی، فاشیستی، دین‌گرایی و جنسیت‌گرایی که پایه اصلی خود را از ذهنیت دولت-ملت می‌گیرد، دموکراتیک شدن می‌تواند در نتیجه یک مبارزه دشوار و طولانی مدت به وقوع بپیوندد.

مبارزه جنبش آزادی کوردستان با پیشگامی رهبر آپو که نیم قرن است ادامه دارد، در این زمینه بنیان محکمی ایجاد کرده و راه را برای این امر باز کرده است.

فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک نیز در این معنا اوج این امر را بیان می‌کند.