حقیقت حیات آزاد در میان تاریخ جنبش آزادی، در میان فکر و اندیشه رهبر آپو و حزب کارگران کوردستان ‌(‌پ‌ک‌ک)همیشه با صوت، صدا و رنگ هنر مرتبط و آمیخته بوده است. زمانیکه یک انقلابی جنبش‌ آزادی که نواختن تارهای سازش یک نوا را هستی می‌بخشد، در همان زمان گریلایی با سلاح خود داستان قهرمانی را می‌آفریند. این دیگر همانند یک چشمه روان زلال است که رهبر آپو می‌گوید سلاح در دست گریلا و ساز در دستان هنرمند فرقی با یکدیگر ندارند هر دو برای آزادی مبارزه می‌کنند.

 حقیقتی که به آن گوش سپاردید، حقیقت جنبش آپوئی است، حقیقتی است که در جلوه هزاران شهید خود را به مانیفست مبدل کرده است.

بی‌گمان یکی از آنان نیز‌‌، عاشق آزادی و عشق‌ورز به هنر آزاد و کورد آزاد‌؛ شهید هوزان مزگین می‌باشد.

هوزان مزگین‌؛ نامی سرشار و به بلندای آزادی‌؛ نامی سرشار از حقیقت زن آزاد‌؛ یک انقلابی در اوج زیبایی و رهایی‌اش‌؛ بلبلی با سبک هنر آزاد، در پایان یک حقیقت با تعریف مبارزی آپوئی و یا همان شهید جاودانه راه آزادی خاک، میهن و انسانیت.

هنرمند هوزان ‌مزگین (نام و یا لقبی است که در زبان کوردی به هنرمندانی گفته می‌شود که تمام اجزای یک آهنگ را خود می‌سازند) در سال ۱۹۶۲ در روستان بلیدر از توابع شهر اِلِح زاده شد، قبل از کودتای سال ۱۹۸۰ در مبارزه آزادی کوردستان مشارکت کرد. در همان زمان، در شهر الح به همراه رفقا مظلوم دوغان و معسوم کورکماز، از بنیانگذاران پ‌ک‌ک در همان منطقه کار و کنش‌های سازماندهی جنبش آزادی را وسعت بخشیدند. آن زمان هوزان مزگین به همراه گروهی از جوانان به عضویت صفوف پ‌ک‌ک درآمده و به یکی از اولین زنان آن منطقه تبدیل می‌شود که در پ‌ک‌ک مشارکت نموده است.

شهید مزگین در اولین گروه دانشجویان نیز مشارکت داشت، که در دروه‌ی آموزشی ایدئولوژی آپوئی در کمپ آموزشی ‌‌‌‌«بقاع» در لبنان حضور می‌یابد،‌ پس از آموزش، برای سازماندهی کار و کنش‌های فرهنگی هنری در سال ۱۹۸۰ به همراه هوزان سفقان به اروپا رفته و در آنجا خشت اول موسسه هنرکوم و گروه موسیقی برخودان را می‌نهند.

در آن سال‌ها با آهنگ‌هایش که مقاومت حیات دشوار کورد را ابراز می‌کرد، با ترانه‌های ‌«رودخانه هِزِل، فریاد روستائیان ‌(چەمی هێزل، گوندینۆ هاوار)» صدای خود را به گوش هر کورد آزادی‌خواه و میهن‌دوست می‌رساند.

پس از کار و کنش‌های هنری در اروپا، هوزان مزگین در دشوارترین زمان برای سازماندهی زنان کورد به سوی باکور کوردستان رهسپار شد، به مثابه اولین فرمانده زن در جنبش آزادی زنان، به فرماندهی منطقه گارزان در می‌آید، با رنج و مبارزه خود در ابتدا زنان را بسیار متاثر ساخته و پس از آن نیز بروی تمام اهالی منطقه تاتوان تاثیر بسیاری از خود برجای گذاشت.

شهید مزگین، کار و کنش‌های سازماندهی و هنری را به یکدیگر گرده زده بود، در هر مکان‌‌، کوچه و خیابانی که پا می‌گذشت به مثابه اینانا و عشتارهای زمانه کار و کنش انجام داده و با صدا،‌ هنر و شیوه جالب توجه خود همه را سازماندهی می‌نمود.

هوزان مزگین تنها به کار و کنش‌های فرهنگی نپرداخت، او برای بیشتر شناختن خود و بیشتر از آن برای سازماندهی زنان کورد، که به کشورهای اروپایی مهاجرت کرده بودند، مبارزه کرده و در تدارکات برای بنیانگذاری اتحاد زنان میهن‌دوست کوردستان شرکت داشت،‌ پس از بنیانگذاری این نهاد به یکی از اعضای مدیریت‌ این نهاد در اروپا مبدل می‌شود، بر همین اساس هم مسئولیت کار و کنش‌های فرهنگی و هم کار و کنش‌های سازماندهی را بر عهده گرفته و در ایجاد گروه‌های هنری نیز به یکی از پیشگامان گروه برخودان مبدل می‌شود.

همانگونه که یک پ‌ک‌ک‌یی راستین، شامل راه و حقیقت شهدا است،‌ به همان صورت شهادت هوزان مزگین نیز سرافرازی و کار و کنش‌ آزادی پ‌ک‌ک را با برخوردی مملو از عدم تسلمیت و مصمم بودن تا آزادی انسانیت ابراز نمود.

در ۱۱ مارس ۱۹۹۲ زمانیکه به خانه‌ای در تاتوان که در آن حضور داشت، حمله شد، تا آخرین قطره خون خود جنگید و در پایان یک عملیات فدائی انجام داد، پس از شهادت هوزان مزگین، دلیلی نوین برای مبارزه زنان آغاز شد، قبل از هرچیز زنان تاتوان‌، که از صدا و موجودیت هوزان مزگین متحیر شده بودند، خود را مزگین نام نهادند و در مبارزه آزادی زنان مشارکت کردند.

پس شهادت او فرزندانی که به دنیا می‌آمدند نام مزگین را برایشان برگزیدند و به مزگین‌(مژده) روزهای آزاد مبدل شده و به مبارزه مزگین ادامه دادند.

همانگونه که رهبر آپو بیان می‌دارد‌‌؛ لازم است شهادت هوزان مزگین را در عالی‌ترین حد گرامی داریم و در برابر آن پاسخگو باشیم.