دولت ترک که نتوانست در مقابل فشارهای روسیه در رابطه با تحمیل مفادی از بندهای پیمان سوچی ایستادگی کند، به گروه «هیات التحریر الشام» پیشنهاد نمود که خود را منحل نموده و در درون ارتش ملی سوریه خود را سازماندهی کند. اما این گروه درخواست ترکیه را نپذیرفته و دولت ترک آنرا را در صفوف مقدم نبرد در حلب تنها گذاشت.

نیروهای رژیم سوریه که با پشتیبانی روسیه و ایران در حال پیشروی هستند، بسیاری از مناطقی را که در تفاهمنامه سوچی، به تبهکاران وابسته به ترکیه واگذار شده بود را پاکسازی کردند. نیروهای رژیم روز گذشته بدون جنگ وارد شرق حلب شده و این قسمت از شهر را از دست تبهکاران در آوردند.

در زمانی‌که تنش‌ها بین روسیه و ترکیه به عنوان حافظان پیمان سوچی افزایش یافته است، دولت ترک طی دو روز اخیر با هیات تحریر الشام که جبهه النصره رهبری آن را برعهده دارد دیدارهایی را انجام داد.

طبق گزارش‌های خبری در دیدار صورت گرفته بین مسئولان میت- هیات تحریر الشام و ارتش آزاد سوریه، از نیروهای هیات تحریر الشام خواسته شد که انحلال خود را اعلام کرده و به تبهکاران ارتش ملی سوریه بپیوندند. دولت ترک از این طریق براین باور بود که استدلال مبارزه علیه ترور را از دست روسیه خارج کرده و اینگونه نشان می‌دهد که تبهکاران میانه‌رو و رادیکال در ادلب را به عنوان یکی از مفاد پیمان سوچی از یکدیگر مجزا نموده است.

پیشنهاد دولت ترک به هیات تحریر الشام

طبق گزارشهای دریافتی از منابع نظامی-دیپلماتیک در منطقه، مسئولان ترک به نیروهای هیات تحریر الشام پیشنهاد کرده‌اند که انحلال خود را اعلام کرده و اعضای خود را تحت عنوان شاخه چهارم ارتش ملی سوریه، در این گروه سازماندهی کنند و امیر هیات تحریر الشام، محمد الجولانی نیز همراه با شماری دیگر از اعضای مجلس شورای عالی به عفرین عزیمت کرده و تحت حفاظت دولت ترک در این منطقه ساکن شوند.

هیات تحریر الشام اعلام کرده است که خود را منحل نمی‌کند

طبق گزارش‌های رسیده در جریان دیداری که دو روز بین نیروهای القاعده و هیات تحریر الشام پیشنهاد دولت ترک را نپذیرفته‌اند. در بیانیه هیات تحریر الشام آمده است که جنبش ما خود را منحل ننموده و راه خود را ادامه می‌دهد. درهای ما بروی افرادی که می‌خواهند به ما بپیوندند باز است.

الجولانی از عاقبتی مشابه با البغدادی در هراس است

این منبع خبری اعلام کرده است که هیات تحریر الشام چند بار نام خود را تغییر داده است، اما اینبار "چون اعتمادی به دولت ترک ندارد خود را منحل اعلام نمی‌کند و نام خود را نیز تغییر نمی‌دهد." این منبع خبری همچنین گفته است که امیر داعش، البغدادی تحت حفاظت دولت ترک کشته شد، الجولانی و اکیپ همراه وی به همین دلیل به دولت ترک اعتماد نمی‌کنند. زیرا القاعده در بیانیه‌های خود، هیات تحریر الشام را به دلیل اعتماد بیش از حد به ترکیه مورد انتقاد قرار می‌داد.

بدون هیچ‌گونه جنگی به مناطق اخوانی‌ها رفتند

پیش از بیانیه مذکور، گروههای مسلح از مناطق کفر حمرا، خریطان و آندان حلب عقب‌نشینی کرده و این منطقه به کنترل نیروی رژیم درآمد. مناطق مورد اشاره مرکز اخون المسلمین سوریه شناخته شده بود. گفته می‌شود که بعد از عقب‌نشینی از این مناطق، بدون جنگ، دولت سوریه در این مناطق مستقر شده بود.

عقب‌نشینی ارتش ملی سوریه

مناطق مدکور از ابتدای فوریه هدف حملات رژیم سوریه قرار گرفتند. ارتش ملی سوریه که وابسته به دولت ترک است، نیروهای تقویتی را برای نیروهای هیات تحریر الشام به این مناطق ارسال کرده بود. اما چون طی دیدارهای بین هیات تحریر الشام و میت، این گروه درخواستهای دولت ترک را برای انحلال خود نپذیرفته بود، ارتش ملی سوریه گروههای خود را در این منطقه به فرمان دولت ترک به عقب کشاند.

تهدید هیات تحریر الشام از سوی اردوغان و خلوصی آکار

اردوغان در رابطه با ادلب پیش از این نیز گفته بود که در منطقه گروههای مخالف، مستقلانه عمل کرده و بهانه حملات را به رژیم سوریه می‌دهند، ما بیش از این سکوت نمی‌کنیم. وزیر دفاع ترکیه، خلوصی آکار نیز اعلام کرده بود که در مقابل گروه‌ها و از جمله گروه‌های رادیکالی که بر مبنای پیمان آتش‌بس عمل نمی‌کنند، با شدت عمل کرده و در این رابطه باید تدابیر لازم اتخاذ شود. قابل توجه است که اقدامات مرتبط به هیات تحریر الشام  بعد از این بیانیه عملی شدند.

حضور هیات ترک در مسکو

نیروهای رژیم سوریه بخش بزرگی از مناطقی را در چارچوب تفاهمنامه سوچی به کنترل درآورده بودند. هیاتی از دولت ترک امروز عازم مسکو شده است و در رابطه با تحولات اخیر در حال گفتگو با مقامات این کشور است.

تلاش برای تحقق مفاد توافقنامه سوچی

در ۱۷ سپتامبر بین روسیه و دولت ترک توافقنامه سوچی امضا شد. طبق بندهایی از این تفاهم‌نامه، منطقه‌ای عاری از سلاح به عمق ۱۵-۲۰ کیلومتر ایجاد شده و شاهراه‌های  M4- حلب-لاذقیه و M5 حلب-حما، بازگشایی شده و به نیروهای رژیم اسد تحویل داده شوند و گروههای مسلح میانه‌رو و رادیکال نیز از یکدیگر تفکیک شوند. بیشتر مواد این تفاهمنامه نیز عملی شد.

مانور سیاسی دولت ترک

غیر از بازگشایی M4، بیشتر این مواد در چارچوب توافق روسیه عملی شده بود. اما پیش از ملاقات در مسکو گفته می‌شود که دولت ترک با انتقال نیروهای هیات تحریر الشام  تلاش نمود تا به یک مانور سیاسی دست زند. از سوی دیگر القاعده که تحت عنوان جبهه النصره وارد عرصه سیاسی سوریه شده بود، در سال ۲۰۱۵ با جذب برخی از سازمان‌ها، نام خود را به فتح الشام تغییر داده بود. اما سازمان در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۷ بسیاری دیگر از سازمان‌های ریز و درشت دیگر را به خود ملحق نموده و نام هیات تحریر الشام را اختیار کرده بود.

تشبیه توافق سوچی به سربرنیتسا

با امضای توافقنامه سوچی، هیات تحریر الشام از طریق ارگان‌های تبلیغاتی خود، عدم رضایت خود را از این توافق نشان داده بود. هیات تحریر الشام این توافق را به سربرنیتسا تشبیه کرده و اعلام کرده بود که این توافق همانند خلع سلاح سربرنیتسا در زمان جنگ بوسنی است. این سازمان خاطرنشان ساخته است که در سربرنیتسای بوسنی، با تضمین سازمان ملل متحد، خلع سلاح انجام شد و بعد از آن قتلعام روی داده بود. این سازمان اعلام کرده بود که دولت ترک صرفا بر مبنای منافع خود عمل می‌کند.