درعا... پیش‌بینی جنگی جدید

با گذشت ۱۰ سال از جنگ و ادامه بحران در سوریه، بار دیگر شهر درعا که نخستین جرقه‌های انقلاب سوریه نیز در این شهر آغاز شدند، به محلی برای نارضایتی و اعتراضات خلق علیه حکومت دمشق تبدیل شده است.

از ابتدای تنشهای سوریه که در ماه مارس وارد یازهمین سال خود می‌شود، درعا همیشه محل برخورد و کشمکش نیروهای حکومت دمشق و گروه‌های مسلح سوریه بوده است و همچنان تظاهرات علیه حکومت دمشق در این شهر وجود دارد.

جرقه‌های آغاز قیام مجدد در درعا 

ساکنان شهر درعا در جنوب سوریه جزو نخستین کسانی بودند که در سوریه، در ۱۵ مارس ۲۰۱۱ خواهان سقوط حکومت دمشق شدند.

در ۱۸ مارس سال ۲۰۱۱ نیروهای حکومت دمشق دو نوجوان این شهر را با اسامی محمود جوابر و حسام عایشه در جریان تظاهرات این شهر به قتل رساندند. تظاهر کنندگان این دو را مشعل آغاز انقلاب سوریه نام نهادند.

در یازدهمین سالگرد بحران سوریه و برای یادبود قتل این دو نوجوان، ساکنان شهر درعا در ۱۸ مارس بار دیگر تظاهراتی را در مقابل مسجد العمری این شهر برگزار کرده و بار دیگر خواستار سقوط نظام سوریه شدند. رسانه‌های عربی و خارجی به تظاهرات جدید درعا عنوان خیزش مجدد و تهدید‌آمیز برای رئیس حکومت دمشق داده‌اند.

از ابتدای ماه جاری اختلافات و تنش‌ها بین نیروهای حکومت دمشق و افراد مسلح آغاز شده‌اند. در ۱۶ مارس، ۲۱ نفر از اعضای نیروهای حکومت دمشق در جریان کمینی از سوی گروه‌های مسلح در غرب این شهر به قتل رسیدند. در ۱۷ مارس در جریان برخورد یک وسیله نقلیه نظامی تیپ امین‌الدوله با مین، یکی از نیروهای نظامی حکومت دمشق کشته و چهار نفر دیگر نیز مجروح شدند و بعد از آن نیز افراد ناشناس نیروهای حکومت دمشق را در ارتفاعات شمال درعا مورد هدف قرار داده و در نتیجه آسیبهای فراوانی به نیروهای سوری وارد شد.

در ادامه تنشهای موجود در درعا، تفاهمنامه ۲۶ ژانویه گذشته بین سپاه پنجم روسیه، کمیته مرکزی حران و فرقه چهارم نیروهای ارتش دمشق و گروه‌های مسلح، تنها تفاهمنام‌ ای است که بر روی کاغذ نوشته شده و عملا کارآمدی چندانی برای آتش‌بس نداشته است. طبق این تفاهمنامه لازم است گروه‌های مسلح سلاح‌های سنگین و رهبران گروهای مسلح در شهر به نیروهای دولتی تسلیم شوند، در مقابل نیز هیچ کس از شهر درعا اخراج و تبعید نمی‌شود. فقط یکی از روسای گروه‌های تبهکار با نام ابو طارق الشیبه که در شهرم اتمان در غرب درعا حضور دارد، باید به منطاق شمالی سوریه نقل مکان کند.

برخوردهای جدید

در خصوص برخوردهای جدید در درعا، احمد الدرزی پژوهشگر و محقق سوری طی اظهاراتی براین باور است که وضعیت در درعا مستعد بازگشت به شرایط جنگی است، فشارهای اقتصادی و نظامی از سوی آمریکا نیز بر شدت آنها افزوده است. این فشارها نیز بعد از انکه روسیه پیمان امضا شده بین ترامپ و پوتین در هلسینگی را کنار گذاشته است افزایش یافته‌اند. این پیمان سوریه را به سه بخش تقسیم می‌کرد، مناطق غرب درعا، صحراهای سوریه و منطقه جزیر سوریه.

الدرزی تایید می‌کند که منطقه جنوب سوریه عملا خالی شده و نیروهای اسرائیل نیز در منطقه گولان نیروهای خود را مستقر نموده بودند. اما در نتیجه تغییر دولت در آمریکا منطقه نیز با تغییرات بسیاری روبرو شده است. بازگشت دولت با تمامی ابعاد سیاسی و تبعیت از دستورات سیاسی کشورهای خارجی، بار دیگر نشان دهنده تنش شدید آمریکا یا چین و روسیه بوده و این اقدامات نشان می‌دهند که تلاش‌هایی برای تضعیف جایگاه و موقعیت ایران در سوریه در حال تکمیل است.

الدرزی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تمامی دولت‌هایی که در آن زمان دست به دخالت نظامی زدند، بار دیگر برای دستی‌یابی به منافع خود در حال نزدیک‌شدن به سیاستهای آمریکا هستند. الدرزی افزود: آمریکا نیز صحنه سوریه را برای اتخاذ موضع در مقابل روسیه به کار برد؛ خصوصا در زمانیکه امریکا در تحرک بخشیدن به انقلاب سوریه با شکست مواجه شد. اکنون نیز سوریه به میدان اصلی رویارویی آمریکا و روسیه تبدیل شده و درعا نیز بخشی از این منازعه است.

در رابطه با این موضوع الدرزی در خصوص اختلافات منطقه‌ای دیگر نیز اظهار داشت که وضعیت صحراهای سوریه و حملات داعش و حضور ترور در ادلب موضوعات مهم دیگر محاسباتی به شمار می‌روند، فشارهای بی‌نتیجه‌ای برای بازگرداندن گروه‌های وابسته به دولت ترکیه وارد می‌شود و این مسئله نیز در راستای منافع آمریکا در مقابل روسیه و چین است.

احتمال حمله نظامی در کوتاه مدت

الدرزی در بخش دیگری از تحلیل خود در رابطه با وضعیت اخیر منطقه اظهار داشت که وضعیت درعا به نحو کنونی باقی نمانده و حکومت دمشق احتمالا به زودی به این منطقه حمله خواهد کرد. اکنون درعا بخش مهم و اساسی برای بازگشت حملات است. اطلاعات دقیقی در  خصوص تمامی مناطق جنوب درعا وجود دارد و احتمال دارد که حمله‌ای نظامی با همکاری مسکو، تهران و بیروت به این مناطق روی دهد.

فشارهای جدید اقتصادی

الدرزی در ادامه افزوده است که وضعیت در سوریه روز بروز بحرانی‌تر می‌شود، غیر از تحریمهایی که در چارچوب قانون سزار بر این کشور تحمیل شده است، کنگره آمریکا نیز در حال بررسی تحریمهای دیگری علیه سوریه است تا محاصره این کشور را تکمیل کند. احتمال داده می‌شود که میدان سوریه به میدان اصلی تنش‌های بین‌المللی تبدیل شود.

از سال ۲۰۱۱ تا کنون مشکلات این کشور حل نشده باقی مانده و روز بروز نیز این مشکات پیچیده‌تر می‌شوند. در هر صورت یا امریکا سیستم کنونی بین‌المللی را می پذیرد یا نبردهای داخلی همچنان ادامه پیدا می‌کنند. اما پذیرش این مسئله شکست  محسوب می‌شود و در اینصورت باید از سوریه عقب نشینی کرده و در اینصورت این بخش از جهان را عملا در اختیار رقبای خود قرار می‌دهد.

احمد الدرزی در خاتمه سخنان خود اظهار داشت سوریه در مقابل فشارهای سنگین اقتصادی قرار دارد. خصوصا که امریکا اگر بتواند تصمیم ترکیه را مبنی بر قرار دادن این کشور را در جبهه تل اویو، ریاض و دوحه می‌تواند این فشارها را سنگینتر کند و این مسئله بر خلقهای سوریه تاثیر گذار بوده و بر فشار اقتصادی و فقر خلق بیشتر می‌افزاید، در اینصورت می‌تواند خلق را ناگزیر کند به قیام علیه حکومت دمشق وادارد.

منبع:ANHA