تصویر

هِلین امید: آیا واقعا حکومت خواهان دموکراتیزاسیون ترکیه است؟

هِلین امید، عضو کمیته مرکزی پ‌ک‌ک، با اشاره به اینکه رهبر آپو فرصتی برای ورود به قرن دوم جمهوری با اتحاد ترک و کورد ارائه داده است، در مقابل گام‌های برنداشته شده این سوال را مطرح کرد: «آیا واقعا حکومت خواهان دموکراتیزاسیون ترکیه است؟»

ارزیابی‌های هِلین امید، عضو کمیته مرکزی پ‌ک‌ک

هِلین امید، عضو کمیته مرکزی حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک)، در برنامه‌ای در تلویزیون مدیا هابَر شرکت کرد و در مورد روند ارزیابی‌هایی انجام داد.

وی در ابتدای سخنانش، سالگرد زادروز رهبر آپو را تبریک گفت، سلام و احترام خود را تقدیم کرد و به همه کسانی که در جشن‌های تولد رهبر آپو شرکت کردند، درود فرستاد.

رویکرد حکومت دور از جدیت مسئله است

هِلین امید با اشاره به اینکه در چارچوب بیانیه ۲۷ فوریه، دستور کار مهمی در ترکیه ایجاد شده و سطح بحث و گفتگو وجود دارد، اما این کافی نیست، گفت: «ما در یک برهه مهم و یک روند مهم قرار داریم. مهم است که این مسئله در دستور کار قرار گرفته و مورد بحث قرار گیرد. اما در بحث‌ها، وضعیت‌های مسدودکننده و جنبه‌های مشکل‌ساز وجود دارد. پیش از هر چیز، به نظر من این موضوع به شکل مثبتی مورد بحث قرار نمی‌گیرد. مسئله اصلی، اظهارات مقامات حاکم است که عمدتا در چارچوب 'ما نابود کردیم' قرار دارد. وضعیت را به این سطح تقلیل داده‌اند. رویکردی وجود دارد که می‌گویند: 'بگذارید کنگره برگزار کنند، سلاح‌ها را زمین بگذارند، بدین ترتیب این صفحه را به پایان برسانیم. 'این رویکردها خوب و درست نیستند. زیرا مسئله کورد، مسئله‌ای ۱۰۰ ساله برای جمهوری ترکیه است. این باید در چارچوب آن مورد بحث قرار گیرد. باید در چارچوب مسئله دموکراتیزاسیون ترکیه مورد بحث قرار گیرد. اگر امروز هر مشکلی را نشان دهید، می‌توان به راحتی ارتباط آن را با مسئله دموکراتیزاسیون ترکیه و مسئله کورد نشان داد. این یک مسئله بسیار مخرب است. بنابراین، می‌توانم بگویم که رویکردهای نشان داده شده دور از درک جدیت و مشکل مسئله است.»

هِلین امید با اشاره به اینکه بزرگترین ریسک را رهبر آپو بر عهده گرفت، مهمترین گام از سوی رهبر آپو برداشته شد و او با شهامت عمل کرد، گفت: «با این کار چه کرد؟ در چنین برهه حساسی که توازن در منطقه تغییر می‌کند و اوضاع در هر لحظه می‌تواند دگرگون شود، باعث ایجاد فضای سیاسی جدیدی شد. راه را برای ما باز کرد. باید این امر درست درک شود؛ وضعیت ما به عنوان پ‌ک‌ک یک وضعیت ضعیف نیست. پ‌ک‌ک از هر لحاظ قدرت خود را حفظ می‌کند. این از کجا فهمیده می‌شود، چگونه می‌توان آن را سنجید؟ این واقعیت چگونه می‌تواند فهمیده شود؟ از واقعیت مردم می‌تواند فهمیده شود. ما یک جنبش مردمی هستیم. جشن‌های نوروز با بالاترین میزان مشارکت سال‌های اخیر برگزار شد. پرشورترین جشن‌ها بود و خواسته‌ها به شکل واضحی نشان داده شد.»

آیا باغچلی و اردوغان علیه رانت‌خواران جنگ مداخله خواهند کرد؟

هِلین امید با اشاره به اینکه پ‌ک‌ک قوی‌تر از هر زمان دیگری است، گفت: «کار خود را با واقعیت مردم به شکلی متحدانه پیش می‌برد. اراده‌ای که رهبر آپو نشان داد، از سوی جامعه به عنوان منبع بزرگ هیجان، شور و امید مورد استقبال قرار می‌گیرد. بنابراین، ما می‌بینیم که رهبر آپو با شهامت ریسک می‌کند و تلاش می‌کند طرف مقابل را به برداشتن گام وادارد. اما در طرف حکومت، وضعیت دودل، مردد و ترسو مشاهده می‌شود. پیش از هر چیز باید این وضعیت از بین برود.

در واقعیت کنونی ترکیه، سرانجام رئیس جمهور اردوغان برخاست و گفت: 'ما این روند را پیش می‌بریم. ما به عنوان اتحاد جمهور طرف حساب هستیم. 'این از نظر صیانت کردن از روند امری خوب است. اما نمی‌توان گفت: 'در میان ما نیز نظرات متفاوت و اختلاف وجود دارد، ما حکومت نداریم.' اگر قدرت کنونی، قدرت حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) و حزب حرکت ملی‌گرا (م‌ه‌پ)، با چنین چیزی در مقابل ما ظاهر شود، این ما را نیز مردد خواهد کرد. زیرا واقعیت حکومت چنین است که در هر موضوعی می‌تواند اراده نشان دهد، مداخله کند و هر قانونی را که بخواهد می‌تواند تصویب کند. اما در ابتدای این روند، رهبر آپو چه گفت؟ گفت: 'قدرت آن را دارم که این روند را از بستر جنگ به روند حقوقی و سیاسی بکشانم. 'دولت باغچلی به نام اتحاد جمهور گفت: 'بگذارید بیایند سیاست کنند، از حق امید بهره‌مند شوند. '

این اظهارات در مقابل تمام جهان و در مقابل همه ایراد شد. پس از این فراخوان، رهبری گام‌های لازم را برداشت. آیا قدرتی وجود دارد که بخواهد روند را به زمینه حقوقی و سیاسی بکشاند یا نه؟ سوال اینجاست. زیرا در ترکیه رانت‌خواران جنگ زیادی به وجود آمده‌اند و در داخل قدرت نیز وجود دارند. آیا واقعا جناح حکومت، باغچلی و اردوغان، علیه این رانت‌خواران مداخله خواهند کرد یا نه؟ آیا واقعا خواهان دموکراتیزاسیون ترکیه هستند یا نه؟ پیش از هر چیز باید در این مورد تصمیم بگیرند. در این مورد بحثی وجود دارد. اما این قابل باور نیست، هیچ کس آن را باور نمی‌کند، ما هم باور نمی‌کنیم، محافل مختلف هم باور نمی‌کنند.»

بدون رهبری انحلال صورت نمی‌گیرد

هِلین امید، عضو کمیته مرکزی پ‌ک‌ک، در ادامه به موضوع کنگره پرداخت و گفت: «بحث‌ها ادامه دارد که می‌گویند: 'رهبر آپو خواستار برگزاری کنگره شده است، چرا پ‌ک‌ک کنگره خود را برگزار نمی‌کند؟' استدلالی از این دست وجود دارد: 'پ‌ک‌ک در طول این سال‌ها تمام کنگره‌های خود را بدون حضور رهبری برگزار کرده است، بدون حضور جسمانی رهبر آپو، کنگره‌های خود را برگزار کرده است. 'درست است. اما وضعیت کنونی متفاوت است. تصمیمات مربوط به انحلال پ‌ک‌ک، تغییر استراتژیک و کنار گذاشتن سلاح، نیازمند تصمیم رهبری است. بله، درست است؛ پ‌ک‌ک تصمیمات خود را در زمانی که می‌خواست اجرا کند، اتخاذ و عملی کرد. اما تغییر استراتژیک را خود انجام نداد. پ‌ک‌ک نمی‌تواند خود را منحل کند. بدون رهبری نمی‌تواند این کار را انجام دهد. فقط رهبری می‌تواند این کار را انجام دهد، او می‌تواند همه را قانع کند.»

حکومت برای این روند آمادگی ندارد

هِلین امید با اشاره به فراخوان استفاده از حق امید گفت: «هم شما خواهید گفت که بگذارید از حق امید استفاده کند، بیاید در کرسی‌های دم پارتی سیاست کند، هم هیچ گامی برنخواهید برداشت، هیچ نشانه‌ای از برداشتن گام نشان نخواهید داد، حتی یک بیانیه عادی هم در این مورد نخواهید داد و زبان خود را تغییر نخواهید داد. بعد هم خواهید گفت: 'چون کنگره را برگزار نکردی، روند را خراب می‌کنی. '

اکنون از انسان‌های باوجدان می‌پرسم. چه کسی خرابکاری می‌کند؟ چه کسی بازی می‌کند؟ چه کسی این نگرانی، تحقیق و سوال را در دل و ذهن ما ایجاد می‌کند؟ ما واقعا با نیت خوب و با پایبندی قوی به رهبرمان می‌خواهیم دیدگاه رهبر آپو را عملی کنیم. در این مورد، تردیدی برای مردم ما، دوستان ما و تمام محافل آگاه که جدیت مسئله را درک می‌کنند، وجود نداشته باشد. اما این نمی‌تواند یک داستان تمام شده باشد. باید درست فهمیده شود. وضعیت اینکه 'به تنگنا افتاده‌اند و به این نیاز دارند' وجود ندارد. واقعا باید این روند به خوبی درک شود. در حالی که این همه اتفاق در منطقه می‌افتد، عوامل خطر وجود دارد، محاسبات بر روی کوردها انجام می‌شود و رهبری فرصتی را فراهم کرده است، از نظر تاریخی برای ترکیه با اتحاد کورد و ترک می‌توان وارد قرن دوم جمهوری شد. در چنین روندی، طرف مقابل، حکومت، باید آمادگی بیشتری داشته باشد. آنها آمادگی ندارند. به ویژه برای آماده‌سازی زمینه‌های حقوقی، سیاسی و قانونی این روند باید مسئولیت‌های خود را انجام دهند. اگر این اتفاق بیفتد، اراده‌ای که رهبر ما نشان داده است، قدرت آن را دارد که ترکیه را دموکراتیک کرده و به یک میهن آزاد تبدیل کند.»

خطر تبدیل شدن سوریه به میدان درگیری بین اسرائیل و ترکیه وجود دارد

هِلین امید در مورد تحولات خاورمیانه به ویژه در سوریه اظهار داشت که آنها پیش از این اعلام کرده بودند که اسرائیل در خاورمیانه پیشتاز خواهد شد و سیاست‌ها بر اساس آن تعیین خواهد شد و گفت: «در منطقه همچنین هژمونی ترکیه وجود دارد؛ اگر به این شکل ادامه یابد، با هم روبرو خواهند شد. ما چنین تشخیصی انجام داده بودیم. روند اکنون پیش‌بینی ما را تایید می‌کند، این تشخیص را تایید می‌کند. بدون شک این تشخیص سال‌ها پیش در جلد پنجم از دفاعیات رهبر ما انجام شده بود. زیرا واقعیت جنگ جهانی و احتمالات آن مورد ارزیابی قرار گرفته بود. در وضعیت کنونی دیده می‌شود که اسرائیل و ترکیه رو در رو قرار گرفته‌اند. وضعیت اینگونه نیست که مثلا هر از گاهی ترکیه و اسرائیل رو در رو قرار گرفته باشند. یعنی یک خصومت توافقی بود. روندهای اینگونه وجود داشت. زیرا از نظر وجودی هر دو دولت به هم گره خورده بودند. تاسیس ترکیه برای اسرائیل بود. اسرائیل که یکی از اولین دولت‌-ملت‌ها بود، بعدا تاسیس شد. و بخش مهمی از حمایت از ترکیه در ناتو همیشه برای همین بود. اما در وضعیت کنونی، تغییر توازن خاورمیانه و سازماندهی مجدد اسرائیل باعث شده است که در برخی موارد اختلاف نظرها به وجود بیاید. باید اینگونه دیده شود. فراتر از یک اختلاف ساختگی، باید به عنوان جنگ برای به دست آوردن سهمی از کیک خاورمیانه ارزیابی شود. اولین صحنه این نیز در سوریه دیده می‌شود. در سوریه مبارزه برای نفوذ وجود دارد. در واقع با سقوط رژیم اسد، بلافاصله اسرائیل جنوب سوریه را اشغال کرد. از طرف دیگر ترکیه نیز تلاش کرد تا مؤثر واقع شود، اینگونه نشان داده شد. هیئت‌ها رفت و آمد کردند. اخیرا نیز گفته می‌شود که الشرع به ترکیه خواهد آمد.

مشاهده ما اینگونه است؛ در آمریکا تلاش‌هایی برای آشتی دادن اسرائیل و ترکیه از طریق سوریه در جریان است. در واقع ترکیه نیز این را می‌خواهد. اما به دلیل جنگ منافع نمی‌توانند به خوبی با هم توافق کنند. در مورد به دست آوردن سهم نمی‌توانند توافق کنند. در این مورد می‌خواهم این را بگویم: ترکیه سال‌های اخیر هم در داخل و هم در خارج بر اساس سیاست امنیتی سیاست تولید کرده است. ما را بهانه قرار داد و وارد عراق شد، به این ترتیب وارد سوریه شد. با این استدلال‌ها عمل کرد و از نظر نظامی خود را سازماندهی کرد. سیاست خود را بر این اساس بنا نهاد. دلایل مختلفی برای این ممکن است وجود داشته باشد که قابل بحث است.»

هِلین امید خاطرنشان کرد که اگر قدرت و نفوذ ترکیه در منطقه مبتنی بر دموکراتیزاسیون، به رسمیت شناختن مردم و ایجاد سیاست خود بر اساس صلح بود، آنگاه می‌توانست از حملات و سناریوهای جنگی جلوگیری کند.

هِلین امید گفت: «اکنون جنگ در خاورمیانه به این مرحله رسیده است: به تنش بین ترکیه و اسرائیل رسیده است. گفته می‌شود ایران در هدف است، حتی ضرب‌الاجل تعیین می‌شود. ایران بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: 'ما برای جنگ آماده‌ایم. 'ترامپ بیانیه‌ای صادر کرد: 'اگر در برنامه هسته‌ای عقب‌نشینی نکنند و به توافق نرسند، گزینه نظامی روی میز است. 'به طور گسترده در مورد وجود آمادگی بحث می‌شود. در مقابل، ایران بار دیگر بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: 'ترکیه، اگر تو در آن (حمله آمریکا) باشی، من به تو حمله خواهم کرد، من با تو خواهم جنگید. 'ترامپ از آن سوی اقیانوس به ترکیه گفت: 'من می‌خواهم سیاست‌های خود در مورد خاورمیانه را با تو پیش ببرم. 'خلاصه اینکه خطر برای ترکیه بسیار بزرگ است. معلوم نیست که نوبت واقعا به ایران رسیده یا به ترکیه. باید این را جدی گرفت.»