کارزار جهانی «آزادی برای رهبر آپو، راه حل برای مسئله کورد» که در سال ۲۰۲۳ آغاز شد، نتایج مهمی به همراه داشت. سخنگویان این جنبش اعلام کردند که به تلاش‌های خود برای آزادی رهبر آپو ادامه خواهند داد و کمپین «می‌خواهم با اوجالان دیدار کنم» آغاز خواهد شد.
پس از «فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک» رهبر آپو در ۲۷ فوریه، پ‌ک‌ک دوازدهمین کنگره خود را بین ۵ تا ۷ می برگزار کرد. بحث‌هایی که در اکتبر ۲۰۲۴ آغاز شد، رویکرد امنیتی دولت ترکیه در مورد راه حل سیاسی مسئله کورد را به بن‌بست کشاند.
به ویژه در چارچوب کارزار جهانی «آزادی برای رهبر آپو، راه حل برای مسئله کورد» که در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، مردم کوردستان و دوستانشان یک بسیج همه‌جانبه را آغاز کردند. اقدامات، کنش‌ها و فعالیت‌های انجام شده در چارچوب این کارزار، تنگنای دولت ترکیه در جنگ و شرایط منطقه‌ای، بار دیگر باعث شد که دولت درِ رهبر آپو را بکوبد.
با وجود تمام بحث‌ها، شرایط رهبر آپو در امرالی هنوز بهبود نیافته و آزادی جسمانی او تامین نشده است. در این رابطه، سخنگویان کارزار جهانی «آزادی برای رهبر آپو، راه حل برای مسئله کورد»، خطیب دجله، زبیده زمرد و سینان اونال، به سؤالات خبرگزاری فرات (ANF) پاسخ دادند.
دولت ترکیه باید گام‌های سیاسی و حقوقی بردارد
سینان اونال با تاکید بر اهمیت تامین آزادی جسمانی رهبر آپو و فراهم کردن امکان فعالیت سیاسی قانونی و دموکراتیک با تضمین شرایط بهداشتی و امنیتی، اظهار داشت که نقش رهبر آپو در صلح پایدار تعیین‌کننده است.
اونال با اشاره به هویت مذاکره‌کننده رهبر آپو و ظرفیت او برای ایجاد پل بین مردم در بحث‌های امروز، گفت: «دولت ترکیه پس از این اعلامیه تاریخی، باید با برداشتن گام‌های سیاسی و حقوقی، زمینه مذاکره را ایجاد کند و اصلاحات قانونی را که حقوق مردم کورد را به رسمیت می‌شناسد، به اجرا درآورد. موفقیت این روند مستقیما با حقوق شهروندی برابر که با یک قانون اساسی دموکراتیک تضمین می‌شود، مرتبط است.»
پ‌ک‌ک باید از فهرست ترور خارج شود
اونال با یادآوری اینکه قدرت‌های بین‌المللی نیز می‌توانند در پیشبرد این روند نقش داشته باشند، اظهار داشت که پ‌ک‌ک باید از «فهرست ترور» خارج شود. اونال با اشاره به اینکه این فهرست‌ها با وضعیت جدید همخوانی ندارند و مانع تلاش‌های صلح هستند، خاطرنشان کرد که اعمال فشار دیپلماتیک بر ترکیه مهم است.
اونال با بیان اینکه «جنبش کورد در این دوره جدید به اتخاذ سیاست دموکراتیک، دیپلماسی و همبستگی اجتماعی ادامه خواهد داد»، افزود: «نه تنها حمایت نمادین، بلکه به اجرا درآوردن مقررات سیاسی و قانونی ملموس، اعتبار این روند را تقویت خواهد کرد.»
باید بر ترکیه فشار دیپلماتیک وارد شود
سینان اونال در ادامه گفت: «دولت‌های اروپا نیز با اعمال فشار بر ترکیه باید هم خواسته‌های مشروع مردم کورد را به رسمیت بشناسند و هم حمایت قانونی برای راه حلی غیر از نظامی‌گری ارائه دهند. این یک فرصت تاریخی برای پایان دادن به دهه‌ها درگیری و گذار به مرحله‌ای جدید مبتنی بر گفتگو، عدالت و دموکراسی است. این روند باید از نظر مردم کورد به عنوان بهار آزادی و از نظر ترکیه به عنوان بهار دموکراسی ارزیابی شود. این ندای صلح که از قلب خاورمیانه برمی‌خیزد، نه تنها برای ترکیه، بلکه برای صلح و ثبات منطقه‌ای نیز تعیین‌کننده خواهد بود.»
ما در مرحله سوم کارزار جهانی هستیم
زبیده زمرد با توصیف فراخوان ۲۷ فوریه رهبر آپو به عنوان مرحله سوم کارزار جهانی، گفت: «این فراخوان نه تنها یک متن، بلکه یک نقشه راه و یک چشم‌انداز سیاسی برای راه حل دموکراتیک مسئله کورد ارائه می‌دهد.»
زبیده زمرد با یادآوری اینکه رهبر آپو با وجود ۲۶ سال شرایط سخت انزوای تحمیلی، پیام بسیار قوی آزادی و صلح داده است، اظهار داشت که این فراخوان نه تنها توسط مردم کورد، بلکه توسط جامعه ترکیه و کشورهای منطقه نیز با شور و شوق فراوان مورد استقبال قرار گرفته است و به نوروز ۲۰۲۵ اشاره کرد. وی گفت: «خواسته‌هایی که توده‌ها در خیابان‌ها بیان کردند، نشان داد که اعتقاد به صلح چقدر گسترده شده است.»
تلاش‌های ما با شدت ادامه خواهد یافت
زبیده زمرد با اشاره به بحث‌های مربوط به «حق امید» نیز گفت: «حقوقدانان در این چارچوب به 'حق امید' توجه می‌کنند. شورای اروپا نیز در سپتامبر سال گذشته، اصلاح قانون مربوط به حبس ابد تشدید یافته را به عنوان یک شرط مطلق برای ترکیه تا سپتامبر ۲۰۲۵ تعیین کرده بود. بنابراین، اکنون باید این گام برداشته شود. کمپین ما همچنین هدف آزادی تمام زندانیان سیاسی را دنبال می‌کند. تلاش‌های ما در این راستا با شدت ادامه خواهد یافت. این کمپین که همزمان در داخل ترکیه و هم در سطح بین‌المللی در حال انجام است، سنگ بنای یک روند دموکراتیک جدید را می‌گذارد.»
سیاست اروپا در مورد مسئله کورد در حال تعمیق است
خطیب دجله با یادآوری هشتاد و ششمین نشست مجمع پارلمانی شورای اروپا که در پایان ژوئن برگزار خواهد شد، اعلام کرد که آنها برای اعمال فشار بر ترکیه به منظور اجرای مقررات «حق امید» در این نشست تلاش خواهند کرد.
خطیب دجله گفت: «نهادهای اروپایی اکنون باید گام‌های ملموس بردارند و ترکیه را به انجام تعهدات خود وادار کنند.» دجله با اشاره به اینکه در گزارش ترکیه که هفته گذشته توسط پارلمان اروپا تصویب شد، از فراخوان ۲۷ فوریه رهبر آپو با ستایش یاد شده است، اظهار داشت: «این نشان می‌دهد که درک مسئله کورد در سیاست اروپا در حال تعمیق است و انتظار برای راه حل نهادینه شده است.»
می‌خواهم با اوجالان دیدار کنم
دجله با اشاره به اینکه کمیته منع شکنجه (سی‌پی‌تی) هنوز گزارش مربوط به بازدید ۲.۵ سال پیش خود از امرالی را منتشر نکرده است، گفت: «عدم سفر سی‌پی‌تی به امرالی با وجود بازدید مجدد اخیر آنها از ترکیه، منبع نگرانی جدی است. این مسائل توسط حقوقدانان و گروه‌های حقوق بشر مربوطه در دستور کار قرار دارد. نهادهایی که مسئولیت‌های قانونی و وجدانی خود را انجام نمی‌دهند، اعتماد افکار عمومی را خدشه‌دار می‌کنند.»
دجله با اعلام اینکه انتظار می‌رود کمپین جهانی جدیدی با شعار «می‌خواهم با اوجالان دیدار کنم» آغاز شود، اظهار داشت که این کمپین وجدان افکار عمومی بین‌المللی است که از اراده صلح و آزادی حمایت می‌کند.
اراده قوی برای صلح وجود دارد
دجله با بیان اینکه اراده قوی برای صلح با مشارکت همه اقشار در ترکیه شکل گرفته است، تاکید کرد که به ویژه تصویری که پس از درگذشت سری ثریا اوندر پدید آمد، نشان‌دهنده این اراده صلح است و اظهار داشت که همه اقشار باید از این اراده حمایت کنند.
دجله با بیان اینکه «شرایط صلح مشخص است»، به مذاکرات در شرایط برابر و روندی که جامعه مدنی و بازیگران سیاسی در آن دخیل باشند، اشاره کرد. دجله با ارزیابی بحث‌های جاری به عنوان یک فرصت، گفت: «برداشتن گام‌هایی برای تامین آزادی آقای عبدالله اوجالان و آغاز روند تحول دموکراتیک ضروری است. آزادی آقای اوجالان که با وجود ۲۶ سال نگهداری در سخت‌ترین شرایط، هرگز از صلح عقب‌نشینی نکرد، اساسی‌ترین زمینه تضمین این روند خواهد بود. این گام، نه تنها برای کوردها، بلکه برای تمام مردم ترکیه، دریچه‌های تصور یک آینده مشترک را خواهد گشود.»
مبارزه ما با عزم راسخ ادامه خواهد یافت
خطیب دجله در پایان گفت: «مذاکرات صلح نلسون ماندلا با دولت 'دی کلرک' در آفریقای جنوبی نزدیک‌ترین و الهام‌بخش‌ترین نمونه برای این امر است. با آزادی ماندلا، کشور دموکراتیک شد و مردم سیاهپوست سرنوشت خود را تعیین کردند. به همین ترتیب، صلح و دموکراسی می‌توانند در ترکیه نیز در کنار یکدیگر پیش بروند. این نیز به همین ترتیب، روندی خواهد بود که با هم و با توافق اجتماعی ساخته خواهد شد.
تمام اجزای کمپین ما برای ساختن این روند، به تشویق ترکیه به برداشتن گام‌های شجاعانه ادامه خواهند داد و دستور کار صلح را زنده نگه خواهند داشت. مبارزه ما برای یک قرارداد اجتماعی جدید که در آن همه مسئولیت‌پذیر باشند و همه حق اظهار نظر داشته باشند، با عزم راسخ ادامه خواهد یافت.»
