دفتر حقوقی سدە بە مناسبت سالگر توطئە بین المللی علیە رهبر خلق کورد، عبدالە اوجالان بیانیە ای را منتشر کرد. گزارش منتشرە حاکی از نقض حقوق در زندان جزیرە امرالی و شرایطی است کە بر این جزیرە در سال ٢٠٢٢ حاکم بودە است.

در بیانیە آمدە است کە: پیش از هر چیز بە خانوادەهایی کە نزدیکان خود را در جریان زمین لرزە ٦ فوریە از دست دادەاند تسلیت گفتە و برایشان آرزوی صبر داریم. آرزوی ما بهبودی و سلامت مصدومان است. از این زمین لرزە بسیار متاثر شدیم، با این وجود انسجام اجتماعی را بالاترین سطح خود مشاهدە کردیم و همین مسالە بە ما اجازە میدهد کە ما با باوری عمیق بر اساس جغرافیا و خلقهایی کە در آن ساکن هستند، امیدوار باشیم.

٢٣ ماە است کە هیچگونە اطلاعی از امرالی در دست نیست

در بخش نخست این بیانیە امدە است کە مدت ٢٣ ماە است کە ما هیچگونە اطلاعی از آقای اوجالان کە در هر زمان ممکنی بر اهمیت انسجامو سازماندهی  اجتماعی داشتە است نداریم؛ نیز از وضعیت سایر موکلانمان، هامیلی ییلدریم. عمر خیری کونار و آوای ویسی اوکتاش کە در زندان امرالی هستند نیز بی خبر هستیم. این وضعیت کە برخلاف معیارها و ضوابط حقوق ملی، پیمان های بین المللی و معیارهای جهانی است، در چنین فاجعەای نیز همچنان ادامە داشتە است. لازم است کە بر این نکتە واقف بود کە تنها با راە حل صلح طلبانە مسالە کورد و پیشبرد دمکراتیکی کە در نهایت بە صلح ختم خواهد شد، میتوان بە حیاتی شایستە شان انسانی، جامعەای برخوردار صلح امیدوار بود. در این میان تنها مخاطب راە حل آقای اوجالان بودە است کە هم از طریق واکنش اجتماعی و هم از طریق تلاشهای نظری و عملی ایشان خورت گرفتە است.

بنابە چنین دلیلی و نە فقط مسئلە حقوقی بە مثابە کلید راە حل اجتماعی، لازم است کە سیستم انزوای امرالی خاتمە پیدا کند. توطئئە بین المللی کە آقای اوجالان با آن مواجە گردیدە است و تلاش می کند کە با مبارزە خود در مقابل آن سیستم جمعی را ایجاد کند، ٢٤ سال را پشت سر گذاشت. این توطئە بین المللی کە از سوی آقای اوجالان خنثی گردید، امروز نیز با سیستم انزوای امرالی همچنان ادامە دارد. از آنجا کە ما نمیتوانیم از موکلین خودمان اطلاعی داشتە باشیم، و از طرف دیگر موکلین ما با شکنجە و رفتارهای سوء مواجە هستند، این مسئلە میتواند بە دلیل برای نگرانی ما در رابطە با وضعیت سلامت آنها منجر گردد.

در بخش دیگری از این بیانیە با عنوان گزارش امرالی آمدە است:

زندان امرالی نوع اف زندانی انفرادی است کە در جزیرەای واقع شدە است و از سال ١٩٩٩ با غیرفعال کردن حقوق داخلی و بین المللی برای موکل ما، آقای عبدالە اوجالان ایجاد سدە است. از آن روز تا کنون بە شیوەای کاملا خارج از  دایرە عردف و قوانین و کاملا دلبخواهی ادارە می شود. موکلان ما کە در این زندان زندانی هستند آقایان عبدالە اوجالان بە مدت ٢٤ سال، هامیلی ییلدریم، عمر خیری کونار و ویسی آکتاش نیز مدت ٨ سال است کە در این زندان در درون سیستم انزوای استثنای امرالی بە سر می بردند.

٢ زندان جزیرە امرالی از روز نخست کە ایجاد شدە است تا بە کنون، بە مکانی تبدیل شدە است کە حقوق و ازادیهای فردی بە نحوی سیسماتیک در آن نقض می شوند. در وضعیت کنونی، حق دیدار با وکلا، حق ملاقات با خانوادە و حق برخورداری از تماس تلفنی، فکس، نامە و ... و تمام ارتباطات با جهان خارج، رعایت حقوق و قوانین بین المللی تامین شذە، بە طور کامل از میان برداشتە شدەاند.

از ٢٥ مارس ٢٠٢١ تا کنون علیرغم تمام تلاشها  هیچگونە خبەری از موکلان ما کسب نشدە است. در سال ٢٠٢٢ نیز در رابطە با سلامت موکلان ما، وضعیت و شرایط زندان، وضعیت حقوقی و مسائل دیگر لازم هیچگونە خبری در دست نبودە است.  همین مسئئلە باعث شذە است کە نگرانیهای ما بسیار افزایش یابند. وضعیت عدم اطلاع از موکلین کە ما هر روز ادامە دارد، ٢٢ ماە است تداوم پیدا کردە است.

آقای اوجالان از ١٥ فوریە ١٩٩٩ در زندان امرالی در سلولی انفرادی بە سر می برد. تا دە سال نخست وی تنها فردی بود کە  در این جزیرە زندانی بود. از ماە نوامبر سال ٢٠٠٩ بە بعد آقای اوجالان در طول هفتە هر روز بە مدت ٢٣ ساعت و در آخر هفتە نیز ٢٤ ساعت روز بە تنهایی در سلول انفرادی بودە است. از سال ٢٠٢٢ حق دیدار وکلا با آقای اوجالان در طول یک هفتە یکبار و بە مدت یک ساعت محدود شدە بود، اما استفادە از این حقوق محدود شدە بە بهانەهایی مانند بدی وضعیت هوا و خرابی کسطی هموارە محدودتر شدە بود. از ٢٧ ژولای ٢٠١١ تا کنون تنها در فاصلە ماههای مە و اگوست ٢٠١٩، وی پنج بار  با وکلای خود دیدار داشتە است. آخرین دیدار با وی در ٧ اگوست سال ٢٠١٩ بودە است.

از سال ٢٠١٤ تا کنون آقای اوجالان تنها توانستە است کە ٥ بار با خانوادە خود دیدار داشتە باشد. ملاقات روبرو با اعضای خانوادە تنها در ٣ مارس سال ٢٠٢٢ با برادرش بودە است. در ٢٤ سال اخیر تنها ٢ بار در ٢٧ آپریل ٢٠٢٠ و نیز در ٢٥ مارس ٢٠٢١ از طریق تلفن تماس برقرار کردە است. گفتگوی تلفنی وی در ٢٥ مارس ٢٠٢١ بە مدت زمان بسیار کوتاهی برقرار شدە و قطع شدە است و بعد از آن تماسی برقرار نشدە است. از آن روز تا کنون هیچگونە اطلاعی از ایشان در دست نیست.

در بخش دیگری از این بیانیە ضمن اشارە بە وضعیت آقایان هامیلی ییلدریم، عمر خیری کونار و ویسی آکتاش آمدە است کە:

این زندانیان نیز  از ٢٩ مارس ٢٠١٥ و  ١٧ مارس ٢٠١٥ بە زندان مرالی انتقال یافتە و از وضعیتی مانند آقای اوجالان برخوردار بودەاند.

در بخش دیگری از این بیانیە آمدە است کە:

وضعیت موکلان ما کە در بالا بە طور اختصار آمدە است، در گزارش ٥ اگوست کمیتە منع شکنجە شورای اروپا، مانند وضعیت عدم کسب اطلاع در صفحات ٤٨ و ٤٩ این گزارش آمدە است. در گزارش مشخص شدە است کە این مسئلە نمیتواند مایە پذیرش بودە و پیشنهاد شدە است کە بە این وضعیت خاتمە دادە شود. در این گزارش از اصطلاح Incommunicadoاستفادە شدە است کە بە معنای عدم ارتباط مطلق است کە زندانی بە هیچ نحوی ارتباطی با جهان خارج ندارد. اما با گذشت این مدت زمان، هر هفتە بە نحوی منظم اعضای خانوادە و وکلا درخواست دیدار خود را ارائە دادەاند. اما وضعیت عدم ارتباط مطلق با جهان خارج Incommunicado بە تور کامل ادامە یافتە است. برای نمونە از ٢٤ مارس از روزی کە ارتباط موکل ما با جهان خارج قطع شدە است، تا کنون این وضعیت ادامە یافتە است. وکلا ٢٣٨ بار و خانوادەها ٧٩ بار درخواست را برای دیدار ارائە دادەاند، اما هیچگونە پاسخی دادە نشدە است و در این فرایند هیچگونە نامە، فاکسی ارسال نشدە است و هیچگونە ارتباطی از طریق تلفن نیز برقرار نشدە است. 

حق گفتگوی تلفنی با موکلان بە مدت ٦ ماە با حکم مورخ ١٨ اکتبر ٢٠٢١، ٣٠ مارس ٢٠٢٢، ٩ مە ٢٠٢٢ و ٩ ژون ٢٠٢٢ از سوی هیات مدیرە زندان امرالی قطع شدە است. این مسالە تنها بعد از مراجعە بە نهادهای بین المللی منتشر شدە است. تصمیم بە قطع این نحوە تماس، بە وکلا ابلاغ نشدە است و کاملا مخفیانە چنین حکمی صادر شدە است. کاملا درک می شود کە با این تصمیمات خودسرانە بودە و شش ماە یکبار بە نحوی کاملا دلبخواهی و دورەای اتخاذ شدەاند، و در جریان آن حق برخورداری از تماس تلفنی محدود شدەاند.

همچنین بسیاری از نامەهایی کە در طول سال بە نحوی منظم بە موکلان ما ارسال شدە است، تا کنون پاسخی دریافت نکردەاند. اطلاعی در دست نیست کە  آیا این نامەها بە موکلان ما رسیدەاند یا نە؟ و از طرف دیگر از سوی موکلان ما هیچ نامە و فکسی ارسال نشدە است.

در بخش دیگری از این بیانیە آمدە است کە در مادە ٥٩ قانون شمارە ٥٢٧٥ اعلام شدە است کە زندانیان می توانند با وکلای خود در طول هفتە پنج بار دیدار داشتە باشند. همچنین بر اساس مادە ٢٥ همان قانون آمدە است کە زندانیان حبس ابد تشدید شدە، هر ١٥ روز یکبار میتوانند با خانوادە خود ملاقات داشتە باشند.

در این چارچوب اما در طول سال وکلا بە منظور ملاقات با موکلین خود ٩٨ بار بە دادستانی مراجعە کردەاند، اما تمام درخواستهای آنان بدون پاسخ ماندە است و هیچگونە دیداری صورت نگرفتە است. همراە با این موارد، ٤٩ درخواست برادر آقای اوجالان نیز کە بە طور منظم هر هفتە در دادستانی جمهوری در بورسا صورت گرفتە است، بە طور کامل بدون پاسخ ماندە است.

 درخواست موکلین ما برای دیدار با خانوادەهایشان از سال ٢٠١٨ بە نحوی سیستماتیک از سوی هیات انضباطی و هیات مدیرە سازمان زندان امرالی بە بهانە تصمیمی کە هر سە ماە یکبار بە نحو خودسرانە گرفتە شدە است، بدون پاسخ ماندە است. از طرف دیگر ریاست هیات مدیرە زندان امرالی با اعمال مجازات انضباطی بدون آنکە حتی وکلا نیز اطلاعی داشتە باشند بە طور مخفیانە این مجازاتها را بە موکلین ما ابلاغ کردە است.

در بخشهای دیگر این گزارش آمدە است کە وضعیت ایجاد شدە در امرالی فراتر از حد انتظار و خارج از تمام حیطەهای حقوقی و قانونی بودە و در نتیجە آن سیاستهای انزوای مطلق بر زندانیان اعمال شدە است. کە دولت بە ویژە از آپریل سال ٢٠١٥ بە بعد آن را بە این مرحلە سوق دادە است. در طول سال در رابطە با وضعیت سلامتی موکلان ما، شرایط و زمینەهای زندان و وضعیت حقوقی هیچگونە اطلاعی در دست نیست.  در این  میان ٢٢ کشور اروپایی و ٣٥٠ وکیل نیز در ١٤ سپتامبر سال ٢٠٢٢، ٧٥٦ وکیل از خاورمیانە در ١٩ سپتامبر ٢٠٢٢ ضمن ارائە دادخواستی بە وزارت دادگستری خواهان مالاقات با موکلان در زندان مارالی شدە و از طرف دیگر خواهان پایان دادن بە نقض حقوق بشر شدند.

کمیتە منع شکنجە شورای اروپا در گزارش سال ٢٠١٣ خود اعلام داشتە بود کە محدود کردن دیدار و ملاقات وکلا تصمیمی سیاسی بودە و برخلاف موازین حقوق بین المللی می باشد.  همچنین اعلام نمودە بود کە مجازات انضباطی معطوف بە ممانعت از دیدار با خانوادە و وکلا بە بهانەهای واهی ممنوع شدە است. در سال ٢٠٢٢ نیز سە بار بە دفتر کمیتە منع شکنجە شورای اروپا مراجعە شدە است. در میان مرزهای اتحادیە اروپا  این کمیتە مسئول پیگیری نقض   حقوق و شکنجە و رفتار سوء بودە و در این بارە بیانیە صادر کردە است. در این دیدارها بە نحوی گستردە این مسائل مورد بحث قرار گرفتە است.

در خاتمە این بیانیە آمدە است سیاستهای انزوا و شکنجە در زندان امرالی باید متوقف شوند، اصول جهانی حقوق بشری مورد استفادە قرار گیرند و عملی شوند، ممنوعیتهای ملاقات با وکلا و خانوادە و سیاستهای عدم اطلاع و خبر رسانی لغو شدە و شرایط سلامتی، آزادی و امنیت زندانیان باید تامین گردد.