گفته می‌شود رژیم ترکیه در تلاش است پ.د.ک و آمریکا را در پروژه دروازه مرزی اواکوی شریک کند و به این ترتیب به اهداف شوم خود دست یابد. این پروژه تهدیدی جدی علیه روژاوا و جنوب کوردستان است و نخستین بخش آن در شنگال اجرا می‌شود.
آشکار شد که در زیر توافقنامه پ.د.ک و حکومت مرکزی عراق علیه شنگال نسخه تازه‌ای از پیمان لوزان و میثاق ملی وجود دارد.
پ.د.ک (پارت دمکرات کوردستان) و حکومت مرکزی عراق با نظارت سازمان ملل روز ٩ اکتبر علیه شنگال توافقنامه‌ای را امضا کردند. گفته می‌شود که ترکیه و آمریکا نیز بازیگران اصلی در این توافقنامه هستند.
گزارش‌های دریافت شده حاکیست که دولت ترکیه پروژه دروازه مرزی اواکوی را در سال ٢٠١٧ پیش کشید و پس از آنکه در مورد چگونگی اجرای آن تجدید نظر کرد به شیوه‌ای رسمی آنرا به مسئولین ایالات متحده آمریکا و پارت دمکرات کوردستان ارائه کرد. رژیم ترکیه نخست این پروژه را برای دشمنی علیه پ.د.ک طرح کرده بود اما اینبار پ.د.ک را در آن شریک کرد و در ازای این امتیاز پ.د.ک را به اجرای آن در شنگال وادار کرد.
سند استراتژیک ضد کورد
رژیم ترکیه، پ.د.ک و عراق با نظارت ایالات متحده آمریکا در این پروژه شریک شده‌اند و گفته می‌شود که طبق نقشه گام به گام عملی خواهد شد. دولت ترکیه این پروژه را به رئیس مرکز توسعه استراتژیک وابسته به وزارت امور خارجه این کشور واگذار کرده و همچون گامی استراتژیک درصدد گردآوردن عراق، پ.د.ک و آمریکا حول منافع مشترک است.
منابع خبرگزاری فرات نیوز اعلام کردند که "دستیابی به امنیت در مرزهای عراق و سوریه"، "تضعیف نقش ایران در عراق و سوریه"، "آبادانی موصل و گسترش تجارت" نیز به اهداف این پروژه اضافه شده‌اند تا اینچنین هم عراق و هم آمریکا از آن حمایت کنند.
پروژه دروازی مرزی اوکوی چیست؟
دولت ترکیه پس از برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم باشور (جنوب) کوردستان در سال ٢٠١٧، پروژه راه‌اندازی دروازه مرزی اوکوی را علیه اقلیم کوردستان اعلام کرد. این پروژه از مثلث مرزی میان روژاوا، باشور (جنوب) و باکور (شمال) کوردستان آغاز شده و به بغداد می‌رسد. در این پروژه از اتوبان‌ها و راهآهن استفاده خواهد شد. از شهر شرنخ در باکور آغاز می‌شود، سپس به استان دهوک در باشور و سپس به غرب شنگل و پس از آن به تلعفر در موصل، خورماتو در کرکوک و در نهایت به بغداد منتهی می‌شود.
پروژه‌ای در پاسخ به همه‌پرسی
رژیم ترکیه پس از همه‌پرسی استقلال باشور در ٢۵ سپتامبر ٢٠١٧، ایجاد دروازه مرزی اواکوی را با هدف بی‌تأثیر کرده دروازه‌های مرزی باشور با خاک ترکیه و همچنین ایجاد روابط مستقیم با حکومت مرکزی عراق طرح کرد. حیدر عبادی نخست‌وزیر سابق حکومت عراق سال ٢٠١٨ در سفر به ترکیه در مورد این پروژه با مسئولان ترکیه گفتگو کرده بود. اعلام شده بود که در اثنای این دیدار وزرای تجارت و گمرک و وزرای خارجه ترکیه و عراق در مورد این پروژه به رایزنی پرداخته و به توافق رسیده‌اند.
پس از تغییر نخست‌وزیر و کابینه عراق و همچنین ایجاد روابط مجدد میان رژیم ترکیه و پ.د.ک پروژه اواکوی مدتی متوقف شد، اما بر اساس اطلاعات دریافت شده پس از سلسله دیدارهای دیپلماتیک میان مسئولین آنکارا، بغداد، هولیر و واشینگتن پروژه دروازه مرزی اواکوی یکبار دیگر به موضوع بحث طرفین مبدل شده و بر روی آن به توافق رسیدند.
توافق میان آنکارا-بغداد-هولیر-واشینگتن
هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه در ماه ژوئن به بغداد سفر کرد، سپس مصطفی کاظمی نخست‌وزیر عراق در ماه آگوست به واشینگتن رفت و در ماه سپتامبر نیز کاظمی به هولیر رفت. نچیروان بارزانی رئیس حکومت اقلیم کوردستان در ماه سپتامبر به آنکارا مسافرت کرده بود، سپس جیمس جفری نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه به هولیر و آنکارا سفر کرده بود، گفته می‌شود پروژه دروازه مرزی اواکوی در این دیدارها مورد گفتگو قرار گرفته است.
حملات اشغالگرانه پس از دیدارهای مذکور
رژیم ترکیه پس از سفر هاکان فیدان به بغداد در ماه ژوئن همزمان به شنگال، مخمور و هفتانین حمله کرد و سپس عملیات اشغالگرانه‌ای را در هفتانین تحت عنوان پنجه کاپلان آغاز کرد. جالب اینکه پس از سفر نچیروان بارزانی به بغداد پیشمرگه‌های پ.د.ک مرزهای روژاوا را محاصره کرده و اقدام به حفر خندق و احداث و بازسازی پایگاه‌های نظامی در مرز روژاوا کردند.
گفته می‌شود که دولت عراق این پروژه را قبول کرده است، با سهیم کردن پ.د.ک هم تلاش دارند تا گمانه‌زنی‌ها را کاهش دهند. گزارش‌هایی در دست است که نشان می‌دهد رژیم ترکیه برای تحقق اهداف این پروژه وعده‌هایی به پ.د.ک، حکومت مرکزی عراق و آمریکا داده است. اما در مورد چند و چون وعده‌ها اطلاع قطعی در دست نیست.
قولی که به پ.د.ک داده شده
گفته می‌شود توافقنامه میان پ.د.ک و حکومت مرکزی عراق علیه شنگال در ٩ اکتبر بخشی از این پروژه است. بنابر اطلاعات دریافتی پ.د.ک پیش از این پروژه اواکوی را خطری بزرگ برای خود می‌دید اما اکنون از آن استقبال کرده است زیرا به وی قول داده شده که "کنترل دروازه مرزی خابور همچنان در اختیارش خواهد بود، روابط تجاری به قوت خود باقی می‌مانند" و "همچنین از دروازه مرزی اوکوی که از خاک استان دهوک هم عبور می‌کند سهمی نیز به پ.د.ک خواهد رسید." به علاوه اینکه "در مورد مناطق مورد مناقشه به راه‌حلی دست خواهند یافت."
عراق به چه می‌اندیشد
دولت عراق نیز به منظور "گسترش روابط تجاری"، "فرصت روابط بی‌واسطه بین بغداد و آنکارا"، "حل مسئله مناطق مورد مناقشه"، "کسب آرای کوردها و عشایر سنی موصل در انتخابات ٢٠٢١ به نفع مصطفی کاظمی" از این پروژه استقبال گرمی می‌کند.
ترکیه در لوای پروژه ضد ایرانی دولت آمریکا را فریب داد
رژیم ترکیه با ادعای "کاهش تأثیر ایران در عراق"، "تضعیف سازمان‌های شبه‌نظامی همچون حشد الشعبی"، "قطع هلال شیعه ایران" پروژه مد نظر خود را به آمریکا قبولاند و در واقع واشینگتن را فریب داد.
راه میثاق ملی هموار می‌شود
رژیم ترکیه در آستانه ١٠٠مین سال پیمان لوزان برای دستیابی مجدد به موصل و کرکوک اجرای این پروژه را لازم می‌داند. هدف اصلی این پروژه باز هم کورد هستند. رژیم ترکیه با این پروژه از طریق بزرگراه‌ها و راهآهن در نظر دارد روابط میان روژاوا و باشور کوردستان را قطع کند. به خودمدیریتی ایزدی‌ها پایان دهد، به موصل و کرکوک دست یابد و همچنین شمال -شرق سوریه را کاملا محاصره کند.
از هر لحاظ تهدید بزرگی برای کوردهاست
پروژه دروازه اواکوی که راه تجدید پیمان لوزان و میثاق ملی رژیم ترکیه است از هر جنبه خطری بزرگ برای کوردها در باشور و روژاوای کورستان است. رژیم ترکیه با راهآهن شمال و روژاوای کورستان را از هم قطع کرده است. رژیم ترکیه با احداث دیوارهای بتنی در مرز باکور -روژاوا (٨٣٢ کیلومتر) و مرز باکور -روژهلات (١٣٩ کیلومتر) اکنون درصدد است همان دیوارها را در مرز میان باشور- روژاوا احداث کند.
