حمایت کارشناسان سازمان ملل از آتش‌بس پ‌ک‌ک و امید به روند صلح

کارشناسان فعال در کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، با استقبال از آتش‌بس اعلام شده توسط پ‌ک‌ک در ۱ مارس ۲۰۲۵ و امید به روند صلح، بیانیه‌ای منتشر کردند.

بیانیه دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد

در بیانیه مشترکی که توسط گزارشگران ویژه و اعضای گروه کاری سازمان ملل در زمینه حقوق بشر منتشر شد، این کارشناسان از ترکیه و حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) خواستند تا «برای یک راه‌حل مسالمت‌آمیز مذاکرات را آغاز کنند» و «به حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بشر احترام بگذارند.»

کارشناسان سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی از حملات هوایی ترکیه به اهدافی که ادعا می‌کند وابسته به پ‌ک‌ک در عراق و سوریه هستند، با وجود اعلام آتش‌بس، خاطرنشان کردند که این عملیات‌ها از نظر «ممنوعیت استفاده از زور» در حقوق بین‌الملل علامت سوال ایجاد می‌کند.

کارشناسان سازمان ملل با اشاره به بسیاری از آتش‌بس‌های موقت گذشته که با شکست مواجه شده‌اند، تأکید کردند که طرفین باید گام‌های اعتمادساز بردارند. این کارشناسان با یادآوری «نقض جدی حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بشر، به ویژه علیه غیرنظامیان» در طول درگیری، با الهام از تجربیات مثبت صلح در مناطق درگیری مشابه، مواد زیر را برای یک «توافقنامه صلح جامع» پیشنهاد کردند:

- خلع سلاح، ترخیص نیروها، ادغام مجدد در جامعه، عفو یا تخفیف مجازات برای افرادی که مرتکب جنایات بین‌المللی نشده‌اند.

- سازوکارهای عدالت انتقالی - آشکار ساختن حقیقت، تحقیقات بی‌طرفانه، مجازات، جبران خسارت برای قربانیان و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار.

- حمایت از قربانیان - کمک مالی، حفاظت، جستجوی مفقودین، بازگرداندن اجساد و فعالیت‌های آگاهی‌بخشی اجتماعی.

- اصلاحات در بخش امنیتی، نهادها و حوزه حکمرانی.

- ترتیبات ساختاری برای رسیدگی به علل ریشه‌ای خشونت و جلوگیری از از سرگیری درگیری.

این کارشناسان یادآوری کردند فهرست اقدامات خوب در منابعی مانند یادداشت راهنمای دبیرکل سازمان ملل در مورد عدالت انتقالی در سال ۲۰۲۳ وجود دارد.

کارشناسان سازمان ملل از جامعه بین‌المللی خواستند «با کمک به طرفین، گام‌هایی برای حل سریع و قطعی درگیری، اجرای مؤثر توافقنامه صلح به دست آمده و تضمین تداوم آن بردارند.» همچنین اعلام شد که این کارشناسان بارها در مورد درگیری بین پ‌ک‌ک و ترکیه با مقامات ترکیه تماس گرفته‌اند.

*فهرست کارشناسان سازمان ملل: اگرچه امضای مقامات به طور مفصل ذکر نشده است، اما منظور گزارشگران ویژه و اعضای گروه کاری سازمان ملل در زمینه حقوق بشر است.