پس از دهها سال ممنوع‌ساختن زبان کُردی, امروزه در غرب کردستان در صدها مدرسه زبان کردی آموزش داده می‌شود. در «قامشلو» بزرگترین شهر غرب کردستان و در یکی از روستاهای آن, 130 تن از کودکان عرب مشغول یادگیری زبان کردی هستند.

«هیمو» یکی از روستاهای حومه قامشلو است که هنوز هم نیروهای رژیم بعث در آن مستقر هستند. هرچند نیروهای رژیم بشار اسد در قامشلو هستند, اما این شهر توسط «مجلس خلق» مدیریت و اداره می‌شود.

تأسیس نهادها و سازمان‌های خودمدیر در این شهر وجود نیروهای رژیم را بی‌معنا ساخته است.

در مدرسه روستای «هیمو» کودکان عرب مشغول یادگیری زبان کردی هستند. «آسیه حسین» یکی از دانش‌آموزان عرب می‌گوید, تاوقتی که زبان کردی را یادنگیرد, دست‌بردار نخواهد بود. «یاسمین عیاد» هم می‌گوید خانواده‌اش وی را برای یادگیری زبان کردی به مدرسه فرستاده‌اند.

یاسمین می‌گوید:«برای اینکه بتوانم با رفقای کرد خودم صحبت کنم, زبان کردی را یادمی‌گیرم».

شایان ذکر است که در نتیجه سیاست «کمربند عربی» زبان کردی از سوی رژیم بعث سوری صدها سال است که ممنوع اعلام شده است. آموزش, مطبوعات و موسیقی به زبان کردی ممنوع گردید.

پس از آغاز قیام در ماه مارس سال 2011, کردها جهت برقراری خودمدیریتی دموکراتیک تلاش کردند. آموزش زبان کردی هم از همان موقع پیشبرد یافت و در مناطق تحت کنترل کردها با استقبال گرم روبرو شد.

«سازمان زبان کردی, س.ز.ک» در سال 2012 تأسیس شد و فعالیت‌های آموزشی را تسریع بخشید. در غرب کردستان و مناطقی از سوریه که کردها در آن ساکن هستند, صدها مدرسه به تدریس و آموزش زبان کردی پرداختند و برای این منظور کمیسیون‌هایی ویژه تشکیل داده شدند. این کمیسیون مشکلات موجود را تا حدود زیادی حل و مراحل آموزشی را گسترش داد.

گذشته از فعالیت‌های آموزشی در مدارس, سازماندهی‌های اجتماعی ـ مدنی هم بصورت فوق‌العاده شروع شد و برای رفاه اجتماعی هم در روستاها تعاونی‌هایی تأسیس شدند. همچنین برای مدیریت شهرها «مجالس خلق» تشکیل شد و شمار زیادی کمیته تشکیل داده شدند.

«ی.پ.گ» که ارتش کردها است همراه با نیروهای پلیس مردمی(آسایش) از جمله سازمان‌های بارز مردمی برای تحقق سیستم خودمدیریتی دموکراتیک کردستان هستند.

تمامی این نهادها , سازمان‌ها و دستاوردها در اثنای جنگ‌ها و در طول قیام‌های کردها تشکیل شدند.