روند توطئه آغاز شده توسط قدرت‌های جهانی که منافع منطقه‌ای خود را بر حل نشدن مسئله کورد بنا نهاده بودند، با پارادایم سیاسی توسعه یافته توسط عبدالله اوجالان خنثی شد. سنت مبارزه برای آزادی فیزیکی رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان ادامه دارد.

رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در۹ اکتبر ۱۹۹۸ در نتیجه فشارهای انگلیس و آمریکا از طرف ترکیه مجبور به ترک سوریه شد. رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان ترجیح داد برای حل مسئله کورد با قوانین بین‌المللی و هنجارهای دموکراتیک، به اروپا برود. کشورهای اروپایی که نقشی اساسی در بدون موقعیت نگه‌داشتن مردم کورد و قرار دادن آن در معرض یک فرآیند انکار و همسان‌سازی دارند، به عبدالله اوجالان حق پناهندگی که اساسی‌ترین کارکرد حقوق بین‌الملل است، ندادند. روند توطئه مبتنی بر نابودی فیزیکی عبدالله اوجالان و از بین بردن پ‌ک‌ک در نتیجه اقدامات سازمان‌یافته مردم کورد در سراسر جهان نتوانست به طور کامل به هدف خود برسد. نیروهایی که توطئه را توسعه دادند، این روند را به اسارت عبدالله اوجالان تبدیل کردند، زیرا نمی‌توانستند عواقب واکنش مردم کورد در برابر نابودی فیزیکی را پیش‌بینی کنند.

چرا عبدالله اوجالان و پ‌ک‌ک؟

با انحلال امپراتوری عثمانی در نتیجه جنگ جهانی اول، کوردستان عملاً تقسیم شد. تجزیه کوردستان با قراردادی که در سال ۱۹۲۳ در لوزان بین کشورهای اروپایی پیروز جنگ و دولت تازه تاسیس ترکیه امضا شد، رسمیت یافت. مردم کورد به طور دوره‌ای در چهار قسمت علیه تجزیه و اشغال عملی جنگ به راه انداختند. در جنگ علیه کشورهای ترکیه، ایران و عراق به دلیل اقدام مشترک استعمارگران و عدم تحقق وحدت کوردها موفقیتی حاصل نشد. از نظر تاریخی، مردم کورد هرگز دست از مقاومت برنداشته‌اند. بنابراین برای به دست آوردن حقوق فرهنگی، دموکراتیک و انسانی خود مبارزه طولانی مدتی را به راه انداخت.

سیاست شامل کوردستان می شود

در دهه ۱۹۸۰ قیام و مقاومت جدیدی که دولت ترکیه به آن عادت نداشت در کوردستان شکل گرفت. بزرگترین و طولانی‌ترین قیام تاریخ کوردستان با پ‌ک‌ک آغاز شد. پ‌ک‌ک که تحت رهبری عبدالله اوجالان تأسیس شد، از چهار بخش کوردستان از نظر سیاسی، ایدئولوژیکی و نظامی استفاده کرد. برای اولین بار در کوردستان، جنبشی مبتنی بر مبارزه‌ای سیاسی و نظامی بود که چهار بخش را در بر می‌گرفت و رویه خود را اجرا می‌کرد. پ‌ک‌ک که تمام اقشار مردم را در مبارزات در بر می‌گرفت، به سرعت در کوردستان پذیرفته و تقویت شد. توسعه ایدئولوژیکی و سیاسی پ‌ک‌ک به عنوان یک الگوی جایگزین برای کوردستان و خاورمیانه، آن را هدف قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای قرار داده است که منطقه را بر اساس منافع خود طراحی می‌کنند. سازمانی که از نظر سیاسی، فرهنگی و جامعه‌شناختی در مناطق تحت نفوذ پ‌ک‌ک توسعه یافت، شتاب زیادی به دست آورد. مردم کورد با ایجاد یک شبکه مبارزه اجتماعی با اعتماد به نفس، سیاسی و سازماندهی‌شده دوباره در صحنه تاریخ ظاهر شدند.

اولین حمله جهانی

دولت ترکیه که نتوانست مبارزه گریلایی را شکست دهد، جنگی نامتناسب را با حمایت ناتو به راه انداخت. هزاران روستا در باکور کوردستان را ویران کرد. روندی را آغاز کرد که طی آن هزاران سیاستمدار، روشنفکر، روحانی، ریش‌سفید و غیرنظامی کورد به قتل رسیدند. با وجود همه این قتل‌عام‌ها نتوانست مبارزه اجتماعی و فعالیت گریلایی را شکست دهد. مبارزاتی که پ‌ک‌ک رهبری می‌کرد، مقبولیت و بینش جهانی داشت. گزاره‌های ایدئولوژیکی، سیاسی و اجتماعی رهبریت پ‌ک‌ک امیدی برای اتحاد و صلح مردمان خاورمیانه ایجاد کرد. قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای که خاورمیانه و کوردستان را بر اساس تضادها و درگیری‌های مردم طراحی کردند، گزاره‌های بدیل سیاسی و اجتماعی پ‌ک‌ک را خطری برای منافع خود می‌دانستند. در نتیجه، پ‌ک‌ک توسط بسیاری از کشورهای اروپایی، به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، در لیست تروریستی قرار گرفت.

تلاش برای نابودی فیزیکی و توطئه

قدرت‌های جهانی که منافع خود را بر از هم پاشیدگی و تقسیم‌شدگی مردم کورد و حل نشدن مسئله کورد استوار می‌کنند، روند نابودی رهبری پ‌ک‌ک را توسعه دادند که نتوانستند از پیشرفت آن جلوگیری کنند. گفتمان و سیاست ایجاد شده توسط جنبش آزادی کورد برای زندگی صلح‌آمیز و همزیستی، با حمایت گسترده بین‌المللی سعی می‌شد تا ناکام گذاشته شود. آتش‌بسی که عبدالله اوجالان در سال‌های ۱۹۹۳، ۱۹۹۵ و ۱۹۹۸ برای حل مسئله کورد در چارچوب موازین دموکراتیک و قانونی اعلام کرد، با حملات دولت ترکیه ناکام ماند. در مقابل درخواست‌های عبدالله اوجالان برای صلح و راه‌حل دموکراتیک، برنامه‌هایی برای نابودی فیزیکی وی به اجرا درآمد. انفجاری مهیب با هدف قرار دادن خانه محل اقامت عبدالله اوجالان در دمشق در سال ۱۹۹۶ انجام شد. این بار برای عبدالله اوجالان که خوشبختانه جان سالم به در برد، یک طرح نابودی جامع‌تر و کاملاً بین‌المللی مورد حمایت قرار گرفت.

تهدید سوریه و خروج اروپا

شورای امنیت ملی ترکیه (م‌گ‌ک) در جلسه ۳۰ سپتامبر ۱۹۹۸ در مورد عبدالله اوجالان و پ‌ک‌ک به مدت بیش از ۶ ساعت جلسه‌ای برگزار کرد. در این نشست اعلام شد که حمایت بین‌المللی از دستگیری و نابودی عبدالله اوجالان و تصمیم برای افزایش انواع فشارها بر سوریه وجود دارد. سلیمان دمیرل، رئیس جمهور آن دوره، در سخنرانی افتتاحیه خود در پارلمان در تاریخ ۱ اکتبر ۱۹۹۸ به جهان اعلام کرد که حق مداخله نظامی در سوریه طبق تصمیمات اتخاذ شده توسط شورای امنیت ملی ترکیه محفوظ است. ۱۱ عضو ناتو با سازماندهی رزمایش نظامی در اسکندرون در مرز سوریه تحت عنوان "دینامیک میکس ۹۸" در ۳ اکتبر ۱۹۹۸ سوریه را مرعوب کردند. عبدالله اوجالان مجبور شد در ۹ اکتبر ۱۹۹۸ سوریه را ترک کند. پس از آن، مردم کورد با آمدن به میدان‌ها در سراسر اروپا و سایر کشورها و سازماندهی تظاهرات در این روند مداخله کردند. صفحه‌های تلویزیون مَد (MED TV)، تنها پخش تلویزیونی کوردی مستقر در اروپا، تاریک شد. هدف این بود که با تاریک کردن صفحه تلویزیون مَد از کسب اطلاعات و واکنش مردم کورد جلوگیری شود. در این مدت یک هفته از عبدالله اوجالان خبری نشد.

نیروهای توطئه نتوانستند ویران کنند

عبدالله اوجالان همراه با وزیر سابق حمل و نقل و معاون پاسوک، کوستاس بادواس به یونان رفت. عبدالله اوجالان که شرط ماندن در یونان را نداشت به روسیه نقل مکان کرد. ۳۳ روز در روسیه ماند. دولت روسیه پس از گرفتن امتیازاتی که برای کریدور انرژی از دولت ترکیه می‌خواست، حق پناهندگی سیاسی عبدالله اوجالان را نپذیرفت. عبدالله اوجالان در ۱۲ نوامبر به ایتالیا رفت. در نتیجه ابتکارات نخست وزیر ایتالیا، ماسیمو دالاما و شریک حکومتی وی، حزب کمونیست، اولین تحولات بطور مثبتی جریان یافت. با این حال، داشتن یک حزب چپ در قدرت در ایتالیا، یکی از اعضای ناتو، برای مقاومت در برابر این حمله جهانی کافی نبود. ایتالیا دیگر نتوانست در برابر فشارهای رو به رشد مقاومت کند. بیل کلینتون، رئیس جمهور ایالات متحده، در ۲۴ نوامبر ۱۹۹۸ با نخست وزیر ایتالیا، ماسیمو دالاما تماس گرفت و برای اخراج عبدالله اوجالان از ایتالیا فشار آورد. با ورود عبدالله اوجالان به ایتالیا، مردم کورد مبارزاتی را که از آغاز روند توطئه انجام داده بودند، تقویت کردند. این امر بر روند توطئه تأثیر گذاشت و نیروهای توطئه گر را تحت فشار قرار داد.

آنها عبدالله اوجالان را به دولت ترکیه تحویل دادند

برای اولین بار، آغوش مردم کورد با رهبرشان به چنین مبارزه سازمان‌یافته و جهانی تبدیل شده بود. کشورهایی به رهبری ایالات متحده، عبدالله اوجالان را در سراسر اروپا «ناخواسته-نامطلوب» اعلام کردند تا اقدامات مردم کورد را که اروپا محور بودند و به تمام مناطقی که کوردها در آن زندگی می‌کنند اشاعه می‌یافت، در هم بشکنند و خنثی کنند. از این طریق می‌خواستند عبدالله اوجالان را به کشورهای جهان سوم بکشانند و شرایط را برای نابودی فیزیکی و ربایش وی در آنجا فراهم کنند. بنابراین، آنها نقشه جدیدی در یونان راه‌اندازی کردند. رهبر خلق کورد که در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۹ رُم را ترک کرد، بین مسکو - میسک - آتن رفت و آمد داشت، در ۴ فوریه به نایروبی، پایتخت کنیا، مهمترین پایه توطئه رفت. عبدالله اوجالان در ۱۵ فوریه ربوده شد و در فرودگاه به یگان ویژه ترکیه تحویل داده شد. روندی که مبتنی بر نابودی فیزیکی عبدالله اوجالان بود در نتیجه مقاومت بی‌وقفه مردم کورد در سراسر جهان به هدف خود نرسید. این روند که ۱۲۹ روز به طول انجامید، با اسارت عبدالله اوجالان در ۱۵ فوریه ۱۹۹۹ وارد مرحله دیگری شد.