تصویر

پروفسور نورمن پیچ: ترکیه قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند

نورمن پیچ، استاد حقوق بین‌الملل گفت که «وضعیت عدم دریافت هیچ اطلاعی» از رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان، که در انزوا گروگان گرفته شده است را خلاف قوانین بین‌المللی دانست.

انزوای تحمیلی در امرالی

پروفسور نورمن پیچ اظهار داشت که دولت‌ها و نهادهای اروپایی بدلیل عضویت دولت ترکیه در ناتو و روابط سیاسی، در قبال نقض قوانین بین‌المللی از سوی دولت ترکیه مسامحه می‌کنند. پروفسور پیچ تاکید کرد که با وجود مشکلات، ابتکارات در سطح بین‌المللی از جمله سازمان ملل باید ادامه یابد.

هفته گذشته ۹۹ نام شناخته شده در آلمان متشکل از سازمان‌های مختلف غیردولتی، اتحادیه‌ها، احزاب سیاسی، نمایندگان سازمان‌های صلح و حقوق بشر، فعالان، آکادمیسین‌ها، وکلا و روزنامه‌نگاران نامه‌ای به آلن میچل، رئیس کمیته اروپایی پیشگیری از شکنجه (سی‌پی‌تی) نوشتند. در این نامه از سکوت کمیته اروپایی پیشگیری از شکنجه که تنها نهاد بین‌المللی مجاز به انجام تحقیقات رسمی در امرالی در رابطه با انزوا است، انتقاد شده است. در این نامه، ماده ۳ اساسنامه شورای اروپا که سی‌پی‌تی ملزم به آن است، یادآوری شده و از آن خواسته شده تا مطابق این ماده عمل کند. در این نامه آمده است: «آقای اوجالان شهروند یکی از کشورهای عضو شورای اروپا است که به مدت ۲۵ سال از حقوق انسانی خود محروم بوده و به مدت سه سال از حق ملاقات با وکلای خود و ارتباط با خانواده خود محروم بوده است.»

نورمن پیچ، استاد حقوق بین‌الملل، یکی از امضاکنندگان این نامه، به سوالات خبرگزاری فرات (ANF) پاسخ داد.

*همانطور که در نامه‌ای که شما به سی‌پی‌تی فرستاده‌اید، نزدیک به چهار سال است که از رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان که در انزوا به سر می‌برد اطلاعی در دسترس نیست. این انزوا را از نظر حقوق بین‌الملل چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به نظر من، وضعیت عبدالله اوجالان سال‌هاست که کاملاً غیرقانونی بوده است. شرایطی که او در آن نگهداری می‌شود مغایر با حاکمیت قانون است که توسط سازمان ملل متحد تصریح شده است. او اکنون بیش از سه سال است که در انزوای کامل به سر می‌برد و بستگان و نمایندگان قانونی‌اش نتوانسته‌اند با او تماس بگیرند. من هم چند سال پیش برای دیدار با اوجالان به ترکیه رفتم، اما همیشه بهانه می‌آوردند. در آن زمان هنوز در انزوای کامل نبود، اما هنوز نتوانستیم ملاقات کنیم. بر اساس مقوله‌های حقوق بین‌الملل، چنین انزوا مغایر با حقوق بین‌الملل است. در این مورد شکی نیست. سی‌پی‌تی در واقع در آنجا تحقیقاتی انجام داده و با آن مخالفت کرده است.

مشکل این است که؛ اردوغان و دولت‌های ترکیه در بسیاری از زمینه‌ها به این موضوع اهمیت نمی‌دهند و عملاً مجبور به انجام این کار نیستند. به عبارت دیگر، در پشت سی‌پی‌تی و تصمیم آن مبنی بر اینکه نمی‌تواند به تنهایی آن را اجرا کند، اتحادیه اروپا و کشورهای اتحادیه اروپا باید اطمینان حاصل کنند که آنچه سی‌پی‌تی می‌یابد نیز اجرا کند. اردوغان و البته ترکیه به دلایل مختلف از یک سو در حوزه ناتو و از سوی دیگر به عنوان سدی در برابر پناهندگانی که از افغانستان، سوریه یا جاهای مشابه می‌آیند، از نظر سیاسی برای غرب بسیار مهم هستند. آنها جرات فشار بر اردوغان را ندارند.

اتحادیه اروپا نمی‌تواند از قوانین بین‌المللی دفاع کند

این شکنجه انزوا معنایی جز این ندارد که نفوذ سیاسی آقای عبدالله اوجالان بر جامعه کوردی هنوز بسیار زیاد است. آنها از این می‌ترسند، می‌خواهند آن را از بین ببرند. آنها نمی‌خواهند از موضع خود یعنی انزوا و گسستن وی از مردم کورد دست بردارند. این در پس زمینه است. اتحادیه اروپا در حال حاضر قادر نیست و نمی‌خواهد از اوجالان و قوانین بین‌المللی دفاع کند.

ابتکارات باید در داخل سازمان ملل ادامه یابد

نهاد دیگری به نام کمیته فرعی سازمان ملل در پیشگیری از شکنجه (اِس‌پی‌تی) وجود دارد. این یک آژانس سازمان ملل است، یک مؤسسه جوان‌تر است، و همچنین وظیفه دارد اطمینان حاصل کند که شکنجه اتفاق نمی‌افتد، و در وهله اول از شکنجه جلوگیری می‌شود. این کمیته فرعی هنوز فعال نیست. من توصیه می‌کنم که نه تنها در سطح اروپا، بلکه در سطح سازمان ملل متحد، تمام تلاش خود را برای مقابله با این شیوه عدم ارتباط که آشکارا با قوانین بین‌المللی مغایرت دارد، انجام شود.

اشتباه است که پ‌ک‌ک را در لیست نگه دارید

ما نمونه‌ای داریم که در آن مقاومت بین‌المللی بسیار قوی در برابر رفتار و انزوای اعمال شده بر جولیان آسانژ وجود دارد. کم کم در حال رسیدن این نقطه در سراسر جهان است. متأسفانه، این مورد در مورد اوجالان صدق نمی‌کند، زیرا پ‌ک‌ک هنوز در اروپا یک "سازمان تروریستی" محسوب می‌شود. فکر می‌کنم این اشتباه است. در حال حاضر تصمیمی از سوی دادگاه عالی بلژیک وجود دارد و بر اساس این تصمیم گفته می‌شود که «نه، پ‌ک‌ک یک سازمان تروریستی نیست». من می‌دانم که سوئیس پ‌ک‌ک را در لیست خود قرار نداده است. نیاز واقعی به یک تغییر سیاسی وجود دارد که صرفاً به پ‌ک‌ک همانطور که هست برچسب بزند. پ‌ک‌ک یک حزب سیاسی است که چیزی جز خودمختاری و خودمدیریتی برای مردم نمی‌خواهد. اینها در واقع خواسته‌هایی هستند که در هر کشور دموکراتیک قابل تحقق هستند.

*به تصمیم دادگاه عالی بلژیک هم اشاره کردید. تصمیمات دیوان دادگستری اروپا نیز وجود دارد. با وجود این، انجمن‌های کورد در آلمان مورد حمله پلیس قرار می‌گیرند، کوردها دستگیر و مجازات می‌شوند. دلیل آن وابستگی به پ‌ک‌ک است. چگونه باید این سیاست آلمان را تفسیر کرد؟

متأسفانه این یک سیاست اشتباه و در عین حال بسیار فاجعه‌آمیز است که با واقعیت‌های سیاسی همخوانی ندارد. این در چارچوب ناتو و روابط سیاسی دولت ترکیه و آلمان است. آنها به دلیل استراتژی ترکیه برای دور نگه داشتن پناهندگان از اروپا به اردوغان وفادار هستند. این بدان معناست که آنها نه تنها میلیاردها دلار به اردوغان می‌پردازند، بلکه خواسته‌های سیاسی او را نیز برآورده می‌کنند. ما اکنون این واقعیت را در موضوع الحاق سوئد به ناتو دیدیم. اردوغان برگ برنده‌ای در برابر پ‌ک‌ک و دولت‌ها دارد. به نظر من این یک سیاست اشتباه است. این فرآیندی است که در سطح سیاسی اتفاق می‌افتد نه در سطح حقوقی. مانند بسیاری از حوزه‌های بین‌المللی، در اینجا نیز باید تغییری در سیاست آلمان ایجاد شود.

*در ماه گذشته بار دیگر اخبار و تصاویری مبنی بر استفاده دولت ترکیه از سلاح‌های شیمیایی یا سلاح‌های ممنوعه در مطبوعات منتشر شد. طبق قوانین بین‌المللی، آیا دولت ترکیه می‌تواند از سلاح‌های شیمیایی علیه گریلاها استفاده کند؟

خیر، کاملاً خلاف قوانین بین‌المللی است. اشغالگری ترکیه؛ اشغال سوریه از جمله عفرین نیز نقض فاحش قوانین بین‌المللی و حاکمیت سوریه است. می‌دانیم که جمعیت کورد آنجا تبعید شدند و بعداً سعی کردند عرب‌ها را در آنجا سکونت دهند. هر دو کاملاً خلاف قوانین بین‌المللی هستند. مشکل این است که؛ جهان غرب و اعضای ناتو از جمله آلمان چشم خود را بر این امر می‌بندند.

بمباران کوبانی نیز خلاف قوانین بین‌المللی بود. اکنون استفاده از سلاح‌های شیمیایی، به ویژه در باشور کوردستان، یک موضوع قدیمی و همچنین نقض فاحش حاکمیت عراق است. دوما، استفاده از تسلیحات شیمیایی برای مدت طولانی تحت قوانین بین‌المللی ممنوع بوده است. من می‌دانم که بررسی دقیق این موضوع دشوار است، اما سازمان ملل و سازمان‌هایی که می‌توانند این موضوع را بررسی کنند نیز باید تماس بگیرند تا مجوز این راستی‌آزمایی دریافت شود. به طوری که بیشتر از الان برای عموم شناخته شده است. ادعاهایی وجود دارد که من به آنها اعتماد دارم و به آنها اعتقاد دارم و می‌دانم که در آنجا از سلاح‌های شیمیایی استفاده شده است و حتی به نظرم می‌رسد که اخیراً علیه قامشلو، یعنی علیه روژاوا از آنها استفاده کرده‌اند.

به طور خلاصه، هم نقض حاکمیت ارضی کشورها و هم استفاده از تسلیحات ممنوعه بر اساس قوانین بین‌المللی بشردوستانه وجود دارد.

*دولت ترکیه نمی‌خواهد انتخابات محلی در شمال و شرق سوریه برگزار شود. حملات خود را همراه با تهدید افزایش داد. مداخله ترکیه در انتخاباتی که قرار است در یک کشور همسایه برگزار شود را از نظر حقوق بین‌الملل چگونه تفسیر می‌کنید؟

مداخله در روژاوا کاملا غیرقابل قبول و خلاف قوانین بین‌المللی است. این نقض حاکمیت سوریه است. نمایندگان روژاوا می‌گویند که خواهان خودگردانی و خودمدیریتی هستند نه جدایی از سوریه. به نظرم می‌رسد؛ ترکیه کم کم تمام کمربند از فرات تا دریا را در شمال سوریه به عنوان قلمرو و نفوذ خود می‌بیند.

*ترکیه در حال تغییر ساختار جمعیتی روژاوا است. او از سلاح‌های شیمیایی استفاده می‌کند. این اعمال در دسته انواع جنایات معروف به جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و جنایات نسل‌کشی قرار می‌گیرند. آیا نمی‌توان علیه این وضعیت به دادگاه کیفری بین‌المللی درخواست داد؟

این کمی سخت است. چون مردم کورد از موقعیت دولتی برخوردار نیستند. لازم است اصرار شود که مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت از دادگاه کیفری بین‌المللی بخواهند که تحقیق و بازخواست کند. وقتی صحبت از نقض آشکار قوانین بین‌المللی بشردوستانه و البته قوانین جزایی، از جنایات جنگی گرفته تا جنایت علیه بشریت باشد، می‌توان اقدام کرد.