براساس گزارش سال ۲۰۲۵ انجمن حقوق بشر (İHD) درباره زندان‌های نوع S و فوق امنیتی، استراتژی‌ای از پیش دنبال می‌شود که زندانیان نه تنها از نظر فیزیکی، بلکه از نظر روانی نیز منزوی شوند.

براساس آخرین داده‌های انجمن جامعه مدنی در چارچوب سیستم اجرای مجازات، در ۴۰۰ زندان با ظرفیت کلی۳۰۴ هزار ۶۰۸ نفر، در مجموع ۴۱۶ هزار ۹۲۷ محکوم نگهداری می‌شوند. این تعداد هر روز افزایش می‌یابد. دولت ترکیه به جای اصلاح سیستم قضایی، زندان‌های جدیدی می‌سازد. زندان‌هایی که در سال‌های اخیر بیشتر ساخته شده‌اند و توجه عموم را به خود جلب کرده‌اند، زندان‌های نوع Y و S هستند که با عنوان «زندان نوع چاه» شناخته می‌شوند. در ترکیه ۱۳ زندان نوع Y، ۲۲ زندان فوق امنیتی و ۷ زندان نوع S وجود دارد. در این زندان‌ها زندانیان در انزوای کامل نگهداری می‌شوند.

مکان‌هایی که انزوا در آن‌ها شدیدتر است

گزارش ژوئن ۲۰۲۳ انجمن حقوقدانان همدم، براساس مصاحبه با سه زندانی در زندان شماره ۱ نوع Y در دوملوی ارزروم، اطلاعات زیر را ارائه می‌دهد:

- زندان سه طبقه است

- محدوده ملاقات وکلا کاملا محصور است

- زندانیان در سلول‌های انفرادی نگهداری می‌شوند و هیچ فضای عمومی برای هواخوری مشترک وجود ندارد

- به دلیل طراحی معماری، فضای هواخوری به‌طور کامل از سلول‌ها جدا است؛ بنابراین زندانی نمی‌تواند به راحتی وارد محوطه هواخوری شود

- زندانیانی که به سلول انفرادی انداخته شده‌اند فقط به تنهایی اجازه ورود به فضای هواخوری دارند

- حق گفتگوی جمعی محدود شده است

- حق دسترسی به کتاب محدود است و ارسال کتاب از دیگر زندان‌ها با مانع مواجه است

- روزنامه‌ها در پایان هفته توزیع نمی‌شوند

- غذا بسیار بی‌کیفیت است و وضعیت بهداشتی مناسب نیست

- حقوق بسیاری سلب می‌شود

زندانیانی که در این زندان‌ها نگهداری می‌شوند می‌گویند که تنها شده‌اند و حتی صدای انسان دیگری را نمی‌توانند بشنوند. برخی از شرایط انزوا چنین است:

- نگهداری در سلول‌های انفرادی

- ممنوعیت نوشیدن چای یا نوشتن نامه در فضای هواخوری

- پنجره در سلول‌ها وجود ندارد

- در داخل حمام دوربین نصب شده است

- همه چیز از طریق سیستم اتوماتیک انجام می‌شود و نگهبانان هیچ ارتباط مستقیمی با زندانی ندارند

- ارتباط از طریق بلندگو انجام می‌شود

- تنها پنجره فضای هواخوری آهنی است و با پرده پوشیده شده تا نور طبیعی و آسمان دیده نشود

- فضای هواخوری مانند قفس ساخته شده و تحت نظارت دائمی است

- استراتژی انزواسازی به‌کار گرفته شده است

گزارش سال ۲۰۲۵ انجمن حقوق بشر تاکید می‌کند که زندانیان فقط یک ساعت در روز اجازه خروج از سلول را دارند و حتی این زمان نیز با محدودیت‌های زیادی همراه است. همچنین، سلام و احوالپرسی در سلول‌های انفرادی به‌عنوان «تخلف انضباطی» در نظر گرفته شده و مجازات می‌شود. این وضعیت نشان می‌دهد که استراتژی انزوا نه‌تنها فیزیکی، بلکه روانی نیز به‌شدت اعمال می‌شود.

همچنین حقوق بهداشتی نیز محدود شده‌اند. زندانی باید هر روز برای دسترسی به پزشک تقاضانامه ارائه دهد که اغلب بی‌پاسخ می‌ماند. دست‌وپای زندانیان به زنجیر بسته می‌شود که این برخلاف اصول پزشکی و همچنین کرامت انسانی است.

براساس گزارش، ارسال کتاب، مجله و نامه اغلب با مانع مواجه شده و نسخه‌های دریافتی نیز توقیف می‌شوند. کمیته‌های انضباطی با ارزیابی‌های سلیقه‌ای مانند «عدم نشان‌دادن پشیمانی» تماس‌های تلفنی و دیدارها را لغو می‌کنند و زندانیان کاملا به تنهایی سپرده می‌شوند.

این شرایط سنگین انزوا در طول زمان باعث آسیب‌های روانی و جسمی می‌شود؛ گاهی هم نتایجی جبران‌ناپذیر در پی دارد. در گزارش آمده که برخی از زندانیان پس از مدت طولانی در انزوا دچار اختلالات روانی شده‌اند و حتی برخی مجبور به خودکشی شده‌اند. انسان‌هایی که از نیازهای اولیه گفتگو، تماس یا شنیدن صدای دیگران محروم شده‌اند، کم‌کم توانایی‌های ذهنی و عاطفی خود را از دست می‌دهند.