با اصلاح قانون انتخابات، می‌خواهند با فریب‌ها و دسیسه‌های سیاسی سهمیه ایزدیان را از دست آن‌ها بگیرند. حزب دموکرات کوردستان (پ‌د‌ک) و بخشی از شیعیان، می‌خواهند از سهمیه ایزدیان برای مذاکرات و توافقات سیاسی خود استفاده کنند.
تصمیم گرفته شد که انتخابات پارلمان عراق در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ برگزار شود. امسال یک بند جدید به قانون انتخابات اضافه شد که به ویژه در میان جامعه ایزدی و همه ملت‌های کم‌شمار با اعتراض مواجه شد. طبق بند اضافه شده به قانون انتخابات، افراد خارج از استان نینوا نیز می‌توانند برای سهمیه‌های ایزدی، شبک، فیلی و مسیحی رای دهند. یعنی، از بغداد تا بصره، هولیر و دهوک، هر کس که بخواهد می‌تواند برای سهمیه ایزدیان رای دهد. از قبل هم ملت‌های کم‌شمار در دشت نینوا به دلیل کمبود تعداد سهمیه‌ها اعتراض می‌کردند، اکنون علاوه بر آن، این سهمیه نیز عملا از دست آن‌ها گرفته می‌شود. با قانون فعلی، یک فرد سنی یا شیعه، کورد، عرب یا ترکمن می‌تواند برای سهمیه ایزدیان و سایر سهمیه‌های ملت‌های کم‌شمار در دشت نینوا رای خود را به کار ببرد.
دسیسه‌ها بر سر سهمیه ایزدیان
این قانون در شنگال، به ویژه در میان جامعه ایزدی، به عنوان مرحله جدیدی از مصادره اراده آن‌ها تفسیر می‌شود. در وضعیت کنونی، قبلا ده‌ها هزار ایزدی آواره در اردوگاه‌های باشور کوردستان تحت فشار پ‌د‌ک از رای خود استفاده می‌کنند. به این ترتیب، سال‌هاست که افرادی که نماینده اراده جامعه ایزدی نیستند، با نامزدی پ‌د‌ک به پارلمان عراق می‌روند. با این قانون اخیر نیز، تنها سهمیه ایزدیان که به ویژه نماینده ایزدیان کوهستان شنگال است را می‌خواهند با فریب‌های سیاسی از دستشان بگیرند. این موضوع، در میان سیاستمداران ایزدی به عنوان یک بازی سیاسی و توافق پ‌د‌ک و حشد الشعبی ارزیابی می‌شود. طرف‌های سیاسی عراق با مذاکرات خود بر سر سهمیه ایزدیان، به منافع و حقوق جامعه ایزدی آسیب رسانده‌اند و به این ترتیب گویی از پشت به آن‌ها خنجر زده‌اند. این وضعیت بسیاری از جنبه‌های منفی را در خود جای داده است.
این نشان می‌دهد که احزاب سیاسی اصلی، مانند پ‌د‌ک و بخشی از شیعیان، می‌خواهند از سهمیه تعیین‌شده برای ایزدیان، برای مذاکرات و توافقات سیاسی خود استفاده کنند. این بدان معناست که حقوق ایزدیان نه به عنوان یک مسئله حقوق بشری، بلکه به عنوان یک ابزار سیاسی دیده شده و اکنون علیه آن‌ها استفاده می‌شود.
عدم پذیرش نمایندگی واقعی
جامعه ایزدی، پس از نسل‌کشی داعش، در وضعیتی بسیار حساس و دشوار قرار دارد. در این زمان، آن‌ها به نمایندگی قوی و واقعی در نهادهای دولتی نیاز دارند تا بتوانند از حقوق خود دفاع کنند، مناطق خود را بازسازی کرده و امنیت خود را تضمین کنند. وقتی سهمیه آن‌ها موضوع مذاکره می‌شود، این نمایندگی ضعیف می‌شود.
تفرقه و کاهش تاثیر ایزدیان
وقتی احزاب سیاسی بزرگ بر سر کرسی‌های سهمیه توافق نمی‌کنند یا از آن‌ها به عنوان کارت معامله استفاده می‌کنند، این می‌تواند در خود جامعه ایزدی نیز اختلاف ایجاد کند. ممکن است برخی افراد یا گروه‌ها با احزاب سیاسی مختلف روابط داشته باشند و این وضعیت می‌تواند منجر به تفرقه در میان ایزدیان شود که در واقع جامعه‌ای است که عراق مدت‌هاست آن را از خود نمی‌داند.
هدف سهمیه‌ها این است که صدای ملت‌های کم‌شمار در سیاست کشور شنیده شود. وقتی این ملت‌های کم‌شمار در بازی‌های سیاسی به کار گرفته می‌شوند، کاهش یا خفه شدن صدای واقعی آن‌ها به معنای نابود کردن جامعه است. امروز عراق و به ویژه طرف‌های سیاسی با این نقش عمل می‌کنند، می‌خواهند با این انتخابات صدای (میزان رای) جامعه ایزدی را کم کرده و سهمیه آن‌ها را نیز از دستشان بگیرند.
برای جامعه‌ای که مورد نسل‌کشی قرار گرفته و سال‌هاست تحت فشار و ستم است، این نوع چانه‌زنی اعتماد آن‌ها را به سیستم سیاسی عراق تضعیف می‌کند. آن‌ها خواهند دید که حقوقشان در دستور کار احزاب سیاسی در اولویت نیست، بلکه تنها به عنوان یک ابزار است.
موانع در مسیر بازگشت و بازسازی
بسیاری از ایزدیان هنوز در اردوگاه‌های پناهندگان هستند و مناطق آن‌ها به طور کامل بازسازی نشده‌اند. وقتی سیاست دولت مرکزی بر روی مشکلات اساسی آن‌ها کار نمی‌کند، بلکه بر سر سهمیه‌هایشان مذاکره می‌کند، این روند بازگشت و عادی‌سازی زندگی آن‌ها را بیشتر با مشکل مواجه می‌کند. اخیرا نیز کمیسیون انتخابات تصمیم شگفت‌انگیز خود را در قبال آوارگان گرفت و گفت: «هر آواره‌ای می‌تواند در محلی که زندگی می‌کند رای خود را به کار ببرد»؛ این امر به نفع پ‌د‌ک است.
خطر آینده برای جامعه ایزدی
اگر اراده جامعه ایزدی در سیاست عراق نمایندگی نشود، یا نمایندگی آن‌ها برای اهداف دیگر مورد استفاده قرار گیرد، آینده آن‌ها در عراق همیشه در خطر خواهد بود. به طور خلاصه، «خنجر زدن از پشت به جامعه ایزدی» نشان می‌دهد که احزاب سیاسی عراق، با اقدامات خود در مورد سهمیه ایزدیان، نه تنها حقوق این جامعه را نادیده گرفته‌اند، بلکه به اعتماد و اتحاد آن‌ها نیز آسیب رسانده‌اند، در حالی که آن‌ها بیش از هر زمان دیگری به حمایت و اتحاد نیاز دارند.
شایان ذکر است، انتخابات پارلمان عراق در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ برگزار خواهد شد. این تاریخ توسط شورای وزیران عراق تعیین شده و کمیسیون عالی مستقل انتخابات آمادگی خود را برای نظارت تایید کرده است.
