بسیاری مم و زین را یک شاهکار شرقی و در حد ایلیاد و ادیسه‌ی هومر می‌دانند

عبدالخالق رحمانی نویسنده، مؤلف و مترجم سقزی دیوان "مم و زین" شاهکار نویسنده نام آشنای کردستان، احمد خانی را به فارسی ترجمه کرد. این نویسنده‌ی کُرد برای ترجمه‌ی مم و زین نزدیک به سه سال وقت صرف کرده و در نهایت این شاهکار ادبی را به زبان فارسی برگردانده است.

ترجمه "مم و زین" توسط انتشارات بریار چاپ وتوسط فرهنگسرای هنر واندیشه سقز توزیع شده است. طرح روی جلد کتاب توسط هادی‌ ضیاالدینی مجسمه‌ساز نامی کُرد طراحی شده است.

مم و زین شاهکار ادبی کردی است که در قرن هفدهم توسط احمد خانی نوشته شده است. این کتاب شامل ۲۷۰۰ بیت می‌باشد.

مم و زین حکایت سرگذشت عاشقانه و میهنی بسیار غنی را داراست که بر اساس داستانی واقعی نگاشته شده است. این کتاب سرگذشت عاشقانه دختری به نام مم و پسری به نام "زین" است که حدود دویست سال قبل از احمد خانی در باکور (شمال) کردستان روی داده و بعد از آن نسل به نسل آنرا سینه به سینه نقل کرده‌اند تا اینکه در قرن هفدهم میلادی، احمد خانی به شیوه‌ای بسیار هنرمندانه آنرا مکتوب کرده است. این کتاب تمامی ابعاد عاشقانه، حماسی، الهیات و حتی آموزشی را در برگرفته و مورد توجه شرق‌شناسان قرار گرفته است.

مم و زین به بسیاری از زبانهای زنده دنیا از جمله روسی، فرانسوی، آلمانی و ... ترجمه شده است.

کتاب مم و زین در اصل به زبان کُردی کُرمانجی است که توسط استاد هژار مُکریانی (عبدالرحمن شرفکندی) به سورانی برگردانده شده است.