صبری اوک، عضو شورای اجرایی کجک با بیان اینکه حکومت حزب عدالت و توسعه (آکپ) خواهان گسترش بیشتر جنگ علیه مردم کورد است و تمام امکانات خود را برای این امر بسیج می‌کند، گفت: «اما آکپ و اردوغان به جایی رسیده‌اند که دیگر نمی‌توانند نفس بکشند.»
صبری اوک، عضو شورای اجرایی کنفدرالیسم جوامع کوردستان (کجک) در مصاحبه‌ای با استِرک تی‌وی ارزیابی‌هایی را در مورد دستور کار و بحث روزآمد موجود انجام داد.
صبری اوک با بیان اینکه جنگ بین دولت ترکیه و گریلاهای آزادی کوردستان ادامه دارد، تاکید کرد که اردوغان در دوره آینده جنگ را بیشتر گسترش خواهد داد. اوک با تاکید بر اینکه گریلا به تمام معنا آماده است، گفت: «مردم کورد نباید به از خود راضی بودن دچار بیفتد و هرکس بهتر بجنگد موفق خواهد شد.»
ارزیابی‌های صبری اوک عضو شورای اجرایی کجک به شرح زیر است:
۳ سال است که از رهبر آپو اطلاعی دریافت نمی‌شود. انزوای شدیدی که در هیچ اخلاق، قانون، انسانیت و حتی قانون دشمنی هم نمی‌گنجد، ادامه دارد. اما از سوی دیگر، اندیشه‌ها و افکار رهبر آپو مورد بحث نویسندگان، سیاستمداران، روشنفکران، آکادمیسین‌ها و فعالان قرار می‌گیرد. در بسیاری از کشورهای جهان، مردم خواستار آزادی جسمانی رهبر آپو هستند. این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پیش از هر چیز عید رمضان را به مردم کوردستان و تمام جهان اسلام تبریک می‌گویم. وضعیت رهبر آپو بدون شک همیشه در دستور کار جنبش ما، مردم ما و دوستان خلق کورد است. بیش از ۳ سال است که از رهبر آپو اطلاعی دریافت نمی‌شود. این وضعیت به تنهایی دلیلی است برای اینکه مردم ما، جنبش ما و دوستان کورد ما با تمام وجود قیام کنند. برای این کار همه باید قیام کنند و (نظام) شکنجه در امرالی را در هم بشکنند و آزادی جسمانی رهبر آپو را تضمین کنند. محال است کسی که رهبر آپو را می‌شناسد تحت تأثیر قرار نگیرد. به همین دلیل است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان، به ویژه زنان و جوانان، آینده بشریت و حتی آینده خود را در الگوی رهبر آپو می‌یابند. تا به امروز هیچ کس کوردها را نمی‌شناخت، اما امروز میلیون‌ها نفر برای رهبر آپو، برای آزادی جسمانی وی تظاهرات می‌کنند. پس رهبر آپو چنین تأثیری دارد.
اگر پارادایم و دفاعنامه‌های رهبر آپو بیشتر منتشر و بیشتر خوانده شود، بشریت بیشتر از رهبری حمایت خواهد کرد. به همین دلیل دولت ترکیه حتی نمی‌خواهد که رهبر آپو نفس بکشد. به همین دلیل است که چنین فشارهایی را در امرالی اعمال می‌کنند. با وجود این شرایط سخت در امرالی، مقاومت زیادی وجود دارد. برای درک رویکرد دولت ترکیه در قبال مسئله کورد، لازم است به آنچه در امرالی رخ می‌دهد، نگاهی بیاندازیم. آنها نیز با این آگاهی به رهبر آپو نزدیک می‌شوند. می‌گویند ما بر ذهنیت اشغالگری، نسل‌کشی علیه کوردها و اشغالگری پافشاری خواهیم کرد و این جنگ کثیف را به راه خواهیم انداخت. این ذهنیت آنهاست. به همین دلیل است که یک مبارزه جهانی برای آزادی جسمانی رهبر آپو در جریان است. از این پس این مبارزه با برنامه‌ریزی بیشتر و سازماندهی‌شده ادامه خواهد یافت.
کارزار «آزادی برای اوجالان، راه‌حل سیاسی مسئله کورد» وارد مرحله دوم خود شده است. مرحله‌ای که کارزار به آن رسیده است را چگونه می‌بینید؟ کنش‌های انجام شده در چارچوب کارزار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این کارزار از ۱۰ اکتبر سال گذشته آغاز شد. این کارزار با موضوع بسیار ارزشمند و مهمی آغاز شد. جنبش هم در کوردستان و هم در جهان روز به روز در حال رشد و توسعه است. البته کارزار بسیار مهمی است، اما همانطور که گفتم هر چه برای آزادی جسمانی رهبر آپو گفته شود یا انجام شود ناقص و کافی نخواهد بود. تا زمانی که رهبر آپو آزادی جسمانی خود را به دست نیاورد، اینگونه خواهد بود. این کارزار همچنان با ثبات، برنامه‌ریزی و به طور مصمم ادامه دارد. فکر می‌کنم تا چند روز دیگر هزاران نفر از میهن‌دوستان کورد و دوستانشان در مقابل سی‌پی‌تی در استراسبورگ تحصن کنند. در دوره آتی کنفرانس‌ها، کنسرت‌ها و نشست‌هایی در پلتفرم‌های مختلف در بسیاری از شهرهای اروپایی برگزار می‌شود. افراد سرشناس در بسیاری از نقاط جهان نیز در این زمینه تلاش خواهند کرد. مبنایی برای این کارزار ایجاد شده است، من معتقدم که بیشتر توسعه خواهد یافت. مردم کورد باید ۲۴ ساعت شبانه‌روز بر آنچه در امرالی می‌گذرد و وظایف ما در قبال رهبر آپو تمرکز کنند و بر اساس آن کنش انجام دهند.
جامعه در باکور و ترکیه قیام کرد و اعتراضات زیادی انجام شد، اما من دوباره می‌گویم؛ هنوز کافی نیست همه کوردها چه سازمانیافته و چه سازمان نیافته، چه حزبی باشند و چه نباشند، باید به این فکر کنند که ما برای رهبر آپو چه کنیم و به کنش‌گری بپردازیم. بگذارید بدانند که؛ آینده ما اینجاست و دشمن می‌خواهد در شخص رهبری آینده ما را نابود کند. به همین دلیل مردم ما باید کنش‌های بیشتری انجام دهند و مبارزه گسترده‌ای در بسیاری از عرصه‌های سیاسی و حقوقی صورت گیرد. همانطور که معلوم است وقتی صحبت از رهبر آپو و کوردها می‌شود، درهای نظام و قانون مدرنیته سرمایه‌داری به روی ما بسته است. در واقع آنها بودند که توطئه بین‌المللی را توسعه دادند. اگر اینطور نمی‌بود آیا سی‌پی‌تی سکوت می‌کرد و بی‌قانونی دولت ترکیه را پرده‌پوش می‌کرد؟ اگر در جای دیگری از دنیا چنین وضعیتی پیش می‌آمد، رویکردها و قوانین آنها متفاوت بود. این باید ما را بیشتر عصبانی کند. باید باعث شود که مبارزه ما بیشتر شود. همانطور که گفتید، شکنجه رهبر آپو توسط دولت ترکیه در امرالی حتی در قوانین دشمن جایی ندارد. دولت ترکیه و آکپ توطئه‌گر هستند. بزرگترین حزب جنگ ویژه ترکیه آکپ است. بسیاری از مردم تعجب کردند که چگونه این کارزار در سراسر جهان گسترش یافت و مردم کورد و دوستانشان روحیه و قدرت گرفتند. در دوره آتی این کارزار به صورت گسترده‌تر و سازماندهی‌شده انجام خواهد شد.
جنگ بین دولت ترکیه و گریلاهای آزادی کوردستان ادامه دارد. دولت ترکیه به حملات خود علیه مردم کورد در همه زمینه‌ها ادامه می‌دهد. در پایان سال ۲۰۲۳ و آغاز سال ۲۰۲۴، گریلاها عملیات‌های انقلابی موفقی را انجام دادند. با توجه به آنچه اخیراً بیان شد؛ دولت ترکیه در حال برنامه‌ریزی برای انجام حملات بزرگتر به مناطق حفاظتی مدیا است. اکنون جنگ در چه مرحله‌ای است و چه نوع حملاتی خواهد بود؟
یک موضوع مهم این است که نیروهای مدافع خلق (ه‌پ‌گ) اطلاعات روزانه را در مورد این مسائل به مردم و خلق کورد ارائه می‌دهد. در ۷،۸ ماه گذشته، گریلاها با ابتکار عمل و از خودگذشتگی فراوان و قوی، عملیات‌های انقلابی را علیه دولت ترکیه انجام دادند و به نتایج بسیار مهمی دست یافتند. تکنیک‌ها و نیروهای آنها در مناطق حفاظتی مدیا، در مناطقی که توسط گریلاها هدف قرار گرفته بود، منهدم شد. آنها مجبور شدند از بسیاری از نقاط عقب‌نشینی کنند و در بسیاری از نقاط نابود شدند. اما دولت ترکیه یک جنگ گسترده را پیش روی ما قرار داده است. آنها نیز بر این امر اصرار دارند. آنها می‌گویند که ما به جنگ علیه مردم کورد و شکنجه و ظلم در امرالی ادامه می‌دهیم. این ذهنیت دولت ترکیه و آکپ است. نمی‌دانیم آنها تا کجا پیش خواهند رفت، اما می‌دانیم که نبرد سخت‌تری در پیش‌رو داریم. دولت ترکیه به تمام معنا برای این امر آماده می‌شود. گریلا نیز همیشه آماده است. این یک روند بسیار دشوار و سخت خواهد بود. آنها تاکنون نتوانسته‌اند در برابر گریلا به نتیجه برسند، فرزندان مردم کورد فداکارانه و قهرمانانه مقاومت می‌کنند. آنها حملات ارتش ترکیه را شکستند، اما جنگ ادامه دارد.
حتی اگر نتایج در مقابل دشمن موفق باشد، مردم ما باید به این فکر کنند؛ گریلا در چه شرایط سختی می‌جنگد، مقاومت می‌کند و نتیجه می‌گیرد؟ برای همین باید بگویند که ما نباید آرام بگیریم، باید به وظایف خود عمل کنیم. علاوه بر عرصه‌های سیاسی و حقوقی، باید با قیام‌ها به گریلا درود فرستاد و در حال کنش‌گری مستمر بود. ما اکنون در روندی هستیم که اراده دولت ترکیه شکسته خواهد شد. برای همین بیشتر حمله می‌کنند. زیرا اگر اراده آنها شکسته شود، نظام و ذهنیت ۱۰۰ ساله آنها شکست خواهد خورد. آنها تا آخرین لحظه برای جلوگیری از چنین اتفاقی مقاومت خواهند کرد و تمام امکانات اقتصادی و سیاسی خود را بسیج خواهند کرد. به همین دلیل است که جنگ بزرگتر خواهد شد و پیامدهای آن بسیار مهم خواهد بود. دیگر مثل قبل نخواهد بود. آینده ترکیه و مسئله کورد برای سال ۲۰۲۴ محفوظ است. هر کسی که خود را بهتر آماده کند، سازماندهی بهتری داشته باشد، مصمم‌تر باشد، از نظر تاکتیکی و تکنیکی بهتر بجنگد، موفق خواهد شد. جنبش ما و گریلا این ویژگی‌ها را دارد. انگیزه، روحیه و عزم او باعث شد تا در سطحی که از نظر تاکتیکی و فنی به دست آورده بود، ابتکار عمل را در جنگ به دست گیرد. در مطبوعات نیز گزارش شد، رفیق جمال این مژده را داد که گریلا برای اولین بار در تاریخ چهل ساله مبارزات خود به سامانه موشکی برای خنثی کردن پهپادهای مسلح دست یافته است. شگفت زده شدند.
دولت ترکیه می‌خواست این پهپادهای تجسسی و پهپادهای مسلح را بفروشد، می‌خواست یک بازار بزرگ ایجاد کند، اما دنیا احمق نیست. پیگیری می‌کند و می‌بیند که گریلا تاکنون ۱۰-۱۵ پهپاد تجسسی و پهپاد مسلح را ساقط کرده است. روانشناسی آنها زیر و رو شد. آنها در تعجب هستند که ما برای ادامه این جنگ چه کنیم. البته ما هم نباید از خود راضی باشیم. از خود راضی بودن چیز بدی است. ما باید به خودمان اعتماد داشته باشیم، باید آن را بسیار معنی‌دار ببینیم که ابتکار عمل را داریم، اما باید بدانیم که دولت ترکیه و آکپ مقاومت خواهند کرد، از همه امکانات خود استفاده خواهند کرد و وحشیانه‌تر حمله خواهند کرد. به همین دلیل ما برای یک روند دشوارتر آماده هستیم. همانطور که گفتم ابتکار عمل در دست گریلاهاست، آنها ۴۰ سال سابقه جنگ دارند، پارادایم رهبر آپو وجود دارد، کوهستان‌های کوردستان، مردم کورد و دوستانشان را دارند. بیش از ۴۰ سال است که مردم کورد و جنبش ما همیشه برای آرمان به‌حق‌مان ایستاده‌اند، پ‌ک‌ک از صفر شروع کرد و به این درجه رسید. دولت ترکیه و آکپ هر چقدر هم مقاومت کنند، این روند به موفقیت گریلاها منجر خواهد شد. بدون شک این آسان نخواهد بود، بهای آن هر روز پرداخت می‌شود. با این روحیه، این سازمان، این ادعا و عزم، گریلا به موفقیت خواهد رسید.
گفتگوها در مورد باکور و نتایج انتخابات ۳۱ مارس در ترکیه ادامه دارد. مردم کورد در این انتخابات چه پیامی دادند؟
یک انتخابات بسیار مهم به پایان رسید. مردم کورد به نتیجه موفقیت‌آمیزی دست یافتند، همراه با نیروهای دموکراتیک نتایج موفقیت‌آمیزی به دست آمد. ما نمی‌توانیم این وضعیت را مستقل از یکدیگر مورد مداقه قرار دهیم. وقتی می‌گوییم نیروهای دموکراتیک، مردم کورد و مبارزات خلق کورد نیز شامل آن هستند، هنگامی که می‌گوییم خلق کورد نیز نیروهای دموکراتیک شامل آن هستند. آنها با هم پیام‌های مهمی دادند. این پیام‌ها چه بود؟ اولا؛ دولت اشغالگر ترکیه و آکپ هر چقدر هم که با تمام امکاناتشان ظالم باشند، هر چقدر هم دیکتاتور باشند، قدرتشان به پایان رسیده است. از این به بعد فقط می‌تواند مقاومت کند. او دیگر نمی‌تواند مانند گذشته دیکتاتوری خود را حفظ کند. این پیام به وضوح داده شد. دوما؛ مردم کورد و نیروهای دموکراتیک بدون در نظر گرفتن ظلم و کشتار و حملات آنها هرگز در برابر آنها سر خم نخواهند کرد، آنها همیشه خواهند ایستاد و به مبارزه خود ادامه خواهند داد. این پیام هم داده شد.
به خصوص در گذشته شهرداری‌هایی که مردم کورد به دست می‌آوردند را با انتصاب قیوم غصب کرده بودند، با گفتن اینکه اگر قیوم هم تعیین کنید یا فشار بیاورید نتیجه نمی‌گیرید، ما اراده داریم، شما شکست خواهید خورد و بدین ترتیب قیوم‌ها را شکست دادند. مردم کورد گفتند: مهمتر از همه، این بار شما نمی‌توانید مانند گذشته به راحتی قیوم‌های خود را تعیین کنید و حتی اگر این کار را انجام دهید، ما مقاومت می‌کنیم، قیام می‌کنیم و آنها را شکست می‌دهیم. این وضعیت به ویژه در شهر وان دیده شد. دولت ترکیه می‌خواست آزمایشاتی را در وان انجام دهد. اگر نقشه آنها به نتیجه می‌رسید، کم کم در همه جا قیوم تعیین می‌کردند. اما آن قیام بسیار مهم بود. مهمتر از همه، مبارزه همراه با نیروهای دموکراتیک ترکیه مانع از تعیین قیوم‌ها شد. اما باید این را هم بگوییم که؛ دولت ترکیه یک دولت اشغالگر است، مردم و نیروهای دموکراتیک ما باید همیشه در برابر آنها آماده باشند. اگر آنها بخواهند یک بار دیگر قیوم‌های خود را تعیین کنند، یک قیام شدیدتر و رادیکال‌تر لازم است. از این نظر نباید از خود راضی باشیم.
در این روند همه از ج‌ه‌پ صحبت می‌کنند. ج‌ه‌پ به تنهایی به این موفقیت دست پیدا نکرد. کسانی هستند که کوردها را غیرسیاسی می‌بینند، اما کوردها یکی از سیاسی‌ترین و آگاه‌ترین جوامع هستند. آنها چنین استراتژی را اجرا کردند که؛ بسیاری تعجب کردند و متعجب بودند که چگونه این کار را انجام دادند. آنها استراتژیک فکر کردند، برخوردی استراتژیک با انتخابات انجام داده و آکپ را شکست دادند. اکثر نیروهای دموکراتیک ترکیه نیز چنین رویکردی را در پیش گرفتند. ج‌ه‌پ نیز از این رویکرد برای شکست و ضربه زدن به آکپ استفاده کرد. با این کار آنها موفق شدند. ج‌ه‌پ برای اولین بار در بیش از ۴۰ سال به حزب اصلی تبدیل شد. در حال حاضر مسئولیت و باری بر دوش ج‌ه‌پ وجود دارد. ج‌ه‌پ چه خواهد کرد، آیا مانند گذشته باقی خواهد ماند یا پیامی که مردم کورد و نیروهای دموکراسی داده‌اند را درک خواهد کرد و بر اساس آن خود را تجدید خواهد کرد؟ من فکر می‌کنم که مردم کورد و نیروهای دموکراتیک به این معنا بر ج‌ه‌پ فشار خواهند آورد. مردم کورد و نیروهای دموکراتیک از ج‌ه‌پ خواهند پرسید که برنامه شما چیست، آیا دموکراتیک کردن ترکیه در برنامه شما گنجانده شده است؟ خواهند گفت: می‌خواهیم بدانیم، می‌خواهیم بفهمیم.
مردم کورد و نیروهای دموکراسی می‌خواهند بدانند که چه چیزی در برنامه ج‌ه‌پ برای دموکراتیک کردن ترکیه وجود دارد. بر این اساس، رویکرد ج‌ه‌پ به مسئله کورد و رویکرد آن به حل مسئله کورد چگونه است؟ تا به امروز پنهان و ناواضح بود، بزدلانه رفتار می‌کرد. اما در حال حاضر، ج‌ه‌پ باید افکار خود را در مورد مسئله کورد و سیاست خود را با افکار عمومی به اشتراک بگذارد. اگر درست، صادقانه، جدی باشد و با این مسائل برخورد مثبت داشته باشد، بدون شک وارد یک روند مهم و جدید خواهد شد. اما برای ج‌ه‌پ شرم‌آور خواهد بود که خود را تکرار کند، دوباره خود را پنهان کند و در میدان‌ها و خیابان‌ها یک اپوزیسیون رادیکال و دموکراتیک ایجاد نکند. در مورد رویکرد وان و آکپ به انتخابات؛ دیده شد که پایگاه ج‌ه‌پ به روی دموکراسی باز است. به عبارت دیگر، او موضعی در برابر توحش و حاکمیت آکپ دارد. دولت ج‌ه‌پ نیز باید این حقایق را در نظر بگیرد و خود را تغییر دهد.
اپوزیسیون حزب اول شد و آکپ-م‌ه‌پ نیز حزب دوم شد. این نتایج چه تاثیری بر سیاست ترکیه خواهد داشت؟
آکپ برای اولین بار از زمان به قدرت رسیدن تا به حال حزب دوم شد. این برای آنها مهم است. زیرا روانشناسی آنها نمی‌تواند از عهده این وضعیت برآید. از همه فرصت و امکانات کشور و منطقه بهره‌مند شدند. م‌ه‌پ در تمام تار و پود بروکراسی مستقر شد و آنها تبدیل به یک دولت شدند. اما این نیز وجود دارد؛ دولت باغچلی، آکپ همانند صاحب دولت و حتی مالک ترکیه صحبت می‌کنند، اما هیچکس نمی‌گوید که شما از چه چیزی صحبت می‌کنید، قدرت شما چیست، حقیقت شما چیست. باید علیه آنها موضع رادیکال‌تری اتخاذ کرد و با آنها مبارزه کرد.
البته که دوم شدن آنها امری مهم است، زیرا این یک پیشرفت است، یک مانع برطرف شده است. علاوه بر جامعه ترکیه، بسیاری از مردم و حتی برخی از سیاستمداران بین‌المللی در این فکر بودند که آیا ممکن است آکپ- اردوغان شکست بخورد؟ چطور ممکن نیست؟ آکپ درگیر همه چیز کثیف شد، از همه چیز برای خود و اطرافیانش استفاده کرد، اطرافیانش را ثروتمند کرد، راه را برای آنها هموار کرد و در نتیجه ترکیه را ویران کردند، اقتصاد ترکیه را خراب کردند، سیاست آن را مسدود کردند و روانشناسی جامعه را وارونه کردند. در واقع بگذریم از اینکه در موقعیت حزب دوم افتادند، اگر یک اپوزیسیون درست، جدی، رادیکال و دموکراتیک وجود داشت، حتی یک روز هم نمی‌توانستند در قدرت بمانند. زمینی که قدرت روی آن برپا شده بود منصرف شده است، اما اینکه تا چه مدت در قدرت بمانند و تا چه مدت مقاومت کنند بستگی به مبارزه‌ای دارد که باید علیه آنها انجام شود.
اگر مبارزه مردم کورد و پ‌ک‌ک نبود، اراده آکپ شکسته نمی‌شد، جامعه را با برنامه‌های ساختگی فریب می‌دادند. آنها در جنگ علیه مردم کورد همه چیز را بسیج کردند، آبروی خودشان را بردند و وجهه و اعتبار خودشان را با خاک یکسان کردند. آنها همچنان بر جنگ با مردم کورد اصرار دارند، اما به جایی رسیده‌اند که دیگر نمی‌توانند نفس بکشند. حتی کسانی که تا به حال به آنها رای داده‌اند از آنها جدا شده‌اند. اگر آکپ بر همین ذهنیت پافشاری کند و اپوزیسیون نقشی دموکراتیک داشته باشد، این حکومت خیلی زودتر به پایان می‌رسد.
بر اساس اخبار منتشر شده در مطبوعات؛ اردوغان در پایان ماه آوریل به عراق سفر خواهد کرد. او سپس در ماه می با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا دیدار خواهد کرد. به نظر می‌رسد این بازدیدها برای مذاکره در مورد حزب شما باشد. اردوغان تحت چه برنامه‌ها و کانسپت‌هایی این بازدیدها را انجام می‌دهد و فکر می‌کنید در این دیدارها به آنچه می‌خواهد می‌رسد؟
ذهن فاشیست‌ها و دولت‌ها همیشه برای مصلحت خودشان کار می‌کند، می‌گویند هر اتفاقی بیفتد ما همیشه در قدرت خواهیم بود. آنها هم می‌خواهند این را باور کنند. تا زمانی که آینده خود را بر اساس نابودی مردم کورد بسازند، بر این جنگ پافشاری خواهند کرد و سعی خواهند کرد راه و روشی برای این کار بیابند. تمام جست‌و‌جوها و تلاش‌هایشان بر همین اساس است. اردوغان در سفر خود به عراق، دولت عراق را تحت فشار قرار خواهد داد و برای تضمین شکست پ‌ک‌ک، انواع امتیازات را خواهد داد. به همین دلیل است که آکپ می‌تواند هر کاری انجام دهد. اما آکپ-اردوغان دروغگو و عملگرا هستند، امروزشان با روز دیگر همخوانی ندارد. همچنین از نظر ایدئولوژیک خطرناک هستند. او می‌خواهد به عنوان امپراتوری عثمانی جدید در منطقه گسترش یابد. آنها در مورد خاورمیانه چنین برنامه‌ای دارند. اردوغان، هنوز هم عراق را مانند استانی از امپراتوری عثمانی محسوب می‌کند. او اینطور فکر می‌کند و بدون توجه به اینکه چقدر ننگین و رسوا شده است اینگونه برخورد می‌کند. البته عراق این حقیقت را می‌بیند. در وقوع هر بدی در خاورمیانه و عراق، قطعاً دست اردوغان و دولت ترکیه وجود دارد. آنها می‌خواهند در همه جا از کرکوک و موصل گرفته تا لیبی دردسر ایجاد کنند و از آن سود ببرند. این سیاست آنهاست.
ما می‌خواهیم باور کنیم که عراق در دام دولت ترکیه نخواهد افتاد. اگر فریب نقشه‌ی اردوغان را بخورند (برایش) بد خواهد شد. چرا؟ زیرا پ‌ک‌ک به قوانین و مقررات عراق، به ویژه جامعه و مردم عراق آسیبی وارد نکرد. برعکس، پ‌ک‌ک در جنگ علیه داعش نقشی تاریخی داشت. اگر پ‌ک‌ک نبود، شنگال، موصل، مخمور، کرکوک و‌هولیر همه به دست داعش می‌افتادند. عراق این را به خوبی می‌داند. او متوجه قدرت پ‌ک‌ک شد و متوجه شد که چگونه جنگی را انجام می‌دهد. این حقیقت است. به همین دلیل است که عراق باید سیاست دقیق‌تر و منطقی‌تری در این زمینه اتخاذ کند. با این حال، او باید واقعیت دولت ترکیه را نیز ببیند. آنها وارد ۴۰ کیلومتری خاک عراق شده‌اند، در ده‌ها نقطه پایگاه‌های نظامی ایجاد کرده‌اند و هزاران سرباز خود را به خاک عراق آورده‌اند. یک کشور مستقل در واقع این را نمی‌پذیرد. بگذریم از جنگ با پ‌ک‌ک، آنها باید همراه با پ‌ک‌ک علیه دولت ترکیه کاری انجام دهند. آنها همچنین حق دارند در عرصه بین‌المللی علیه دولت ترکیه کاری انجام دهند. آنها در این مرحله کمی ضعیف هستند.
به عنوان مثال مطبوعات عراق باید در برابر اشغالگری و حملات دولت ترکیه بیشتر مبارزه کنند و جامعه باید ایستاده باشد. آنها کمی ساکت می‌مانند. اما امیدواریم که؛ دولت عراق شریک دولت ترکیه در برابر پ‌ک‌ک نخواهد بود. ما مخالف روابط اقتصادی، تجاری و سیاسی بین کشورها نیستیم، اما پ‌ک‌ک و مردم کورد نمی‌پذیرند که بخشی از توطئه، بازی و جنگ دولت ترکیه باشند. عراق آرام نخواهد شد، این را می‌داند. مشکلات ایجاد شده توسط دولت ترکیه در عراق، سوریه و به طور کلی خاورمیانه آشکار است. تلاش‌های آکپ علیه پ‌ک‌ک باید ناکام بماند. اردوغان پس از سفر به عراق به آمریکا خواهد رفت. پس از اینکه بایدن رئیس‌جمهور آمریکا شد، خیلی دوست داشت به کاخ سفید برود. اما بایدن مایل به ملاقات نبود و تاکنون نپذیرفت. اکنون بطور ناگهانی به اردوغان وقت ملاقات داده شد. دلیل آن چیست، چرا ایالات متحده آمریکا این سفر را پذیرفت، این نیز باید درک شود. بسیاری از موضوعات مانند مسئله جنگ اوکراین و روسیه، خاورمیانه و سوریه مورد بحث قرار خواهد گرفت. باز هم موضوع جت‌های جنگنده اِف-۱۶ همیشه در دستور کار دولت ترکیه قرار داشت.
اگر آمریکا منفعتی نداشته باشد، دست دولت ترکیه و اردوغان را تقویت نخواهد کرد. متأسفانه، بیشتر در مورد کوردها و پ‌ک‌ک به دولت ترکیه کمک خواهد کرد. اردوغان مجدداً هر امتیازی را که لازم باشد در این مورد خواهد داد. هدف آن فراهم کردن فرصتی برای خود در جنگ علیه مردم کورد است. او می‌خواهد آمریکا را وادار به پذیرش و تأیید برنامه‌های او برای حمله به باشور و عراق کند. در حال حاضر تمام حریم هوایی عراق تحت کنترل آمریکاست. بدون آمریکا و تایید آن، دولت ترکیه نمی‌تواند هواپیماهای خود را به پرواز درآورد یا عراق و باشور را بمباران کند. نفوذ اردوغان در داخل ترکیه مانند قبل از انتخابات ۳۱ مارس نخواهد بود. در سیاست خارجی هم همین اتفاق خواهد افتاد. انتخابات بر موضع اردوغان و مذاکراتی که او می‌خواهد توسعه دهد، تأثیر خواهد گذاشت. اردوغان تمام تلاش خود را برای جنگ علیه مردم کورد انجام می‌دهد. آمریکا نباید از خواسته‌های اردوغان حمایت کند. اما اگر از اردوغان در جنگ علیه مردم کورد و پ‌ک‌ک حمایت می‌کنند، به این معناست که امروز هم بر همین خط پافشاری می‌کنند، همانطور که ۲۵ سال پیش با ابتکار و تصمیم‌هایشان توطئه انجام شد.
ایالات متحده آمریکا نیز می‌داند؛ با وجود اینکه کوردستان به چهار قسمت تقسیم شده است، ولی قلب و ذهن کوردها یکی است. سرنوشت و آینده مردم کورد ۱۰۰ سال پیش با کنفرانس قاهره مشخص شد. سپس به ۴ قسمت تقسیم شد. ولی در ۸ مارس، نوروز، زادروز رهبر آپو دیده شد، ذهن و دل و جان کوردها یکی است. قلب مردم ما در روژاوا، باکور، باشور، روژهلات، اروپا و سایر کشورها یکسان می‌تپد. اینکه من به این بخش از کوردستان برخورد مثبت داشته باشم، اما بخش دیگر را ویران می‌کنم، قابل قبول نیست. کشورهایی مانند ایالات متحده باید از منظری گسترده‌تر به آن نگاه کنند. اروپا و آمریکا باید یک سیاست کلی برای کوردها داشته باشند. از این پس آمریکا باید یک سیاست کلی داشته باشد و حملات نسل‌کشی دولت ترکیه علیه مردم کورد را نپذیرد.
گفتید همانطور که اردوغان بعد از انتخابات در داخل راحت نیست، بیرون هم راحت نخواهد بود. حزب دوم بودن در این انتخابات چه تاثیری بر دیپلماسی ترکیه خواهد داشت؟
روابط دولت‌ها بین دولت‌ها توسعه می‌یابد، دولت‌ها نیز مهم هستند، اما دولت‌ها با یکدیگر منافع دارند. دولت‌ها تاثیر مثبت یا منفی دارند. بسیاری از دولت‌ها و قدرت‌ها از آکپ-اردوغان راضی نیستند. اما هر کاری که منافعشان ایجاب کند انجام می‌دهند. پس از انتخابات ۳۱ مارس، مطبوعات اروپایی و حتی خاورمیانه‌ای اشاره کردند که آکپ-اردوغان قدرت را از دست داده است. اردوغان دیگر قدرت سابق را ندارد. این بر مذاکرات، دیپلماسی و مذاکرات تأثیر خواهد داشت، اما اساسی نخواهد بود. در دوره آتی، آکپ دیگر نمی‌تواند دوباره به قدرت برسد و حتی ممکن است زودتر شکست بخورد. البته دولت‌ها منافع سیاسی، استراتژیک، ژئوپلیتیکی و چندوجهی در کوتاه مدت و بلند مدت دارند.
آرمان فلسطین همیشه توسط آکپ مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد، همیشه از آن برای منافع خود استفاده می‌کند. اما مشخص شد که مواد (تجهیزات) مورد استفاده در جنگ علیه مردم فلسطین در جنگ حماس و اسرائیل از سوی ترکیه ارسال شده است. این نفاق اردوغان را نشان می‌دهد. این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دو مسئله اصلی در خاورمیانه وجود دارد. مسئله فلسطین و مسئله کورد. تا زمانی که مسئله مردم کورد و فلسطین به صورت دموکراتیک حل نشود، خاورمیانه هرگز دموکراتیک نخواهد شد. این ثابت شده است. اینکه این جنگ چقدر به این هدف می‌رسد یا نه، بحث دیگری است. آکپ، به خصوص اردوغان، یک عملگرا است، او اصولگرا و اخلاقی نیست، او آنچه را که به نفعش است انجام می‌دهد. آنها خود را طوری جلوه می‌دهند که انگار شبانه‌روز برای فلسطین کار می‌کنند تا مردم فلسطین به اهداف خود برسند، اما همین آکپ و اردوغان تجارت خود را با اسرائیل در شش ماه گذشته، یعنی از زمان آغاز جنگ دو برابر کرده‌اند. این ریاکاری است. اشک تمساح می‌ریزند. از یک سو سعی در فریب و دستکاری جامعه دارد اما در عین حال تجارت خود را چندین برابر کرده است. می‌گویند که هر دروغی تا جایی پیش می‌رود، ولی کاری که کردند فاش شد. آنها در حال حاضر در یک وضعیت بیچاره و درمانده هستند.
پسر اربکان، رئیس حزب رفاه مجدد، سیاست استراتژیک و هوشمندانه‌ای را در پیش گرفت، آنها اردوغان را در ضعیف‌ترین نقطه‌اش گرفتند. گفت: «تو هم برای فلسطین اشک‌های ساختگی می‌ریزید و در عین حال مخفیانه با اسرائیل تجارت می‌کنی. اگر صمیمی، راستگو و حتی مسلمان باشی، باید از این تجارت دست برداری». به عبارت دیگر، اردوغان را غافلگیر کرد. اردوغان نیز در این موضوع گیر کرده و رسوا شد. اما همانطور که گفتم، منافع برای ترکیه، به ویژه برای آکپ، همه چیز است. در گذشته اوزال، دمیرل، اربکان، اجویت یک معیار داشتند، وقتی به شخصیت، زندگی، خانواده‌شان نگاه می‌کنید، یک استاندارد وجود داشت. اما اردوغان چنین معیارها و اصولی را ندارد. پسرش، دخترش، دامادش، خانواده‌هایشان، اقوامشان، همه به نوعی در درون دولت هستند و همه از همه امکانات دولت استفاده می‌کنند، اما او با دروغ‌هایش مبنی بر، ای وطن، ملت، ساکاریا، وای ترکیه از هم می‌پاشد، تقسیم می‌شود، خونشان در کوه‌های کوردستان ریخته می‌شود، جامعه ترکیه را فریب می‌دهد. متاسفانه جامعه ترکیه از این موضوع آگاه نیست. اما اکنون این به تدریج در حال تغییر است.
زمانی پس از آوردن جنازه‌ها واکنش‌های زیادی در جامعه ترکیه وجود داشت. آنها فشار زیادی برای خاموش کردن این واکنش‌ها وارد کردند و برخی از آنها را با پول متوقف کردند. اما پتانسیل قوی وجود دارد. چند روز پیش خبرنگار ه‌پ‌گ گفت که صدها سرباز ترک در مرز کوردستان و ترکیه دفن شده‌اند. بسیاری از خانواده‌ها نمی‌دانند فرزندانشان زنده هستند یا نه و کجا هستند. آنها با پول واکنش‌ها را سرکوب می‌کنند، اما این نیز فقط تا حدی می‌تواند ادامه داشته باشد، منفجر می‌شود. در همه جای دنیا این گونه است، دولت‌ها به اوج می‌رسند و سپس یا منفجر می‌شوند یا به همان سرعتی که صعود کرده‌اند سقوط می‌کنند. دولت آکپ نیز به اوج رسید. هیچ راه‌حلی وجود ندارد، به همین ترتیب سقوط خواهد کرد.
