از روزی که حکومت مرکزی عراق و پارت دمکرات کوردستان پیمان شنگال را بین خود امضا کردهاند، حمله، تهدید و ارعاب علیه این منطقه افزاش یافته است. در ده مارس حکومت عراق و پارت دمکرات کوردستان از نیروهای آسایش ایزدخان خواستند که طی ۲۴ ساعت از منطقه شنگال خارج شود. در پاسخ به این درخواست مجلس خودمدیریتی دمکراتیک شنگال با برگزاری نشستی غیر عادی علیه این تهدیدات موضع گرفته و با راهپیمایی بزرگی نسبت به آن واکنش نشان داد.. در مقابل نیروهای امنیتی عراق نیز با وسائط زرهی خود مانع از راهپیمایی خلق شنگال شده و تلاش کردند مانع از آن شوند. اما علیرغم تمامی موانع، خلق در شنگال راهپیماییها و اعتراضات خود را ادامه داده و با موضع مبارزانه خود به تمامی تهدیدات پاسخ دادند. بعد از این راهپیمایی و این موضع مبارزهطلبانه بود که تهدیدهای شنگال کاهش پیدا کردند.
ابراهیم ایزدی از روزنامهنگارانی که چندین سال در شنگال در حوزه روزنامهنگاری این بخش از کوردستان فعالیت داشته است در رابطه با وضعیت نهاد امنیتی آسایش ایزدخان، واکنشهای خلق در مقابل حکومت عراق و پارت دمکرات کوردستان و دیدار بین مجلس خودمدیریتی دمکراتیک شنگال و مسئولان عراقی با خبرگزاری مزوپوتامیا به گفتگو پرداخته است.
پیمانی که راه را بر روی حملات گشوده است
ابراهیم ایزدی براین باور است که در جنوب کوردستان نیروهای دمکراسیطلب در مقابل پیمان بین پارت دمکرات کوردستان و حکومت مرکزی عراق واکنش نشان دادهاند و در این باره اعتقاد دارد که: پیش از این پیمان نیز شنگال همیشه با تهدید حمله و حمله مواجه بوده است. اما این حملات پراکنده و غیر آشکار بودند. در مقابل تمامی حملات، افکار عمومی سکوت میکرد. زمانی که تمام جهان در مقابل این حملات و تهدیدها سکوت میکردند، ما انتظار داشتیم که آنها با طرح جدیدی دست به حمله میزنند. این سکوت در نوع خود زمینهسازی برای قتلعامی جدید به شمار میرود. برخی از احزاب سیاسی جنوب کوردستان و عراق در مقابل این پیمان اعتراض خود را نشان دادند.
از طرف دیگر این پیمان، پیمانی که بین مصطفی کاظمی و خانواده بارزانی بسته شده است، همه از ابعاد آن اطلاع داشته و میدانند که تحت فشارها و تهدیدات دولت ترک به امضا رسیده است. با این پیمان راه را بروی حملات به شنگال گشودهاند. این پیمان، جامعه ایزدی و آینده ایزدیان را به سوی خطر به پیش میبرد. طبق مفاد این پیمان نیروهای مسلح، باید از شهر خارج شده و مجالس خلق نیز باید منحل شوند. زمانیکه به ابعاد و بندهای این پیمان نگاه میکنیم، مشاهده میشود که این پیمان بر اساس زبان و مطالبات ترکها نوشته شده است. به همین دلیل است که ایزدیان تا کنون این پیمان را نپذیرفتهاند و در مقابل آن موضع گرفتهاند. در این پیمان هیچ حقی برای ایزدیان قائل نشدهاند و اراده ایزدیان به هیچ نحوی در نظر نگرفتهاند. خلق ایزدی نیز به شیوهای سازماندهی شده در مقابل آن موضع گرفته است. نه فقط ایزدیان، بلکه تمامی عناصر و مولفههای جنوب کوردستان در مقابل این پیمان اعلام موضع کرده و با آن از در مخالفت برامدهاند. علیرغم این واکنشها این پیمان تا کنون نیز لغو نشده است. اما به دلیل واکنشهای قدرتمندی که در مقابل آن شکل کرفته است نمیتوانند این پیمان را اجرایی کنند.
ایزدی در ادامه سخنان خود در این باره با اشاره به اهمیت ایجاد نهاد آسایش ایزدخان اعلام کرد که تلاش برای اخراج نیروها و نهاد ایزدخان از شهرها به معنای فرمان جدیدی علیه خلق ایزدی بوده و در ادامه افزود: بعد از آنکه این پیمان از سوی شنگالیها پذیرفته نشد، حملات نیز افزاش یافتهاند. هم اکنون آشکارا حمله میکنند. در ابتدا دولت ترک تلاش میکرد تا در ظاهر نسبت به این پیمان حساسیتی از خود نشان ندهد. اما به اعلام موضع خلق شنگال در مقابل این پیمان، دولت ترک اعلام نمود که اگر حکومت عراق این پیمان را اجرا نکند، آنها به شنگال حمله میکنند.
دشمن تاریخی جامعه ایزدی این پیمان را به عنوان فرصت مینگرد. تا جاییکه میخواهند که جامعه ایزدی را عملا نابود کنند. حملات داعش به شنگال نیز همین مسئله را درنظر داشت. در فرایند حمله داعش به شنگال، دولت ترک با همکاری پارت دمکرات کوردستان به این حمله دست زده بود، اما در نهایت این حمله خنثی شد. اما اکنون تحت عنوان بازگشت قانون تلاش میکنند تا قتلعام جدیدی را شکل دهند و در این باره اصرار میورزند. اخیرا نیز به آسایس ایزدخان حمله کردهاند. نیروهای آسایش ایزدخان نه نیروی حشد الشعبی است و نه نیرویی خارجی است که به آن حمله شود. این نیرو مرکب از فرزندان ایزدی منطقه شنگال و جامعه ایزدی است. غیر ایزدیان هیچ کس دیگری در میان این نیروها حضور ندارند. پیش از تاسیس آسایش ایزدخان، هیچکس حفاظت و دفاع از ایزدیان را برعهده نگرفته بود. تا زمانیکه نیروهای آسایش ایزدخان حضور نداشتند، تمامی این منطقه در بعد امنیتی دچار خلا امنیتی بود. به دلیل خلا امنیتی بود که این نیرو تاسیس شد. اما اکنون تلاش دارند تا از راههای دیگر نیروی ایزدخان را از میان بردارند.
هدف کل سیستم است
ابراهیم ایزدی در بخش دیگری از سخنان خود افزود که لازم است حکومت عراق در رابطه با مسائل داخلی خود حساست لازم را داشته باشد و حمله کنندگان به شنگال تلاش میکنند کانون تحولات روز را به مسیر دیگری هدایت کنند. در این باره وی افزود: اخیرا و زمانیکه تهدیدات ترکیه علیه شنال افزایش یافتهاند، نزدیک به ۲۰ هزار نفر از نیروهای حشدالعشبی در نزدیکی شنگال مستقر شدهاند. نه فقط در شنگال بلکه در سراسر منطقه این نیرو مستقر شده است. در موصل و عراق سازمانهای مسلح وابسته به عشایر و قبایل حضور دارند. این عشایر و قبایل تسلیح و سازماندهی شدهاند. چرا عراق این نیروها را از منطقه خارج نمیکند؟ تمامی مسائل و مشکلات عراق را بکنار گذاشته و متوجه شنگال شدهاند. تلاش میکنند تا تمامی مسائل و مشکلات موجود در بغداد و اطراف آن را نادیده گرفته و مسئله شنگال را حل کنند؟
آنها ۲۴ ساعت به آسایش ایزدخان مهلت داده بودند که شهر را تخلیه کند. اما آسایش ایزدخان این مسئله را نپذیرفته است. در بیانیه مجلس خودمدیریتی شنگال امده است که این مشکل از طریق مذاکره حل میشود. اما هر کس به این نیرو حمله کند به ان پاسخ داده میشود. زیرا این نیرو برای حراست و صیانت از جامعه ایزدی تاسیس شده است. سیستمی که اکنون در شنگال تاسیس شده است، ایزدیان را از بردگی و فرودستی و فرمانهای تاریخی نجات میدهد. اگر آسایش ایزدخان از شهر خارج شود، در آنصورت است که خطرات فراوانی متوجه جامعه ایزدی و نهادهای خودمدیریتی میشوند. اگر امروزه نیروهای دفاع از جامعه ایزدی با حمله روبرو شوند، سیستمی که ایجاد شده است با حمله تمامی دشمنان جامعه ایزدی مواجه میشود.
خلق حملات را خنثی کرده است
ابراهیم ایزدی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که با امضای پیمان شنگال میخواهند که راههای متفاوتی را برای قتلعام خلق مورد استفاده قرار دهند. یکی از بندهای اصلی خودمدیریتی دمکراتیک بعد دفاعی آن است. به همین دلیل است که میخواهند آسایش ایزدخان را نابود کنند. هم اکنون نیز تحت عنوان قانون حملات مختلفی را انجام میدهند. در هفتههای اخیر تحولاتی روی داده است. همان روزی که خواستند که به آسایش ایزدخان حمله کنند، به معنای به رسمیت نشناختن اراده خلق بود. علیرغم تمامی موانع، با رهبری مادران خلق، هزاران ایزدی به خیابانها آمدند. در همین روز حکومت عراق تمامی سلاحهای سنگین خود را در اطراف شنگال مستقر نموده بود. با حضور خلق در خیابانها تمام تلاشها و برنامههای آنان خنثی شد. هدف این بود که ارتباط بین خلق و آسایش ایزدخان را قطع کنند. اما این طرح خنثی شد.
توقف حملات
ابراهیم ایزدی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که ملاقات نمایندگان خودمدیریتی با حکومت عراق همچنان ادامه داشته و احتمال دارد که تغییراتی در وضعیت کنونی روی دهد. اکنون بین خودمدیریتی و مسئولان آسایش ایزدخان و مسئولان عراقی مذاکرات و گفتوگوهایی در جریان است. چند ساعت به اسایش ایزدخان مهلت دادند، اما تا کنون چند روز از این مهلت گذشته است. به دلیل مقاومت خلق، حکومت عراق نیز عقبنشینی کرده است. در آخرین دیدارهایی که با خودمدیریتی صورت گرفته است تقاضا شده است که راه حل سیاسی از طریق مذاکره و کفتگو پیگیری شود این مسئله از طرف حکومت عراق نیز پذیرفته شده است. درخواست شنگالیها این است که آسایس ایزدخان در چارچوب قانون عراق در شهر حضور خود را حفظ کند و از دستاوردهای ایزدیان دفاع کند. این درخواست به شیوهای کتبی به مقامات عراقی ارسال شده است. مسئولان عراقی نیز اعلام کردهاند که این درخواستها را به بغداد منتقل میکنند و منتظر پاسخ خواهند بود. از این طریق اکنون به طور موقت حملات به ایزدخان متوقف شده است. در هر صورت احتمال دارد که برخورد و تنش بین آسایش ایزدخان روی دهد. اما آتچه که مهم است اعلام امادگی آسایش ایزدخان برای هر گونه رویدادی است.
* این گفتوگو روز گذشته (٢٤ مارس) منتشر شده است.