کمیته آموزش کجک در بیانیه کتبی خود تأکید کرد که زبان عنصر اساسی ساخت اجتماعی است، به ویژه سیاستهای همسانسازی را محکوم کرد و تأکید کرد که مبارزه برای زبان مادری باید بیشتر تقویت شود.
بیانیه به شرح زیر است:
«زبان نه تنها عنصر اساسی شکلگیری ذهنیت اجتماعی، بلکه عنصر اساسی در برساخت اجتماعی است.
بیست و پنجمین روز جهانی زبان مادری؛ به رهبر آپو که امید آزادی مردم ما را که هویت و زبانشان ممنوع شد، به مبارزه کشاند، به شهدای ما که در راه هستی، زبان و آزادی مردمشان جاودانه شدند، به مردم مقاومتگر و خلقهای مقاومتگر ما که با وجود همه ممنوعیتها، شکنجهها، لینچکردن و قتلعامها در قضیه خودیت (خودبودن) هرگز تسلیم نشدند و هرگز زانو نزدند، مبارک باد.
هر زبانی حامل و حافظه تاریخ، فرهنگ، ادبیات، هنر، سیاست و فلسفه زندگی جامعهای است که به آن زبان صحبت میکند. ما به عنوان مردم و قدرت سازمانیافتهاش که برای هستی و آزادی مبارزه میکنند، هرگز زبان را تنها وسیله ارتباطی ندیدهایم. گفتیم ‘اگر بتوانیم از زبان خود صیانت بعمل آوریم، پس یک خلق هستیم و با این صیانتمداری میتوانیم از جامعه خود محافظت کنیم و توسعه دهیم.‘ از این حیث، ما زبان را عنصر اساسی وحدتبخش ذهن اجتماعی، نقطه اصلی مبارزه و مقاومت برای زنده نگه داشتن فرهنگ، انتقال هویت به آینده و حفاظت از هستی خود میدانیم.
در حالی که انقلاب زبانی به رهبری زنان کورد در سرزمینهای کوردستان در دهها هزار سال پیش زمینه جدیدی را در توسعه بشریت گشود، امروز دولت-ملتها با سیاستهای قتل زبان و قتل فرهنگیشان در همین سرزمینها، بر زندگی، خواندن، نوشتن و سیاست به زبان مادری مردم ما، توسعه دهندگان انقلاب ممنوع کردهاند و آموزش تک زبانی را در همه عرصههای زندگی اجباری کردند.
مردم ما به خاطر آموزش به زبان کوردی به زندان محکوم شدند، به خاطر خواندن آوازهای کوردی به قتل رسیدهاند، موسسات زبان و فرهنگی ما که به سختی افتتاح شدند، تعطیل شدند، با گفتمان فاشیستی «زبان ناشناخته»، مردم ما که در زندانها اسیر هستند را از دفاع از خود به زبان مادریشان منع کردند. بدلیل اینکه آنها با موسیقی کوردی رقص و پایکوبی کردهاند، پروندههایی تهیه شده است.
ماده ۴۲ قانون اساسی دولت فاشیستی ترکیه متکی بر مفهوم «تکگرا» که آموزش به زبان کوردی را ممنوع میکند و میگوید: "هیچ زبان دیگری به جز ترکی به عنوان زبان مادری برای شهروندان ترکیهای در نهادهای آموزشی و پرورشی تحصیل و تدریس نمیشود"، مردم و زبانهای آنها را با مفهوم دولت-ملتگرایی که در وفاداری به مدرنیته سرمایهداری توسعه یافته است، نادیده گرفته است. همین ترکیه صدها هزار کودک کورد و عرب را در عفرین و سرکانی و گریسپی اشغالی تحت لوای آموزش و پرورش در مقابل چشم جهانیان با سیاستهای نسلکشی زبانی و فرهنگی مواجه ساخته است. همین چند روز پیش اجرای تئاتر کوردی در استانبول ممنوع اعلام شد و فردای آن روز یک مادر کورد مسن به دلیل بلد نبودن ترکی ساعتها در فرودگاه استانبول گروگان گرفته شد. بسیاری از معلمان مانند سیوان ابراهیمی و زارا محمدی که توسط رژیم و دولت ایران در روژهلات به دلیل تهدید «امنیت ملی» محاکمه شدند، به حبسهای مختلف محکوم شدند؛ تحمیل آموزش تکزبانی نشانگر خصومت رژیم تئوکراتیک ایران با زبان کوردی و بدین ترتیب با کوردها است. اگرچه یکی از بزرگترین و ماندگارترین دستاوردهایی که مردم باشور ما در نتیجه هزینههای سنگین به دست آوردهاند، حق تحصیل به زبان مادری است، اما امروزه حوزه آموزش تقریباً به عرصه درگیری بین طرفین تبدیل شده است. اعتراضات معلمان و دانشآموزان که سالها در باشور ادامه دارد نیز نشان از ضعف مدیریت باشور در سیاستهای آموزش و پرورش و اهمیت ندادن به حوزه آموزش دارد. البته از مقامات پدک که برای جشن صدمین سالگرد جمهوری ترکیه کیک در مرکز هولیر بریدند نباید انتظار داشت که در توسعه آموزش به زبان مادری سرمایهگذاری کنند. با توجه به اینکه مشکلات آموزش و پرورش در باشور صرفاً با پرداخت حقوقهای پرداخت نشده برطرف نمیشود، باید اقدامات رادیکال علیه سیاستهای جاری آموزش و پرورش تا حصول نتیجه ادامه یابد.
ذهن دولت فاشیست نژادپرست در پاسخ به گفتمان، اقدام و مبارزه کوردهای مقاومتگر در باکور مبنی بر اینکه "زبان مادری یک حق جهانی است و باید در تمامی مقاطع تحصیلی اجرا شود"، با تقلیل آن به وضعیت «درس انتخابی» در مدارس متوسطه که در واقع باید در قانون اساسی تضمین شود، انگار به کوردی لطف میکند. نباید فراموش کرد که این دولتی است که TRT ۶ را برای تحقیر کوردها به زبان کوردی و پخش تبلیغات فاشیستی دولتی برای کوردها به زبان کوردی افتتاح کرده است. تقلیل حق تحصیل به زبان مادری به یک دوره انتخابی ادامه نسلکشی و سیاستهای کشتار کوردها است و کسانی که این سیاست را تبلیغ میکنند، رووداو، سازمان پخش پدک است که باشور را به دولت ترکیه پیشکش کشیده است، همانند هوداپار امروزین حزبالکنترایی است که تا دیروز به عنوان گرهخوکزنها (به افرادی که کوردها را با شیوهای موسوم به بستن خوکی میبستند و آنها را همانگونه رها میکردند) در باکور شناخته میشدند و کوردها را در چاههای اسیدی ذوب میکردند، روشنفکران، معلمان، دانشآموزان، نویسندگان و روزنامهنگاران را در وسط خیابان به قتل میرساندند و امروزه از سهمیه حکومت راهی مجلس شده است. همه باید به خوبی بدانند که؛ هوداپار برای باکور چه باشد، حزب دمکرات کوردستان برای باشور همان است، و نقشی که به هر دوی آنها واگذار شده نقش خدمتکاران دولت است. هوداپاریها در خیابانهایی که تا دیروز از پشت با شلیک کردن به کوردها آنها را میکشتند، در راستای درس انتخابی راهپیمایی کردند، باید بدانند که؛ کوردها فراموش نمیکنند. کوردها نیکی یا بدی را که در حقشان شده فراموش نمیکنند. به خصوص تاریخ هرگز فراموش نمیکند و نمیبخشد. آموزش به زبان مادری در تمامی مقاطع تحصیلی موهبت نیست بلکه حق است. موضوع زبان انتخابی، زبان دومی غیر از زبان مادری است. تحصیل به زبان مادری که حقی همگانی است را نمیتوان به یک درس انتخابی تقلیل داد. بیشک مردم ما در برابر سیاست واگذاشتن از مبارزه و تبدیل دروس انتخابی به همسانسازی داوطلبانه در طول زمان موضعی آگاهانه اتخاذ خواهند کرد و حق آموزش به زبان مادری را در مرکز همه کنشها و فعالیتهای خود علیه تحمیل دروس انتخابی قرار خواهند داد.
در این نقطه، الگوی آموزش شمال شرق سوریه نمونه فوقالعادهای از قدرت و اراده ذاتی برای همه خلقهایی است که برای هستی، هویت و زبان در منطقه و جهان مبارزه میکنند. این مبتنی بر تقویت برابری، آزادی، دموکراسی، حقوق بشر و حقوق کودکان است و از این رو دلیلی بر این است که زندگی دیگری فراتر از زندگیای که قرنها بر ما تحمیل شده امکانپذیر است و ما به عنوان مردم با توجه به تفاوتهایمان میتوانیم چند زبانه و چند فرهنگی زندگی کنیم. اداره خودمدیریتی روژاوا همچنین وظیفه تقویت سیستم آموزشی چندزبانه و رفع موانع توسعه آن را بر عهده دارد.
به عنوان کمیته آموزش کجک، مایلیم یک بار دیگر به مناسبت روز جهانی زبان مادری اعلام کنیم؛ در این شرایط نابرابر که نابودی بر مردم ما تحمیل میشود و تمام قوانین بینالمللی حق مادرزادی ما که تحصیل به زبان مادری است را در مورد کوردها نادیده میگیرد، آنچه باید انجام شود مبارزه قویتر از همیشه در تمام زمینههای حیاتی و قانونی برای صیانت از زبان، هستی و هویتمان است. مطالبه آموزش به زبان مادری از همه مطالبات دیگر مشروعتر است. مردم ما باید گفتن و نوشتن به زبان کوردی را چه در داخل و چه در خارج از میهن را اساسیترین اقدام و کنش برای حفاظت و ماندگار ساختن زبان مادری بدانند و برای تضمین آموزش به زبان مادری در هر کجا که هستند برای رفع موانع استفاده از زبان مادری در حوزه عمومی با قدرت مبارزه کنند و هرگز نباید به سیاستهای همگونسازی که هموژنسازی (یکدستسازی) زبانی را تحمیل میکنند، اجازه بدهند. به همین مناسبت، ما بار دیگر روز جهانی زبان مادری خلق خود و همه خلقهایی که برای زبان مادری خود تلاش و مبارزه میکنند، تبریک میگوییم.»