در حالی که هزاران دانشآموز برای دروس انتخابی کوردی درخواست میدهند، معلمان برای برای تدریس زبان کوردی که جزو دروس انتخابی مدارس است، تعیین نمیشوند. وزارت آموزش اعلام کرد که در سال جاری ۱۰ معلم زبان کوردی را تحت عنوان «زبانها و گویشهای زنده» منصوب میکند. در پی این تصمیم، نهادهای زبان و سیاستمدارانی که خواستار آموزش و رسمی شدن زبان کوردی بودند، واکنش نشان دادند.
سرحات کیلیچ، رئیس مشترک شعبه شماره ۲ اتحادیه کارگران آموزش و دانش استان آمد در گفتگو با خبرگزاری فرات (ANF) گفت: «هفته گذشته، وزارت آموزش ملی در بیانیه خود در رابطه با اولین انتصاب اعلام کرد که ۱۰ معلم زبان کوردی در دوره آینده منصوب خواهند شد. ما به عنوان اتحادیه کارگران آموزش و دانش بارها اعلام کردهایم که انتصاب ۲۰ هزار معلم در حال حاضر ناکافی است. عدد ۱۰ برای زبان کوردی یک عدد واقعا خندهدار است. در کشوری که بیش از ۳۰ میلیون نفر از مردم کورد در آن زندگی میکنند، انتصاب تنها ۱۰ معلم نشاندهنده دیدگاه دولت نسبت به زبان کوردی است.»
فرآیند آموزش به زبان مادری فرآیند دشواری نیست
کیلیچ با اشاره به اینکه زبان کوردی که به صورت انتخابی در مدارس داده میشود به طور رسمی پذیرفته نمیشود، گفت: «در فرآیند انتخاب رشته موانعی وجود دارد که در حین گزینش با بیان اینکه پرسنل یا معلم وجود ندارد از انتخاب رشته جلوگیری میشود. وقتی صحبت از انتصاب به میان میآید، گفته میشود که انتصابات کمی انجام میشود، زیرا درخواستی وجود ندارد. به این معنا، ما رویکردی داریم؛ ما تعیین و انتصابات معلمهای زبان کوردی را که فقط برای کلاسهای انتخابی انجام شود، قبول نمیکنیم، آن را کافی نمیدانیم. ما خواستار این هستیم که در هر مرحله از آموزش و پرورش، در هر رشتهای، معلمانی که بتوانند آموزش را به زبان کوردی تدریس کنند، منصوب شوند. ما فکر میکنیم که آموزش باید به زبان مادری باشد و تعیینات معلمان باید مطابق با زبان مادری انجام شود. تنها در صورتی که چنین برنامه آموزشی دنبال شود، میتوان یک انتصاب عادلانه و واقعاً منصفانه تعیین کرد.
در روند توسعه امروز، مردم کورد در کنار فرآیندهای همسانسازی در تاریخ یک صد ساله جمهوری، از زبان خود بیگانه شدهاند. در این مرحله میبینیم که فرزندان ما در مقیاس بسیار پایینی زندگی را با زبان کوردی آغاز میکنند. ما بهعنوان کارکنان آموزش و پرورش، آسیبهایی را که کودکان وقتی نمیتوانند به زبان کوردی در زندگی آموزشی خود دسترسی پیدا کنند، به خوبی میبینیم. ما فکر نمیکنیم تا زمانی که سیاست آموزشی کشور و رویکردش به زبانها به همین شکل ادامه پیدا کند، چیزی بهبود یابد. ما همیشه اعلام کردهایم که این رویه که تقاضای آموزش به زبان مادری را نادیده میگیرد، ناکافی است. اگر این کشور طرح و برنامهای پیش روی خود بگذارد، روند آموزش به زبان مادری روند چندان دشواری نخواهد داشت. ما به عنوان یک جامعه برای این کار آمادهایم.»
دولت سیاستهای همگونسازیاش را عمیقتر میکند
کیلیچ با اشاره به اینکه دولت سیاستهای همسانسازی خود را در قبال زبان کوردی عمیقتر کرده است، سخنان خود را با این عبارات به پایان رساند: «دولت ما را در یک روند همسانسازی قرار میدهد، قصد دارد این روند همسانسازی را با درج نکردن زبان کوردی در مدارس تکمیل کند. به این معنا وقتی به یک قرن پیش نگاه میکنیم، این افراد به طور کامل به زبان خودشان صحبت میکردند. امروزه متاسفانه این میزان بسیار کاهش یافته است. ما فکر میکنیم که این سیاستها یک سیاست آگاهانه و عمدی برای از بین بردن زبان کوردی میباشد. از این رو، ما یک بار دیگر تاکید میکنیم که تعییناتی که در حال حاضر وجود دارد، واقعاً ناکافی است و نه فقط به صورت انتخابی، بلکه تمام رشتهها باید به زبان مادری تدریس شوند.
جمهوری دارای یک قرن تاریخ است. این دولت که بر اساس کدهای تأسیسی خود بر پایه مفهوم یک ملت، یک زبان بنا شده بود، با قتلعام و سیاستهای تبعید، برخی از مردم ترکیه را نابود کرد. تلاش شد تا مردم بازمانده را وارد نظام کنند و آنها را همگون کنند. این هدفی بود که برای مردم کورد تعیین کرد. در این دوره قصد داشت با گذشت زمان زبان و موجودیت این خلق را از بین ببرد. این سیاستها همچنان ادامه دارد. در کشوری همگن (هموژن-یکدست) که هیچ تفاوتمندی در آن وجود ندارد و تنها یک ملت و یک زبان حاکم است، نمیتوان از زبان دیگری صحبت کرد. زبان مفهومی است که آینده و فرهنگ یک جامعه را در بر میگیرد. ما باید از زبان خود محافظت کنیم. ما میتوانیم به یمن زبان از وجود و هستومندی خودمان محافظت کنیم. اساسیترین خواسته ما باید آموزش به زبان مادری باشد.»