شاخه‌های اتحادیه کارکنان آموزش و علم (Eğitim Sen) در شهر آمد، نشست کارگاهی با عنوان «به سوی راه حل در آموزش به زبان مادری؛ امکانات، موانع، پیشنهادات» را در مرکز کنگره فرهنگ در شهر آمد (Çand Amed) برگزار کردند. روزنامه‌نگاران، آکادمیسین‌ها، نویسندگان و افراد بسیاری در این نشست کارگاهی شرکت کردند.

فاروق اَرجان، عضو اتحادیه کارکنان آموزش و علم، سخنرانی افتتاحیه نشست کارگاهی را ایراد کرد و به شرکت‌کنندگان خوش آمد گفت. سپس اولین جلسه با عنوان «مسئله آموزش به زبان مادری در حقوق ترکیه» آغاز شد. در این جلسه که ریاست آن را صالحه زورلو بر عهده داشت، مسلم دلار از کانون وکلای آمد، سرحد هَزَر از انجمن وکلا برای آزادی (ÖHD) و وکیل جمیله تورهالی، سخنگوی مشترک کمیسیون زبان، فرهنگ و هنر حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (دم پارتی)، به عنوان سخنران حضور داشتند.

مسلم دلار که اولین سخنران بود، اظهار داشت که ممنوعیت‌های مربوط به زبان کوردی در دوره عثمانی آغاز شده و با افزایش، تا به امروز ادامه یافته است. دلار با اشاره به پیمان آماسیا در دوره عثمانی گفت: «این پیمان بین امیران کورد و عثمانی منعقد شده بود. تا آن زمان، زبان کوردی به عنوان زبان آموزش و علم در مدارس دینی دیده می‌شد. با انقلاب فرانسه، ایده‌های ملی پدیدار شد. با تاسیس جمهوری در سال ۱۹۲۰ و قانون ۱۹۲۴، ممنوعیت‌ها آغاز شد.»

دلار با بیان اینکه فشارهای وارده بر زبان کوردی با قانون حفظ نظم و قانون اصلاحات شرقی ادامه یافته است، گفت: «برنامه‌ریزی‌هایی برای کنترل منطقه کوردستان و عدم پذیرش ایده‌های دولت-ملت انجام شد. صحبت کردن به زبان کوردی مورد مجازات قرار گرفت. سیاست‌های آموزشی و آسیمیلاسیون برای عدم استخدام کارمندان کورد زبان آغاز شد.»

دلار با اشاره به اینکه پس از قانون اساسی ۱۹۸۰، زبان کوردی در خیابان‌ها، آهنگ‌ها و عروسی‌ها نیز ممنوع شد، خاطرنشان کرد که اقدامات مربوط به زبان کوردی ارتباط مستقیمی با دموکراتیزاسیون ترکیه دارد.

وکیل سرحد هزر نیز گفت: «ترکیه از زمان تاسیس تا به امروز، قانون اساسی و قوانین خود را بر پایه عدم شناسایی صداهای مختلف بنا نهاده است. همین وضعیت در عرصه بین‌المللی نیز ادامه دارد. امیدوارم ترکیه حداقل ملاحظات خود را در مورد این مواد بین‌المللی حذف کند.»

جمیله تورهالی، سخنگوی مشترک کمیسیون زبان، فرهنگ و هنر دم پارتی نیز گفت: «حق زبان مادری تنها موضوع یک سیاست نیست. مهمتر از همه، این حق ارتباط مستقیمی با حق زندگی، حق سلامتی، حق کار و بدرفتاری دارد (تاثیر آن در جلوگیری از مرگ و میر نوزادان، تاثیر آن در موفقیت تحصیلی کودک). اول از همه، باید یک 'صلح زبانی' بین زبان‌ها برقرار شود. جوامعی که نمی‌توانند صلح زبانی را برقرار کنند، نمی‌توانند صلح داخلی را برقرار کنند. چندزبانی و چندفرهنگی تضمین جمهوری دموکراتیک است.»

جمیله تورهالی برای راه حل موارد زیر را بیان کرد:

- تقلیل شهروندی به یک تعریف اتنیکی باید حذف شود. به جای آن، شهروندی جمهوری ترکیه باید جایگزین شود.

- باید بر این نکته تاکید شود که تکثرگرایی تضمین وحدت ملی است.

- قانون اساسی باید در اصول برابری برای تمام گروه‌های اتنیکی و باورداشتی با رویکردی جدید از سوی دولت مورد بازنگری قرار گیرد و مواد تبعیض‌آمیز (۳ و ۴، ۴۲، ۶۶ قانون اساسی) در اولویت تغییر قرار گیرند.

- حق استفاده از زبان مادری در آموزش باید بار مثبتی بر دوش دولت بگذارد.

- حق زبان مادری باید در ارائه خدمات عمومی در نظر گرفته شود.

- پذیرش حداقل دو زبان رسمی.

نشست کارگاهی پس از استراحت ظهر با جلسه دوم ادامه خواهد یافت.