شاخه شهر آمد جمعیت حقوقدانان برای آزادی (OHD) و فدراسیون جمعیت‌های حقوقی و همبستگی با خانواده‌های زندانیان و محکومین مَد (MED TUHAD-FED)، در سالن کتابخانه فرهنگ شهر آمد (مرکز فرهنگ و همایش‌های شهرداری کلانشهر آمد)، پانلی تحت عنوان «فراخوان جامعه دموکراتیک» و «حق امید» برگزار کرد. نمایندگان احزاب سیاسی و نهادهای مدنی از جمله رئيس مشترک کل OHD اَکین یَتَر، در این پانل حضور داشتند.

وکیل مؤسسه حقوقی سده سوزان آکیپا، نویسنده و روزنامه‌نگار وَیسَل آوجی که سی سال در زندان به سر برده است، نماینده پارلمانی حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (دم پارتی) عمر اوجالان، و عضو شاخه حقوق بشر اتحادیه پزشکان ترکیه (TTB) اَلیف توران، در پانلی که به مدیریت مدیر OHD احمد گولَر برگزار شد، به عنوان سخنران حضور داشتند. بنرهایی حاوی نوشته‌های «ما برای صلح شرافتمندانه مقاومت حقوق آزادی‌خواه را گسترش خواهیم داد» و «زنده‌باد مبارزه دموکراسی و آزادی خلق‌ها»، در سالن نصب شده بود.

«باید آقای اوجالان فورا از حق امید برخوردار شود»

ابتدا سوزان آکیپا سخنرانی کرد. سوزان آکیپا با اشاره به فراخوان رهبر آپو، گفت: «در این روند باید حق امید بهتر درک گردد. ما به عنوان حقوقدانان برای این امر اهمیت قائل هستیم.» سوزان آکیپا به روند مطرح شدن حق امید اشاره کرد و افزود: «دادگاه حقوق بشر اروپا (ECHR)، ماندن یک فرد در حبس ابد را به عنوان شکنجه توصیف کرده است. حق امید مسئله‌ای مرتبط با آزادی است. این حق در تمامی کنوانسیون‌ها وجود دارد. دولت باید گام‌هایی بردارد. وقتی به رژیم امرالی می‌نگریم، می‌بینیم که آقای عبدالله اوجالان بیش از ۲۵ سال است که در زندان به سر می‌برد. مسئله کورد بر طیف‌های مختلف جامعه ترکیه تاثیر می‌گذارد. باید آقای اوجالان فورا از حق امید برخوردار شود، باید این مسئله به صورت حقوقی مطرح گردد. مبارزه‌ای که انجام می‌شود بر تحقق این حق تاثیر خواهد داشت.»

سوزان آکیپا در ادامه سخنانش به تشریح تاثیرات وضعیت رهبر آپو بر عرصه‌های مختلف ترکیه پرداخت و گفت: «کمیته وزرای شورای اروپا نخستین بار در سال ۲۰۲۱ پرونده آقای عبدالله اوجالان را در دستور کار خود قرار داد. می‌بینیم که تاکنون هیچ قانونی وضع نشده است و باری دیگر این پرونده را مطرح خواهد کرد. از سال ۱۹۹۳ تاکنون آقای عبدالله اوجالان در راستای چاره‌‌یابی تلاش می‌کند و تاکنون نیز به تلاش خود ادامه می‌دهد. هم فراخوان آقای اوجالان و هم پایان دادن به فعالیت تحت نام سازمان، تحولات مهمی هستند. با وجود تمام موانع، آقای اوجالان در امرالی یک نظریه را توسعه داد و وقتی به مبارزات پنجاه ساله می‌نگریم، با سازمانی مواجه می‌شویم که همواره به اقتضای زمان خود را تغییر داده و مبارزه را گسترش می‌دهد. باید ارتباطی مبتنی بر اعتماد ایجاد گردد و این امر نیز باید دوجانبه باشد. برای آنکه آقای عبدالله اوجالان نقش خود را ایفا کند، باید بتواند جوانان، زنان، مطبوعات، نهادهای مدنی و احزاب سیاسی را مخاطب قرار دهد. این امر به تحقق حق امید بستگی دارد. ابتدا باید این حق اجرایی شود.»

«حقوق موضوع معامله نیست»

سپس اَلیف توران سخنرانی کرد. توران در سخنان خود اعلام کرد که نباید آزادی زندانیان بیمار موضوع معامله قرار گیرد و حق سلامتی را بخشی از حق حیات دانست و گفت: «ما به عنوان هیئت‌های مستقل نمی‌توانیم نظارت کنیم. طبق اعلام دادگاه حقوق بشر اروپا، همه دولت‌های تابع قوانین آنان، باید بر اساس این قوانین رفتار کنند، در غیر اینصورت این حقوق را نقض می‌کنند.»

«اوجالان خود امید است»

نویسنده و روزنامه‌نگار ویسل آوجی نیز اعلام کرد که آنان برای کسب حقوق خود وارد مسیر امید شدند. وی اعلام کرد که رهبر آپو به امیدی برای خلق کورد و خلق‌های خاورمیانه مبدل شده است و افزود: «به همین دلیل دولت وی را مخاطب خود قرار داد. گامی که آقای عبدالله اوجالان برداشت، نه تنها برای خلق کورد، بلکه برای خلق‌های ترکیه و خاورمیانه نیز یک امید است. در جامعه مشکل اعتماد وجود دارد. حق امید نه صرفا یک گام حقوقی بلکه در عین حال یک گام سیاسی، اجتماعی و تاریخی است. این گام راه نجات همه ما است. ضروری‌ترین گام در زمینه ایجاد جامعه دموکراتیک است و باید به یک آغاز مبدل شود. این روند تاریخی است. دولت ترکیه و خلق‌های ترکیه نیز به این روند نیاز دارند. مسئله کورد اساسی‌ترین مسئله ترکیه است. برای حل آن گامی برداشته شده است. برای آنکه آقای عبدالله اوجالان بتواند آزادانه کار کند، باید گامی برداشته شود. دولت ناگزیر است این گام را بردارد. در غیر اینصورت ناامیدی جامعه ادامه خواهد داشت. ما منتظر برداشته شدن گام هستیم. دولت باید در راستای یک ترکیه دموکراتیک، حق امید را به رسمیت بشناسد و آن را اجرایی کند. لذا گام برداشتن در راستای حق امید در شخص آقای عبدالله اوجالان، برای تمامی کوردها امیدبخش است.»

«یک فُرم جدید مورد نیاز است»

عمر اوجالان نیز اعلام کرد که سیستمی که رهبر آپو در صدد توسعه آن است، بسیار وسیع است و افزود: «هیئت به دیدار وی می‌رود و ما نیز گاها به عنوان خانواده به آنجا سفر می‌کنیم. دولت به سختی گام بر می‌دارد و آن را سخت می‌کند. باید کاری انجام دهیم. ممکن است دولت به سختی برخورد کند. اما شهر آمد و کوردستان چه خواهند کرد؟ رهبر اوجالان گفت که پ‌ک‌ک باید خود را متحول کند، اما در واقع همه ما باید خود را متحول سازیم. یک جامعه آزاد و دموکراتیک محقق نشده است. البته تا سطحی ایجاد شده است اما کفایت نمی‌کند. ۴۷ سال است که هر نوع جنگی انجام شده است اما موفق نشدند. به فرم جدیدی نیاز داریم و آن هم ملت دموکراتیک و کمون می‌باشد. این‌ها همان ابزارهایی هستند که آقای اوجالان درباره آن صحبت می‌کند. اکنون درهای سیاست به روی ما گشوده شده است و ما می‌توانیم در سراسر ترکیه سیاست‌ورزی‌ کنیم. باید یک سیستم دموکراتیک ایجاد کنیم. رهبر اوجالان از روحیه، شور و شوق و هیجان برخوردار است. دوستان وی در کنارش هستند. این مسئله بر هر چهار بخش کوردستان تاثیر خواهد گذاشت. تمام امور به یکدیگر گره خورده‌اند. اکنون کوردها مدلی جدید ارائه می‌کنند و در جهان شناخته می‌شوند. این مبنایی است که قهرمانان گمنام برای ما ایجاد کرده‌اند. از این به بعد ما بر اساس میراث آنان آینده را خواهیم ساخت. ما تا آخر یاد شهدای خود را گرامی می‌داریم.»

پانل با پرسش و پاسخ پایان یافت.