از آن‌جایی که مدت‌ها بین حزب اتحاد میهنی (ی‌ن‌ک) و حزب دمکرات کوردستان (پ‌د‌ک) درباره‌ی‌ قانون انتخابات پارلمان کوردستان و سهمیه‌ی اقلیت‌ها توافقی حاصل نشد، این موضوع به دادگاه عالی فدرال عراق کشیده شد. به همین دلیل مدت فعالیت پارلمان کوردستان تمدید شد و همچنین انتخابات به تعویق افتاد.

در نشست ۲۱ فوریه‌ی دادگاه عالی فدرال عراق تصمیمات سرنوشت سازی درباره‌ی‌ اقلیم کوردستان اتخاذ کرد. تصمیماتی که در رابطه با مسئله‌ی انتخابات و اقتصادی اتخاذ شده است، احتمال دارد که تغییر و تحولاتی بزرگی را در سیستم سیاسی ‌اقتصادی اقلیم کوردستان در پی داشته باشد. اما این تصمیمات در نزد افکار عمومی نظرات مختلفی در پی داشته است.

ما موضوع تغییر مواد قانون انتخابات و انتقال درآمدهای منطقه‌ای به بغداد را بررسی کردیم.

قرار است که انتخابات باشور کوردستان، به جای کمیسیون انتخابات اقلیم کوردستان توسط کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق برگزار شود. پارلمان کوردستان از سال ۱۹۹۲ تأسیس شده است و شامل ۱۱۱ کرسی پارلمان است. در پارلمان ۱۱ کرسی برای اقلیت‌ها اختصاص یافته بود که از این تعداد ۵ کرسی برای ترکمن‌ها، ۵ کرسی برای کلدانی‌ها و سریانی‌ها، ۱ کرسی نیز برای ارامنه اختصاص یافته بود.

تشکیل حکومت سخت خواهد شد

با وجود این‌که این سهمیه شامل ۱۱ نفر بود اما تمامی آن‌ها توسط پ‌د‌ک انتخاب می‌شدند. این‌گونه پ‌د‌ک قبل از وارد انتخابات شدن، ۱۱ نماینده‌ی پارلمان را برای خود تضمین کرده بود. پ‌د‌ک همیشه با سیستمی که خود تعیین کرده بود، می‌توانست حکومت را برای خود تشکیل دهد. با این تصمیم اتخاذ شده تعداد نمایندگان پارلمان به ۱۰۰ نماینده کاهش یافته و اکنون هر کدام از احزابی که بتوانند ۵۰٪ کرسی‌ها را بدست بیاورند، می‌توانند حکومت را تشکیل دهند. اما آن‌چه مشخص است که در باشور کوردستان هیچ کدام از احزاب قادر به کسب این تعداد آرا نیستند و ائتلاف بین احزاب ضروری خواهد بود.

وضعیت ترکمن‌ها

همچنین عراق، ترکمن‌ها را به عنوان اقلیت اصلی در نظر می‌گیرد و دستور داده است که اقلیت‌ها عراق به جای پارلمان اقلیم کوردستان در پارلمان عراق شرکت نمایند. این‌گونه برای ترکمن‌ها این امکان فراهم شده است که از طریق لیست خود در انتخابات شرکت نمایند. این مسئله‌ نیز تقویت جبهه‌ی ترکمنی عراق که در شهر کرکوک است و مورد حمایت دولت ترکیه است را در دستور کار قرار می‌دهد. اما براساس این‌که انتخابات در کرکوک برگزار می‌شود و نتیجه‌ی آن نیز به جای پارلمان کوردستان برای پارلمان عراق محسوب می‌شود، ممکن نیست که تأثیرات آن‌چنانی در پی داشته باشد.

تقسیم بر ۴ حوزه‌ی انتخاباتی، کدام حزب را قوی‌تر می‌کند؟

همچنین تصمیم یک حوزه‌ی انتخاباتی تغییر کرد و اکنون به ۴ حوزه‌ی انتخاباتی متشکل از سلیمانیه و هولیر و دهوک و حلبچه تقدیم شده است. ۳۸ کرسی برای سلیمانیه و ۳۴ کرسی برای هولیر و ۲۵ کورسی برای دهوک و ۳ کورسی نیز برای حلبجه اختصاص یافته است. در باشور کوردستان احزاب قدرتمند ی‌ن‌ک و پ‌د‌ک هستند و نسل جدید نیز پس از آن‌ها قرار دارد.

براساس انتخابات پیشین، پیش‌بینی می‌شود که پ‌د‌ک در هولیر ۲۰ کرسی و در دهوک ۱۰ کرسی و در سلیمانیه ۴ کرسی و در حلبجه ۱ کرسی را کسب نماید، ی‌ن‌ک نیز در سلیمانیه ۲۵ کرسی، در هولیر ۵ کرسی در دهوک ۴ کرسی و در حلبجه ۲ کرسی را کسب نماید.

آیا تمامی درآمدها به عراق انتقال داده خواهد شد؟

از دیگر تصمیمات مهم دادگاه فدرال، تصمیمات مربوط به اقتصاد اقلیم کوردستان بوده است. در این زمینه، دادگاه تصمیم گرفت که تمام درآمدهای اقلیم کوردستان از قبیل درآمدهای نفت، گاز، مرزها و مالیات به بغداد منتقل شود و دادگاه تصمیم گرفت که حقوق تمامی پرسنل اقلیم کوردستان توسط حکومت عراق پرداخت شود.

حکومت عراق آمادگی این را دارد تا حقوق تمامی کارمندان را پرداخت نماید

همچنین قرار است حقوق پرسنل که سال‌ها از سوی اقلیم کوردستان پرداخت نشده است توسط دولت بغداد پرداخت شود. همچنین انتظار می‌رود که دولت عراق در روزهای آینده از اقلیم کوردستان فهرستی از پرسنل اقلیم را درخواست کند. همچنین مقدمات تشکیل کمیته‌ی نظارت برای پرداخت حقوق نیز آغاز شد و مقرر شد که این حقوق توسط یکی از بانک‌های مرکزی عراق پرداخت شود و در صورت اجرایی شدن این تصمیم، کارت‌های الکترونیکی مربوط به این بانک در اختیار کارمندان قرار بگیرد.

دادن نفت به عراق چه نتیجه‌ای در پی خواهد داشت؟

یکی دیگر از تصمیمات مهم این است که نفت به جای اقلیم کوردستان توسط دولت عراق فروخته شود. این نیز به ما نشان می‌دهد که این وضعیت بر موازنه‌های اقتصادی که ۲۰ سال است ادامه دارد تأثیر خواهد گذاشت. به ویژه در مورد تأثیر این امر بر روابط اقتصادی ترکیه، اسرائیل و حزب دمکرات کوردستان بحث شده است. در قانون اساسی عراق هر نوع تجارت با اسرائیل جرم پذیرفته شده است و وضعیت قراردادهای سری که حزب دمکرات کوردستان با اسرائیل منعقد کرده است مشخص نیست. با توجه به تصمیمات اتخاذ شده، در صورت عدم انتقال درآمدها به بغداد، ارتش عراق می‌تواند نیروهای خود را برای کنترل میادین نفتی و دروازه های مرزی اقلیم کوردستان اعزام کند. این بدان معناست که کمیته‌ای توسط دولت مرکزی برای نظارت بر منابع درآمد تشکیل خواهد شد.

گفت‌و‌گوهایی که در باشور کوردستان انجام می‌شود

مشخص نیست این تصمیمات اجرا می‌شود یا خیر، اما آن‌چه مشخص است که این تصمیمات در نتیجه سیاست‌های داخلی و خارجی پ‌د‌ک است که ۲۰ سال است ادامه دارد. موضوع اصلی مورد بحث، مذاکرات حزب دمکرات کردستان با دولت ترکیه است که از سوی خلق کورد به عنوان «خط‌مشی خیانت» از آن نام می‌برند. مخالفت‌ها علیه این سیاست‌های پ‌د‌ک در حال افزایش است. اگرچه خلق منطقه در رابطه با تصمیمات اتخاذ شده مردد هستند، اما پ‌د‌ک همچنان در برابر این تصمیمات سکوت کرده است. این سکوت پ‌د‌ک راه را برای اظهارنظرهایی از جمله اینکه پ‌د‌ک با نقشه‌ها و مفاسد متفاوت خود آینده‌ی خلق باشور کوردستان را به خطر می‌اندازد و همچنین این بحث به میان می‌آید که آیا پ‌د‌ک برای حفظ قدرت و حکومت خود هیچ توافق پلیدی انجام داده است یا خیر.

پرونده‌ی بارزانی در دادگاه آمریکا و نتایج آن

پس از تصمیمات دادگاه فدرال عراق در مورد اقلیم کوردستان، آمریکا برای رسیدگی به پرونده‌ای که علیه مسرور بارزانی باز شده است، بارزانی را به آمریکا احضار کرده است. اگرچه این وضعیت از سوی رسانه‌های پ‌د‌ک‌ به عنوان یک رابطه‌ی مثبت نشان داده می‌شود، اما وضعیت کنونی واقعیت دیگری را نشان می‌دهد. قرار است جلسه رسیدگی به این پرونده که مسرور بارزانی به عنوان متهم در آن حضور دارد، در روزهای آینده برگزار شود. بارزانی در آمریکا با اتهاماتی از جمله، قتل، فساد، نسل‌کشی، آدم‌ربایی، شکنجه، گروگان گیری و همکاری با داعش محاکمه می‌شود.

پیش از این نشست، گفته می‌شود که آمریکا در حال آماده سازی پ‌د‌ک برای اجرای سیاست‌های خود در منطقه است. مشخص است که آمریکا به دلیل فشارهای ایران نیروهای خود را از بسیاری از مناطق عراق خارج کرد و اکنون فقط در اقلیم کوردستان نیرو دارد.

نکته‌ی قابل توجه دیگر این است که ایران تأثیر زیادی در تصمیم گیری دادگاه فدرال عراق در مورد اقلیم کوردستان داشته است.