انتخابات استان‌ها و شکست خودمحوری

«آنچه در این انتخابات علنی شد؛ شکست غرور و خودبزرگ‌بینی پ‌دک بود و نشان داد که اگر احزاب دیگر در یک لیست متحد شوند، می‌توانند به نتیجه برسند و هیولای پ‌دک درحال نابودی است.»

اتمام انتخابات شورای استان‌های عراق و از جمله کرکوک و اعلام نتایج آن، حقایق بسیاری را آشکار نمود که مدتها پنهان مانده بود. قطعا برگزارنشدن این پروسه به‌مدت ۱۰ سال در عراق و ۱۸ سال در استان کرکوک؛ مشکلاتی را به‌بار آورده و مشروعیت این شوراها را زیر سوال برده بود.

سیستم اداری عراق پس از سال ۲۰۰۳ بر اساس فدرالیسم استانی تعیین شده است و هر چقدر شورای استان‌ها فعال باشند، همان قدر نیز دموکراسی رشد می‌کند و اداره دموکراتیک جامعه می‌تواند به تصمیمات جمعی منجر شود. مکانیسمی که برای انتخابات در قانون اساسی عراق تعیین شده، تا حدودی مبنای چگونگی اجرای پروسه و رقابت تبلیعاتی احزاب در این زمینه را از راه کومیسیون عالی انتخابات روشن می‌کند. هرچند قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای به اشکال مختلف در این انتخابات مداخله کرده‌اند؛ مخصوصا دولت‌های آمریکا، ایران و ترکیه.

از طرفی دیگر احزاب قدرتمند عراقی از راه بکارگیری قدرت و پول؛ همواره درصددند که انتخابات به امری کلیشه‌ای و بی‌تاثیر مبدل شود و خودشان بیشترین آراء را به‌دست آورند. راهکارهای کومیسیون عالی انتخابات برای ممانعت از تقلب حفظ مشروعیت انتخابات بوده است. مخصوصا حالا کارت الکترونیکی برای انتخابات تهیه نموده و تا حدی اعتماد مردم به پروسه را جلب نموده است. با این وجود این بار هم تنها ۴۱ درصد از مردم عراق در این انتخابات شرکت کردند!

از زمان تاسیس دولت عراق تا سال ۲۰۰۵ در عراق و اقلیم کوردستان انتخابات فرمالیته بود و تنها مشروعیت احزاب حاکم را تایید می‌کرد. احزاب بالادست خواهان استمرار این روال پس از سال ۲۰۰۵ بودند، اما چون قانون اساسی عراق بر اساس فدرالیسم بنا شده، لازم نموده تا انتخابات تا حدی به معیار مدیریت کشور تبدیل شود و در آن نقش پیدا کند.

در انتخابات استان‌های عراق خلق کورد بیشتر به مناطق مورد منازعه توجه داشت. از طرفی به‌دلیل اختلافاتی که در قانون درباره این مناطق وجود دارد و از طرف دیگر به‌دلیل تعمیق نژادپرستی و مذهب‌گرایی و طائفه‌گری که در جامعه عراق به‌وجود آمده است. چون که در انتخابات سابق اعراب سنی‌مذهب کمتر در انتخابات شرکت می‌کردند، در مناطق مورد منازعه کوردها رای بیشتری به‌دست می‌آوردند. از زمانی که اعراب سنی‌مذهب به رقابت روی آورده‌اند، میزان آرای کوردها در این مناطق کاهش یافته است.

در انتخابات ۱۸-۱۲-۲۰۲۳ احزاب کوردی با چندین لیست مختلف در مناطق مورد منازعه (استان‌های مشمول ماده ۱۴۰ قانون اساسی) حضور یافتند. در سه انتخابات اخیر حزب دموکرات کوردستان (پ‌دک) به تنهایی شرکت کرده و از لیست واحد خودداری نموده است. در دو بار قبلی به دلیل ضعف اتحادیه میهنی (ی‌ن‌ک) و سایر احزاب کوردی، پ‌دک از راه تقلب و توزیع پول در میان مردم و خرید کارت رای‌گیری و مجبورکردن آوارگان برای رای به خود، رای زیادی به‌دست می‌آورد.

پس از شکست پ‌دک در جریان همه‌پرسی سال ۲۰۱۷ و همزمان از دست‌دادن ۵۱ درصد از خاک باشور کوردستان و از طرف دیگر کمک به نفوذ هرچه بیشتر دولت ترکیه در عمق خاک باشور کوردستان و مشروعیت‌بخشی به اشغال خاک باشور کوردستان و عراق توسط ترکیه و یورش به مردم شنگال و شهیدنمودن دختران پسران ایزدی، همه حیله‌های پ‌دک نقش بر آب شدند و همه متوجه شدند که روابطش با دولت اشغالگر ترکیه غیر از اشغال کوردستان و ویرانی و دزدی و غارت ثروت‌های اجتماعی، هیچ سودی برای مردم کوردستان ندارد. لذا در این انتخابات غرور و خودخواهی پ‌دک شکست خورد و نشان داد که اگر احزاب دیگر کوردی با هم متحد شده و با لیستی واحد حضور یابند، هیولای پ‌دک درحال نابودی است.

ذهنیت ملیت‌گرایی مرتجعانه‌ای که پ‌دک در میان اکراد و جبهه ترکمانی در میان ترکمان‌های کرکوک و تعدادی از احزاب سنی‌گرای شووینیست ترویج می‌کنند و خود را ابزار دست اردوغان نموده‌اند، باید عوض شود و این به یک خط دموکراتیک نیاز دارد تا نیروهای دموکراتیک در میدان سیاسی و مدیریتی قرار بگیرند. از طرفی به ذهنیت دموکراتیک نیاز هست تا احزاب دموکراتیک را متحد نماید و از طرف دیگر با پروژه و برنامه‌هایشان بتوانند به جامعه خدمت کنند. لذا یک وظیفه میهنی و دموکراتیک است که احزابی که خود را دموکراتیک و آزادیخواه و مترقی می‌دانند و خواهان حیات دموکراتیک و آشتیانه و مستقل جامعه عراق با همه ملیت‌ها و اعتقادات دینی و مذهبی مختلفش هستند، مورد حمایت قرار دهیم تا این کشور را از خط نژادپرستی و شووینیسم کوردی و عربی و ترکمانی نجات دهند. برای این منظور همکاری و اتحاد احزاب و جریانات مترقی و غیر شووینیستی به یک وظیفه مبرم تبدیل شده است.

این انتخابات برای نیروهای دموکراتیک در کرکوک و نینوا و شنگال به یک تجربه مبدل شد که می‌توان یک لیستی و اتحاد داشت و نتایج بهتری از دوره‌های پیش کسب نمود. از طرف دیگر می‌شود در خارج از پ‌دک و همفکرانش، اتحاد به‌وجود آید. یعنی پ‌دک این بار بیشتر موقعیت خودش را شناخت؛ لذا احزاب و جریانات دموکراتیک و آزادیخواه که به خط خلق دموکراتیک معتقدند، می‌توانند انتخابات را طبق اصول و ارزش‌های خود جلو ببرند و نتایج بهتری کسب کنند. اگر همین راهکار در استان‌های دیاله و صلاح‌الدین نیز دنبال می‌شد، نتایج بهتری به‌دست می‌داد.

پیروزی کاندید "پاده" و خودگرانی دموکراتیک شنگال در این انتخابات نیز یک پیام روشن به ما داد و آن اینکه جامعه ایزدی گام به گام از تلاش و فداکاری دختران و پسرانش در راه آزادی شنگال حمایت می‌کنند. نیز در راه تثبیت موقعیت خودگرانی شنگال و داشتن نماینده در شورای استان نینوا، دوره فعالیت و کار مشترک با احزاب دموکراتیک این استان نیز فراهم شده است.

پیام آخر این انتخابات این بود که برای انتخابات مجلس اقلیم کوردستان نیز یک زمینه مناسب فراهم نمود که قرار است در اواخر ماه فوریه ۲۰۲۴ انجام شود. احزاب دموکراتیک و وطن‌دوست می‌توانند بر اساس لیست واحد انتخابات اخیر کرکوک و نینوا کار کنند و یک لیست متشکل از بیشترین احزاب معرفی کرده و بدون ترس از اشغالگری ترکیه و ارتجاع شووینیسم پ‌دک و اپوزیسیون فریبکار، در پروسه شرکت نمایند. این‌گونه می‌توان نتایج بهتری به‌دست آورد. نیز در راستای اتحاد ملیت‌ها و ادیان و مذاهب مختلف در باشور کوردستان، باید با ذهنیتی بازتر و درکی وسیع‌تر که زنان و جوانان در راس آن باشند، کار شود. یعنی هیچ حزب و جریان و جامعه‌ای درصدد تحمیل هیمنه و قدرت خود برنیاید  و باهم در راستای نابودی اشغالگری و دموکراتیزه‌کردن باشور کوردستان و خدمت به جامعه با هم وارد کارزار تبلیغاتی شوند. آنگاه دوباره اثبات خواهند کرد که یک لیستی و اتحاد عامل پیروزی است و تک‌روی و خودمحوری نیز به سقوط و ناکامی می‌انجامد.