یادداشت

دولت ترکیه به خصومت با کوردها ادامه می‌دهد

اگر پ‌ک‌ک به فعالیت‌هایش تحت نام پ‌ک‌ک پایان داده و مبارزه مسلحانه پایان یافته است، پس چرا این خصومت با کوردهای سوریه و تلاش‌ها برای حذف و بی‌سازمان کردن آنها ادامه دارد؟

همانطور که می‌دانید، حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) به فعالیت‌هایش پایان داده و پایان مبارزه مسلحانه علیه ترکیه را اعلام کرده است. پ‌ک‌ک با این تصمیم، سلاح «مبارزه با تروریسم» را از دست دولت ترکیه گرفته است. دولت ترکیه سیاست انکار و نابودی، سرکوب و تروریسم خود را علیه کوردها به بهانه «مبارزه با تروریسم» انجام می‌داد. از آنجایی که پ‌ک‌ک منحل شده و مبارزه مسلحانه علیه ترکیه کنار گذاشته شده است، انتظار می‌رفت که خصومت و دشمنی با کوردها متوقف یا محدود شود. علاوه بر این، باید زمینه سیاسی و حقوقی ایجاد شود و فضایی برای کوردها در درون سیستم باز شود. برای این کار، نیاز است که رهبر آپو آزادانه عمل کند و به این فرآیند جهت دهد، اما دولت حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) در این زمینه گام ملموسی برنداشته است. هنوز هیچ ابتکار و پیشرفتی در زمینه تغییرات قانونی مشاهده نمی‌شود.

دولت ترکیه به بهانه مبارزه با تروریسم، سوریه را اشغال کرد. مناطقی مانند عفرین و سرِکانی اشغال شدند. پاکسازی قومی علیه کوردها اعمال شد. ماه‌ها از فروپاشی رژیم بعث می‌گذرد، اما به مردمی که از سرزمین‌شان رانده شده‌اند، اجازه بازگشت داده نشده است. تهدیدات و فعالیت‌های متقابل ترکیه علیه اداره خودمدیریتی نیز ادامه دارد.

ابهام در سوریه

هیچ‌کس نمی‌تواند با اطمینان بگوید آینده سوریه چگونه خواهد بود. قانون اساسی و شیوه حکومتی که تا کنون توسط هیئت تحریر الشام (HTS) ارائه شده، به کسی اطمینان نمی‌دهد. هیئت تحریر الشام حتی در ضعیف‌ترین و تحت فشارترین وضعیت خود، از انجام قتل‌عام علویان خودداری نکرد. نمی‌توان گفت که حملات علیه دروزی‌ها به طور کامل متوقف شده یا امنیت تامین شده است. نحوه اجرای تفاهم‌نامه امضا شده با اداره خودمدیریتی و چگونگی تکمیل محتوای آن به طور کامل مشخص نیست.

تهدید قتل‌عام وجود دارد

احتمال تهدید و قتل‌عام برای کوردها از بین نرفته است. نیروهای سوریه دموکراتیک (ق‌س‌د) در وضعیت فعلی، هم از نظر امنیتی و هم به عنوان تنها مدافع و ضامن سیستم دموکراتیک ایجاد شده، ایفای نقش می‌کنند. هنوز هیچ تضمین قانونی اساسی وجود ندارد. اداره خودمدیریتی اعلام کرده است که یک سوریه دموکراتیک می‌خواهد و با آن متحد خواهد شد. تفاهم‌نامه امضا شده بیانگر آشکار این موضوع است. علاوه بر این، با درک اینکه در یک کشور دو ارتش وجود ندارد، پذیرفته است که ق‌س‌د به ارتش سوریه ملحق شود، اما این مشارکت را بر اساس حفظ ساختار ویژه خود می‌خواهد.

ق‌س‌د می‌تواند دفاع را ادامه دهد

با توجه به وضعیت فعلی سوریه، ق‌س‌د می‌تواند به عنوان نیروی دفاعی مردم منطقه باقی بماند. در واقع ساختاری وجود ندارد که اینگونه تشکیل شده باشد، مرزها را حفظ کرده باشد و امنیت مردم را تامین کرده باشد. ق‌س‌د می‌تواند با در نظر گرفتن وضعیت ویژه کوردها، مسئولیت دفاع از مناطق خود را بر عهده بگیرد. این به معنای یک ارتش جداگانه نیست. بلکه به معنای پایگاه گرفتن به عنوان بخشی از ارتشی است که به آن وابسته است.

دولت ترکیه مانع‌تراشی می‌کند

به عنوان یک احتمال، هیئت تحریر الشام می‌تواند به این شکل با اداره خودمدیریتی به توافق برسد، اما دولت ترکیه است که مانع‌تراشی می‌کند و از ابتدا در برابر آن ایستاده است. این دولت در برابر تمام ابتکارات به نفع کوردها در منطقه و جهان ایستادگی کرده و آنها را مسدود می‌کند. در حالی که اکنون در ترکیه می‌گویند، «ما مایل به اتحاد و تقویت جبهه داخلی به نام خواهری-برادری کورد و ترک هستیم.» بر این اساس به امرالی رفتند. رهبر آپو نیز با پذیرش مسئولیتی تاریخی برای دادن فرصت به این ابتکار، تصمیم به پایان مبارزه مسلحانه گرفت. اگر پ‌ک‌ک به فعالیت‌هایش تحت نام خود پایان داده و مبارزه مسلحانه پایان یافته است، پس چرا این خصومت با کوردهای سوریه و تلاش‌ها برای حذف و بی‌سازمان کردن آنها ادامه دارد؟

تحمیل انحلال ق‌س‌د نباید صورت گیرد

خاورمیانه منطقه‌ای بسیار امن و باثبات نیست. آنچه بر سر فلسطینی‌ها آمد، آشکار است. علاوه بر این، چرا دولت ترکیه، هیئت تحریر الشام را به کوردها ترجیح می‌دهد؟ آیا آنها به ترکیه نزدیک‌ترند یا بیشتر طرفدار یک سیستم دموکراتیک هستند؟ هیئت تحریر الشام هنوز در لیست «سازمان‌های تروریستی» ایالات متحده آمریکا، اروپا و سازمان ملل متحد قرار دارد. آنها هیئت تحریر الشام را از لیست خارج نکرده‌اند زیرا به آن اعتماد ندارند، اما هیچ‌کس در جهان ق‌س‌د را «تروریست» نمی‌داند. این نیرو برای مبارزه با داعش تشکیل شده و با ائتلاف همکاری کرده است. ق‌س‌د به غیر از محافظت از خود و مردم منطقه، در هیچ فعالیت دیگری نبوده است. ترکیه با هدف قرار دادن تمام تشکل‌ها و دستاوردهای کوردها و ربط دادن آنها به پ‌ک‌ک، می‌خواهد آنها را نابود و از بین ببرد. در داخل ترکیه خواهری-برادری و در خارج از آن دشمنی نمی‌تواند وجود داشته باشد و کوردها را قانع نمی‌کند. دولت ترکیه نباید تا این حد در امور داخلی سوریه دخالت کند و برای انحلال ق‌س‌د به هیئت تحریر الشام و اداره خودمدیریتی فشار بیاورد.

مردم کورد باید هوشیار باشند

پیش‌بینی تحولات در خاورمیانه ممکن نیست. در حالی که هیچ‌کس انتظار نداشت، ترامپ با احمد الشرع در عربستان دیدار کرد. او اعلام کرد که تحریم‌ها علیه سوریه را برخواهد داشت. او چنین اظهاراتی را با حذف قدرت‌های اروپایی و شرکای ائتلاف انجام داد. موضع هیئت تحریر الشام که دائم و قوی‌تر می‌شود، در قبال منطقه خودمدیریتی چگونه خواهد بود؟ این مشخص نیست. آنچه مشخص است؛ تلاش‌های اردوغان برای بی‌اثر کردن و بی‌سازمان کردن کوردها است. این نیز به معنای قرار گرفتن کوردها در معرض تهدید قتل‌عام است. مردم کورد و منطقه خودمدیریتی، و نیروهای طرفدار دموکراسی، باید در برابر خطرات و تحولات احتمالی هوشیار و آماده باشند.

برگرفته از روزنامه روناهی