جام زهر پس از نرمش قهرمانانه؛ تحریم‌های تازه‌ای در راهند! | یادداشت

با ادامه روند کنونی احتمال دارد میزان فروش نفت ایران حتی به ۳۰۰ هزار بشکه در روز و شاید کمتر نیز برسد

"اندکی بعد از اعلام عدم تمدید معافیت خرید برای مشتریان نفت ایران، زمزمه‌های ممنوعیت فروش مواد پتروشیمی ایران نیز از سوی آمریکا شنیده می‌شود. در صورت تحقق این امر فشارهای حداکثری آمریکا برای هدف قرار دادن فعالیت‌های مخرب رژیم جمهوری اسلامی ایران وارد مرحله جدیدتری می‌شود. بنابه گزارش روزنامه معتبر وال‌ استریت جورنال منبعی آگاه با اشاره به طرح پیشنهادی یکی از سناتورهای امریکایی مبنی بر تحریم خرید مواد پتروشیمی ایران اظهار داشته است که وزارت خزانه‌داری آمریکا در حال طراحی تحریم‌های هدفمندی به منظور متوقف نمودن صنایع پتروشیمی ایران بوده و با این تحریمهای ثانویه آمریکا، درصدد است خریداران خارجی محصولات پتروشیمی ایران را  با خطر از دست دادن بازار آمریکا روبرو نماید.

 

اداره ترامپ با  اعلامیه‌ای رسمی بر شایعات هفته گذشته مبنی بر هدف قرار دادن دیگر شریان حیاتی اقتصاد ایران صحه گذاشته و روزنامه وال استریت ژورنال روز پنجشنبه ۱۲ اردیبهشت طی گزارشی به نقل از یک منبع مطلع که مایل به افشای نامش نبود  گزارش داد که فشارهای جدید آمریکا بر معاملات پتروشمی این کشور و راههای دور زدن تحریمها و معاملات دلاری جمهوری اسلامی ایران متمرکز می‌گردند. همزمان با تاکید بر ممنوعیت فروش مواد پتروشیمی ایران، این گزارش می‌افزاید که ایالات متحده مقاماتی را در سنگاپور، مالزی و هند امارت متحده عربی و ارمنستان مستقر نموده است که با نظارت کامل بر روند معاملات ایران، تمامی منافذ مالی ایران مسدود و هیچ راهی برای دور زدن تحریمها باقی نماند. اما در حالی که هنوز تحریم مواد پتروشیمی ایران در حال گمانه‌زنیهای تکنیکی قرار دارد، صدای تحریم‌های هدفمند دیگری علیه ایران، مانند تحریم طلا و دیگر فلزهای با ارزش،‌ صنایع خودروسازی و نیز  فروش کالاهای اساسی به افغانستان نیز شنیده می‌شود.

 

اجرای کامل این تمهیدات می‌تواند امکان رویارویی ایران و آمریکا در سطح مناطق حاشیه‌ای ایران، احتمال جنگ موشکی-هوایی و دریایی هر چه بیشتر افزایش دهد. برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران پیش از این اعلام داشته بود که از زمان بازگشت تحریم‌های ایران، نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران کاسته شده است. در تایید این خبر، یک منبع آگاه نفتی در تهران، به کیهان لندن گفته است که تا قبل از ۱۲ اردیبهشت سالجاری، فروش نفت ایران نزدیک به ۶۰۰ هزار بشکه در روز بوده است که بخشی از آن به صورت مخفیانه فروخته شده است. این منبع آگاه گفته است که با ادامه روند کنونی احتمال دارد میزان فروش نفت ایران حتی به ۳۰۰ هزار بشکه در روز و شاید کمتر نیز برسد. برآوردهای فروش نفت ایران حاکی از این امر است که  میزان صادرات نفت این کشور در ماه مه سال ۲۰۱۸ حدود ۱/۳ میلیون بشکه در روز بود. سارا وخشوری برآورد می‌کند که ایران از ماه جاری میلادی به بعد روزی ۲۰۰ تا ۵۵۰ هزار بشکه نفت به خارج ارسال کند که همه آن به فروش نخواهد رسید.

 

با تاکید سخنان مارک دوبو ویتز مدیر بنیاد دفاع از دمکراسی در گفتگو با فاکس‌نیوز مبنی بر تحریم صنایع  پتروشیمی ایران به نظر می‌رسد این شاهرگ اقتصادی ایران طی ماه آینده میلادی هدف تحریمهای هدفمند امریکا قرار خواهد گرفت. صنعت پتروشیمی که یکی از درآمدهای کلیدی برای ایران قلمداد می‌شود تا سال ۲۰۲۱ می‌تواند قریب ۳۶ میلیارد دلار درآمد را عاید ایران کرده و رقمی بیش از ۲۰ میلیون تن از صادارت ایران را به خود اختصاص دهد. با این وجود طبق آمارهای منتشر شده این کشور در سال ۲۰۱۵ درامد هنگفتی، قریب  ۱۹ میلیارد دلار و در سال ۹۷ نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار را از فروش مواد پتروشیمی عاید خود کرده است. از همین رو تایید قریب الوقوع بودن این تحریمها از سوی مارک دوبو می‌تواند زنگ خطر دیگری برای درآمدهای ایران به شمار رود.

 

در حالیکه آمریکا در برهه کنونی تاکید خود را بر فشردن مجاری مالی ایران گذاشته است مقامات ایرانی و در راس آن رهبر ایران سخن از آرایش جنگی داشته و براین باورند که باید در صحنه نظامی نیز این تهدیدات را جدی گرفت. عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش ایران چهارشنبه گذشته، ۱۱ اردیبهشت در سخنانی تهدید نظامی دشمن را جدی خوانده و اظهار داشته بود تهدیدات در ابتدای کار زمینی نخواهد بود اما تاکید کرد نیروی زمینی به عنوان محور همه عملیات‎ها باید آمادگی خود را حفظ کند. موسوی در ادامه این سخنان گفته بود که همه نیروها باید یگان‎هایشان را با تفکر شب حمله‎ای آماده کنند و بازی جنگ را دائما تمرین کنند.

 

 ژنرال کنت فرانک مک‌کنزی، فرمانده جدید نیروهای آمریکا در خاورمیانه و آفریقا نیز روز شنبه اظهار داشت که آمریکا برای مقابله با هرگونه اقدام خطرناک ایران منابع ضروری را اعزام و مستقر خواهد کرد. به رغم متراکم شدن حضور نیروهای آمریکایی، اما به نظر میرسد آمریکا در برهه کنونی تمایل بیشتری به اعمال فشار بر ایران در راستای تغییر رفتار این کشور داشته و از همین رو در صدد است با نظارت هر چه بیشتر بر امکانهای دور زدن تحریمها، در گام اول شبکه مراودات مالی ایران را مختل و سپس با ممانعت از فروش نفت و در درجه دوم مواد پتروشیمی ایران را از دسترسی به منابع مالی، کاملا در تنگنا قرار دهد.

 

به رغم وضعیت بغرنج کنونی، ناظران مسائل ایران بنابر پیشینه تاریخی هر چند احتمال نرمش قهرمانانه یا جام زهر دیگری را برای ماههای آینده بعید نمی‌شمارند، اما بر این باورند بوروکراسی ارشد ایران تا انتخابات بعدی ریاست جمهوری آمریکا، تلاش خواهند نمود وضعیت را به شیوه کنونی حفظ نمایند. اما از سوی دیگر حملات فراوان حزب الله به مواضع اسرائیلیها یا تنش در مناطق دیگر می‌تواند وضعیت شکننده کنونی را برهم زند. در هر صورت آمریکا با اساس گرفتن صنایع نفت و پتروشیمی ایران، جنگ اقتصادی را علیه ایران شروع کرده است؛ این امر در ماههای آینده می‌تواند به گشایش جبهه ای در داخل ایران کمک کرده و صدای اعتراض ایرانیان را بلند نماید. آمریکا حداقل در برهه کنونی و قبل از احتمال هر گونه رویارویی، منتظر به بار نشستن این جبهه داخلی است."