خان شیخون ممکن است پیش از نشست ماه سپتامبر میان ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه و حسن روحانی رئیس جمهور ایران سقوط کند.
دولت ترکیه در شمال و شرق سوریه با عنوان "منطقه امن" و با هدف اشغالگری با آمریکا مذاکراتی انجام میدهد. از سوی دیگر در ادلب در برابر عملیات نظامی روسیه و رژیم سوریه در خان شیخون سکوت کرده و خواهان ایجاد توازنی جدید است.
در هنگام مذاکرات دربارهی منطقه امن، آتش بس نقض شد
روز ۵ آگوست/ ۱۴ مرداد هیئت آمریکا و ترکیه در آنکارا نشستی را دربارهی منطقه امن برگزار کردند. روز ۳ آگوست/ ۱۲ مرداد ترکیه، روسیه و ایران در چهارچوب ۱۳مین نشست آستانه گردهم آمده و رژیم سوریه در ادلب اعلام آتشبس کرد.
اما رژیم سوریه در ۵ آگوست اعلام کرد، شرایط آتشبس در ادلب نقض شده و بار دیگر درگیریها از سر گرفته شد. نیروهای رژیم سوریه و روسیه عملیاتی را علیه خان شیخون در راه اصلی حلب – شام آغاز کردند.
وضعیت پایانی عملیات
نیروهای رژیم سوریه و روسیه از شرق و غرب مورک که ۱۲ نقطهی نظارت ترکیه در آن قرار دارد به سوی خان شیخون در حرکت بوده و سعی در محاصرهی این منطقه دارند.
نیروهایی که از غرب به سوی منطقه در حرکت بودند پس از درگیری دشواری مزارع شمال و غرب خان شیخون را تحت کنترل در آورده و به شهر وارد شدند.
نیروهای رژیم سوریه و روسیه نیز ایست بازرسی اتوبان ام ۵ را تحت کنترل گرفتند. یکی از مقامات ارتش سوریه در مصاحبهای با راشا تودی اعلام کرد، نیروهای آنها در غرب به شهر وارد شدهاند. دیدبان حقوق بشر سوریه این اطلاعات را تایید کرد.
نیروهای کمکی از عفرین و جرابلس برای النصره فرستاده شدهاند
علیرغم پیشروی نیروهای رژیم سوریه و روسیه، ترکیه سکوت کرده است. روز قبل تبهکاران وابسته به رژیم ترکیه در عفرین و جرابلس سلاحهای سنگین و نیروهای کمکی را برای هیئت تحریر الشام فرستادهاند. گروه تبهکار النصره پیشاهنگی هیئت تحریر الشام را بر عهده دارند. تبهکاران بسیاری بویژه گروه بهار الشرقیه با سلاحهای سنگین از عفرین به سوی ادلب رفتند.
اعلام شده است، هواپیماهای جنگندهی روسیه و رژیم سوریه قریب ۳۶۰ نقطه در خان شیخون و حومه آن را هدف قرار دادهاند. از سوی دیگر تبهکاران النصره با خودروهای بمبگذاری شده خواهان متوقف کردن این نیروها هستند.
تبهکاران: ترکیه به دلیل منطقهی امن سکوت کرده است
گروههای ادلب اعلام کردهاند، ترکیه در برابر این حملات سکوت کرده و این سکوت در نتیجهی مذاکرات با آمریکا دربارهی منطقهی امن است.
خبرگزاریهای نزدیک به این گروهها به ارزیابی سکوت ترکیه پرداختهاند. اما سخنگوی ارتش ملی که وابسته به ترکیه است اعلام کرد که ترکیه از آنها پشتیبانی میکند.
النصره و دیگر گروههای تبهکار اعلام کردهاند، نیروهای وابسته به رژیم ایران در این عملیات جای گرفتهاند. روسیه در نتیجهی بهانه قرار دادن ایران از سوی کشورهای غربی و اسرائیل، از شرکت نیروهای وابسته به ایران در این علمیات جلوگیری کرده بود.
تلفات سنگین هر دو طرف
عملیات از ۵ آگوست تاکنون ادامه دارد و هر دو طرف این درگیریها متحمل تلفات سنگینی شدهاند. در طی ۱۰ روز گذشته ۱۶۰ نظامی رژیم سوریه کشته شدهاند. بیش از ۲۲۰ تبهکار النصره و دیگر گروههای تبهکار نیز کشته شدهاند. بر پایه گزارش دیدبان حقوق بشر در طی عملیات ادلب ۱۳۷۰ تبهکار و ۱۲۰۰ نظامی رژیم سوریه کشته شدهاند. همچنین در نتیجهی حملات هوایی حداقل ۸۶۰ غیرنظامی جانباختهاند.
هدیهی خان شیخون پیش از برگزاری نشست سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه
با ادامه این وضعیت تا پیش از نشست ماه سپتامبر، خان شیخون تحت کنترل رژیم سوریه قرار خواهد گرفت. اینگونه مراکز دیدبانی ترکیه در مورک تحت محاصره این نیروهای دولتی قرار خواهد گرفت و سرنوشت این مراکز جریان تحولات آتی را مشخص خواهند کرد.
در توافقنامهی نشست سوچی که در ۱۷ سپتامبر میان اردوغان و پوتین انجام گرفت، در اطراف ادلب منطقهای حائل ۱۵- ۲۰ کیلومتری ایجاد گشته و راههای تجاری ام۴ و ام۵ ایجاد گردید. با اینکه مدتی مدید از توافق ارودغان و پوتین سپری شده است اما ترکیه به تعهداتش عمل نکرد. در روزهای پایانی ماه دسامبر النصره نیروهای وابسته به ترکیه را بیرون رانده و ۹۰ درصد ادلب را تحت کنترل خود در آورد.
پیام به روسیه و تنبیه آمریکا
ناظران سیاسی و نظامی اعلام کردهاند، ترکیه خواهان کسب منفعت از کشمکش میان روسیه و آمریکا است و با چشم پوشی از تصرف خان شیخون پیش از نشست ماه سپتامبر درصدد دادن پیام به روسیه مبنی بر پایبندی به پیمان فیمابین است.
صاحب نظران اعلام کردند، ترکیه به باجگیری از ناتو و آمریکا روی آورده است و میگوید، در صورتی که در شرق فرات من را قبول نکنید ادلب را به روسیه و رژیم سوریه خواهم داد.