اعتصاب غذای نامحدود و بدون بازگشتی که در اعتراض به انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد از ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ آغاز شده است، همچنان در زندانهای شمال کوردستان و ترکیه ادامه دارد.

دوغان ارباش عضو کمیسیون حقوق و حقوق بشر حزب دمکراتیک خلق‌ها که طی سال‌های ۱۹۹۹-۲۰۱۱ وکالت اوجالان را بر عهده داشت، در رابطه با سیستم انزوای موجود در امرالی و موقعیت وی، با خبرگزاری مزوپوتامیا گفتگو کرده است. ارباش در گفتگوی خود با مزوپوتامیا اظهار داشت:

ما برای درک اعمالی که در سیستم امرالی صورت می‌گیرد از مفاهیمی مانند انزوا، شکنجه و شکنجه همراه با انزوا استفاده می‌کنیم. اما در واقع در امرالی اقدامات ویژه‌ای صورت می‌گیرد که نمی‌توان برای آن مفهوم دیگری بکار برد. ممکن نیست که بتوان اقداماتی را که در سیستم امرالی صورت می‌گیرد در قالب مفاهیم حقوقی تفسیر کرد. در این باره شاید بتوان از حقوق ضربتی که به زورگویی و ظلم و ستمکاری متکی است سخن گفت. اما در واقع این مسئله را نمی‌توان از زوایای حقوق داخلی و بین المللی نیز تفسیر کرد.

می‌خواهند که خلق از نیروی فکری اوجالان محروم بماند

ارباش در بخش دیگری از گفتگوی خود با مزوپوتامیا خاطرنشان نمود که انزوایی که بر اوجالان تحمیل شده است، از ابعاد و زوایای بسیاری برخوردار بوده و در این باره اظهار داشت: من از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۱ به عنوان وکیل اوجالان با وی دیدار داشتم. می‌توانم بگویم که درصدد هستند نیرو و ظرفیت‌های فکری آقای اوجالان را برای حل مشکلات از میان بردارند. در فرایند سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۳ جامعه و افکار عمومی ترکیه نیرو و توان آقای اوجالان را برای حل و فصل مسئله به خوبی مشاهده کرده بود. از همان روز، در رابطه با مسئله کورد، مسئله زن، اقتصاد، امنیت و حقوق در رابطه با پیشنهادات مبتنی بر حل و فصل مسئله به طور مستقل، صاحب نظر بود. در این باره تولید کننده و مبدع نظرات جدیدی بوده است. برای حل مسئله همواره در تلاش بوده است. با به بن‌بست رسیدن یک مرحله، همیشه راه‌حل دیگری را در این باره می‌یافت. این مسئله را در فرایند سال ۲۰۱۳-۲۰۱۵ نیز شاهد بودیم. زمانی که اعلام شد این مرحله نیز به بن بست رسیده است، بار دیگر آقای اوجالان وارد عمل شد. شخصیتی است که تنها از یک زاویه به مسئله نمی‌پردازد. موقعیت تمامی گروه‌ها را در نظر می‌گیرد و راه‌حل‌های واقعی را پیشنهاد می‌دهد. اما اکنون می‌خواهند که خلق از این نیروی فکری محروم بماند.

ارباش در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که اوجالان در درجه نخست برای حل مسئله کورد و در مجموع برای مسائل و مشکلات ترکیه و خاورمیانه نقطه نظرات مهمی داشته و حاکمیت سیاسی نیز تلاش دارد تا به همین دلیل انزوا بر اوجالان را تشدید کرده و ارتباط وی را با خلق قطع کند. ارباش در این رابطه خاطرنشان ساخت که موقعیت اوجالان در فرایند حل مساله بی‌نظیر بوده اما حاکمیت سیاسی زمانی که دیده است فرایند سیاسی برخلاف منافع آنان بوده، آن را با بن‌بست مواجه کرده و بار دیگر انزوا را بر وی تشدید کرده است.

باید آزادی اوجالان در دستور کار قرار گیرد

ارباش در بخش دیگری از گفتگوی خود با مزوپوتامیا اظهار داشت که از روز نخست که اوجالان به امرالی آورده شد، تا به امروز، از وی به عنوان یک گروگان سیاسی استفاده می‌کنند. دادگاه حقوق بشر اروپا با حکم خود در رابطه با اوجالان از تمامی کشورهای اروپایی درخواست می‌کند و اظهار می‌دارد که: بیش از ۲۲ سال از دستگیری و زندانی شدن وی گذشته است. این مسئله برخلاف پیمان حقوق بشر اتحادیه اروپاست. باید بار دیگر پرونده وی مورد تجدید نظر قرار بگیرد. همچنین انزوای سنگین تحمیل شده بر وی در گزارش‌های کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا نیز جالب توجه است و گفته می‌شود که لازم است سیستم امرالی به طور کامل بار دیگر مورد تجدید نظر قرار بگیرد. کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا سالیان درازی است که در این رابطه فعالیت کرده و در گزارش‌های خود به شرح اقدامات روی داده در آنچا پرداخته است. به همین دلیل لازم است که از هم اکنون به بعد همراه با برقرار شدن مجدد دیدارهای وی با وکلا و خانواده‌اش، خاتمه انزوا و آزادی اوجالان در دستور کار قرار گیرد و در این رابطه گفتگو شود. باید نه بر بهبود وضعیت و شرایط امرالی، بلکه بر تعطیلی کامل آن تاکید شود.

حاکمیت نیروی اوجالان را برای ایجاد راه حل دیده است

ارباش بار دیگر خاطرنشان ساخت که خلق‌های ترکیه در سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۳ مشاهده کردند که در دست‌یابی به راه حل مسئله کورد، اوجالان از چه نیرویی برخوردار است و در این باره اظهار داشت: با پرده پوش کردن مسائل و مشکلات تاریخی، پیشرفت و توسعه امکان‌پذیر نیست. آنها قدرت وی را دریافتند. نمی‌توانیم به گونه‌ای رفتار کنیم که گویا چنین فرایندی هیچگاه روی نداده است. مدت زمان زیادی است که دولت عقلانیت خود را برای حل مسئله از دست داده است. راه نافرجامی را در پیش گرفته‌ است. ذهنیت و عقلانیت آنان در چارچوب تنگی از ملی‌گرایی، نژادپرستی و مونیسم محصور مانده است. چنین امری مشاهده می‌شود. در تحولات اخیر این واقعیات بیش از پیش مشهود شده است. امکان ندارد که از این طریق به مسئله‌ای تاریخی نزدیک شد.

مسئله کورد در تمامی ابعاد اقتصادی، فرهنگی و اداری، حقوقی و مدیریتی، مسئله‌ای چند بعدی بوده همه براین نکته واقف هستند که تا زمانیکه آقای اوجالان در این رابطه وارد عمل نشود، امکان ندارد که این مسئله حل شود. هر چند احتمال دارد که علنا آن را بر زیان نیاورند. احتمال دارد که مسئله را به گونه‌ای وانمود کنند که ترکیه برای انجام آن هیچگونه آمادگی‌ای ندارد. اما اگر واقعیت را از جامعه مخفی کنید و آن را در دسترس جامعه قرار ندهید، به جای واقعیت با عوامفریبی به مسائل نزدیک شد، وضعیتی پدید می‌آید که الان در جامعه حاکم شده است. اگر مسائل و مشلکلات به شیوه‌ای علمی و بی‌طرفانه و عینی مورد ارزیابی قرار گیرند، در اینجا نیز نقش آقای اوجالان را باید مبنا قرار داد.

در این باره لازم است که روشنفکران، شیوخ و عقلای قوم، حقوقدانان نقش خود را ایفاد کرده و با جسارت در این باره عمل نمایند. لازم است حقیقت را نشان دهند. آقای اوجالان می‌گوید که باید برای حل مسائل و مشکلات اصلی در ترکیه به شیوه‌ای جدی باید برخورد نمود، حاکمیت براساس منافع خود با این مسئله برخورد می‌کند، اما اپوزیسیون سیاسی و اجتماعی در رابطه با مبنا قرار دادن این مسئله، از تجربه‌ای جدی برخوردار نبست.

برخورد دورویانه اروپا با این مسئله

ارباش در بخش دیگری از گفتگوی خود با خبرگزاری مزوپوتامیا در رابطه با انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان، به برخورد و موضعگیری اروپا اشاره کرده و گفت: حاکمیت برای تداوم حاکمیت خود مبانی حقوق را در نظر نگرفته و آنها را زیر پا می‌گذارد. سازمان‌ها و نهادهای اروپایی در این باره صرفا نظاره‌گر موضع هستند و برخوردی دورویانه با این موضوع دارند.

موقعیت اوجالان

دوغان ارباش در بخش دیگری از گفتگوی خود اظهار داشت هر چند اوجالان در شرایط بسیار دشواری قرار گرفته باشد، اما امروزه فلسفه و تفکرات وی در سطح جهانی بازتاب یافته است. با انقلاب روژآوا، نه تنها در سطح خاورمیانه بلکه در اروپا و امریکای لاتین نیز افکار وی مورد مطالعه قرار می‌گیرند. ما نشانه‌های آن را می‌بینیم. برای نمونه امروز در سطح جهانی، سندیکاهای کارگری انگلستان برای آزادی اوجالان کارزار برگزار می‌کنند. در برخی از کشورهای جهان مشاهده می‌کنیم که روشنفکران و روزنامه‌نگاران، مثلا در مصر و  دیگر کشورهای عربی، در رابطه با آزادی اوجالان موضعگیری می‌کنند. با انقلاب روژآوا، افکار وی تحقق خارجی یافته است. می‌بینیم که بسیاری از محققان او را به عنوان نخستین انقلابی قرن ۲۱ ملاحظه می‌کنند. امروز اوجالان تنها رهبر کورد نیست، به عنوان یکی از رهبران طراز اول جهانی با وی برخورد می‌شود. زیرا از موقعیتی برخوردار است که نه تنها بر سازماندهی یک خلق، بلکه بر مسائل و مشکلات روزانه جهان معاصر تفکر کرده و برای حل آنان پیشنهادات شایان توجهی دارد، اوجالان امروزه در سطح جهان فردی شناخته شده است.

با هویتی فراتر از یک سیاستمدار صرف در سطح جهانی شناخته می‌شود. باید در این رابطه تمامی پیشرفت‌ها و تحولات ارزیابی و مشاهده شوند، به همین دلیل باید به شیوه دیگری با امرالی برخورد کنیم. به همین دلیل لازم است که ما نیز در این باره به این نکته بسنده نکنیم که صرفا در چارچوب حقوقی اقداماتی صورت گرفته و وکلا و خانواده‌ها هر هفته یکبار برای دیدار وی عازم امرالی شوند. زمان می‌گذرد، سال‌ها پشت سر هم می‌گذرند. کمی دیگر، از زمان زندانی شدن وی ۲١ سال می‌گذرد. نباید اجازه داد که خلق‌های ترکیه از این اندیشه بزرگ محروم بمانند.

مسئولیت بر دوش تمامی ما قرار دارد 

دوغان ارباش در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اعتصابات غذای زندانیان سیاسی در اعتراض به انزوای رهبر خلق کورد، اظهار داشت: اعتصاب غذای زندانیان سیاسی در زندان‌ها، برای همه ما مایه خود انتقادی است. تنها حربه‌ای که زندانیان در زندان در دست دارند، اعتصاب غذا است.

در همین رابطه ارباش گفت: باید مبارزه دمکراتیک سازماندهی شود و در این باره گفت: من باور دارم که باید همه در این باره مورد انتقاد واقع شویم. باید اقدامات و اعتصاب انها باید محدود باشد، اما از روی اعتصاب قبلی آنها می‌دانیم که اگر انزوا خاتمه نیابد، این اعتصاب به اعتصاب غذایی بدون بازگشت و نا‌محدود مبدل می‌شود. به همین دلیل نه فقط حزب دمکراتیک خلق‌ها، بلکه تمامی نیروهای آزادیخواه و کسانی که خواهان یک زندگی برابر هستتند، خواهان گسترش عدالت هستند، باید در این باره حساسیت لازم را داشته باشند. علیرغم تمامی فشارها و شکنجه‌ها باید قدم‌هایی برداشته شود که بر حاکمیت فشار وارد کند و در این باره مسئولیت، نقش و وظیفه‌ای سنگین بر دوش همگی ما می‌افتد.