شعبه‌ی استانبول انجمن حقوق بشر، گزارش مربوط به نقض حقوق رخ داده در ماه‌های اکتبر، نوامبر و دسامبر در زندان‌های منطقه‌ی مرمره را طی یک کنفرانس مطبوعاتی در ساختمان انجمن منتشر کرد. این گزارش توسط گولسَرَن یولَری، رئیس شعبه‌ی استانبول انجمن حقوق بشر و مَرال نرگس شاهین، عضو کمیسیون زندان‌های شعبه‌ی استانبول انجمن حقوق بشر ارائه شد.

بر اساس این گزارش، ۴۸ درخواست نقض حقوق از ۱۶ زندان شامل ۵ زن، ۴۳ مرد و ۹ زندانی عدلی و ۳۹ زندانی سیاسی ثبت شده است. در این گزارش ذکر شده که از طریق بررسی درخواست‌ها و بررسی مطبوعات، شناسایی ۱۵۷۲ مورد نقض حقوق تایید شده است. در این گزارش تاکید شده که موارد نقض حقوق شامل شکنجه، ضرب و شتم، بدرفتاری، رفتارهای تحقیرآمیز، نقض حقوق مربوط به بهداشت، نقض حق دسترسی به تغذیه کافی و سالم و آب تمیز و عدم تامین نیازهای مراقبت شخصی بوده است. در این گزارش ذکر شده که ۳ مورد نقض حق حیات؛ ۴۵۷ مورد مربوط به شکنجه، ضرب و شتم، بدرفتاری، رفتارهای تحقیرآمیز؛ ۱۴۲ مورد مربوط به حق بهداشت؛ ۲۴۵ مورد مربوط به نقض حق ارتباط/انزوای مطلق رخ داده است. در این گزارش آمده است که عبدالقادر کودای، زندانی بیمار وخیم در زندان نوع R مَتریس استانبول در ۲ اکتبر ۲۰۲۴ و ابراهیم حقی ساواش‌اَری، زندانی در زندان باز باندرما بالیکَسیر در ۵ اکتبر ۲۰۲۴ جان خود را از دست داده‌اند.

در این گزارش با اشاره به شناسایی جان باختن ۸ زندانی که ۲ نفر از آنها در منطقه‌ی مرمره بودند، تاکید شده است که ممنوعیت‌های خودسرانه و شکنجه‌ها و مشکلات دسترسی به بهداشت و درمان، تهدیدی جدی برای حق حیات زندانیان است. در این گزارش آمده است: «پاسخ کتبی وزیر دادگستری در ۵ دسامبر ۲۰۲۴ به یک سوال مطرح شده در مجلس مبنی بر اینکه تعداد زندانیانی که در ۱۱ ماه اول سال ۲۰۲۴ در زندان‌ها جان خود را از دست داده‌اند ۷۰۹ نفر بوده، شوک کامل ایجاد کرد و مشخص شد که تعداد مرگ و میر زندانیان منعکس شده در افکار عمومی حداکثر یک دهم این تعداد است. این وضعیت نشان داد که مشکلات عظیم رخ داده در زندان‌ها پشت دیوارهای بسته پنهان مانده و تعداد بسیار کمی از آنها به بیرون درز پیدا می‌کند و باعث شد که همه‌ی فعالان در این زمینه روش‌های کاری خود را زیر سوال ببرند.»

در این گزارش با اشاره به شناسایی ۱۴۴ مورد نقض مربوط به ممنوعیت ملاقات در زندان فوق امنیتی نوع  F امرالی که محل نگهداری رهبر آپو است، بیان شده است که زندان‌های نوع S، Y و YGC انزوای تحمیلی شدید را افزایش می‌دهند. در این گزارش آمده است که هیئت‌های اداره و نظارت، ارزیابی 'حسن رفتار' را با معیارهایی مانند شرکت نکردن در دوره‌های دینی، ماندن در سلول مستقل، کم یا زیاد کتاب خواندن، شرکت نکردن در دوره‌ها، ملاقات نکردن با امام جماعت، رقص دسته‌جمعی، شعار دادن، برگزاری نوروز انجام می‌دهند.

با اشاره به اظهارات دولت باغچلی، رئیس حزب حرکت ملی‌گرا (م‌ه‌پ) و فتحی یلدز، معاون رئیس این حزب در مورد 'حق امید' و 'آزادی زندانیان بیمار'، ذکر شده است که این وضعیت انتظارات برای برداشتن گام‌های مشخص ایجاد کرده است.

«نیاز به راه‌حل فوری»

در بخش نتیجه‌گیری گزارش آمده است:

«در نتیجه؛ انزوای تحمیلی روزافزون و دائمی شده، مشکلات دسترسی به درمان و بهداشت، نابرابری‌ها در اجرای احکام، شکنجه، بدرفتاری، ممنوعیت‌ها و اقدامات خودسرانه، مشکلات دسترسی به عدالت در کنار مشکلاتی که ناشی از فقر رو به افزایش زندانیان با بحران اقتصادی است، وادار کردن زندانیان به کار اجباری و در شرایط سخت، مشکلات بسیاری هستند که نیازمند راه‌حل فوری هستند. همانطور که در هر گزارش خود ذکر کرده‌ایم، گزارش ما فقط شامل درخواست‌های محدود ارائه شده به انجمن ما و داده‌های به دست آمده از طریق بررسی مطبوعات است. ما می‌دانیم که مشکلات، موارد نقض و اقدامات خودسرانه در زندان‌ها بسیار بیشتر است.»