خبرگزاری فرات؛ در زمینه فروش مواد سوختی و انرژی, آذربایجان دست به اقدامی جدی زده است. بخاطر اینکه کوبا برای فروش گاز «شاه‌دنیز 2» خط لوله «ترانس ـ آریاتیک» را بر بزرگترین خط‌لوله انتقال گاز طبیعی جهان یعنی «نابوکو» ترجیح داده, کم مانده که این خط‌لوله با ورشکستگی و نابودی کامل مواجه شود. دو کشور نروژ و سوئیس که عضو اتحادیه اروپا نیستند, مدیریت خط لوله جدید را برعهده دارند و می‌رود که گاز تولیدی کردستان و ایران در آن خط‌لوله به جریان افتاده و به فروش برسد.

در روز 10 اکتبر 2002 به مناسبت تولد «گیوسپه وردی» در شهر وین مراسمی ویژه برگزار شد. بر روی صحنه تئاتری همراه با اوپرا به نام «نابوکو» که 135 پیش «وردی» آن را نوشته بود, اجرا شد. این تئاتر به شرخ زندگانی «نبوکد نصر» پادشاه بابل می‌پرداخت که مهمانان ویژه‌ای در سالن حضور داشتند.

نمایندگان شرکت OMV Erdgas (Avusturya)؛ شرکت بوتاش ترکیه؛ بلغارگاز بلغارستان؛ ترانس‌گاز رومانی و مول مجارستان به تماشای این تئاتر پرداختند. این نمایندگان باردیگر در 11 اکتبر 2002 گردهم آمده و پیمانی به نام «نابوکو» امضا کردند. این شرکت‌های غربی نه تنها اشاره به «نبوکد نصر» پادشاه بابل, بلکه قصد آنها این بود که رویاهای ساخت برج بابل را تحقق بخشند.

تنها آرزوی آنها این بود که آن همه ثروت‌های طبیعی و منابع زیر زمینی منطقه مزوپوتامیا و آسیا را با استفاده از بزرگترین پروژه جهان یعنی نابوکو به اروپا انتقال دهند. گروهی به نام «نابوکو اینترنشنال کمپانی» شرکتی تأسیس کردند که پس از آن « RWE» بزرگترین شرکت آلمانی هم به آن پیوست. شرکت نابوکو سالهای سال و در سکوت کامل فعالیت‌هایش را پیشبرد داد. اروپا در نخستین روز سال 2006 با یک خبر غیرمنتظره از خواب بیدارشد.

دولت پوتین بخاطر اینکه اوکراین 2.5 میلیارد دلار از قروض خود برای خرید گاز را پرداخت نکرده بود, خط لوله را بست. گاز طبیعی هم از طریق خطلوله اوکراین به اروپا منتقل می‌شد. این بحران چندین روز ادامه یافت. اروپا عبرتی بزرگ گرفت, اما می‌بایست کانالی جدید و آلترناتیو برای انتقال انرژی ایجاد می‌شد. اتحادیه اروپا برای آغاز فعالیت خط‌لوله نابوکو از آن حمایت کرد.

اقدامات فیشر وزیر سابق آلمان

می‌بایست با استفاده از خط‌ لوله نابوکد از سویی «گاز تولیدی قفقاز» و از سوی دیگر گاز تولیدی اقلیم فدرال کردستان می‌بایست با گاز تولیدی شمال کردستان یکی شده و بوسیله خط لوله‌ای 3300 کیلومتری به غرب اروپا منتقل می‌شد. هدف آنها سالانه انتقال 31 میلیارد مترمکعب گاز بود. این پروژه که اروپا را به لحاظ دریافت منابع انرژی غنی می‌ساخت, برای مسکو همانا از کف رفتن کارت فروش انرژی بود. بخاطر اینکه دولت پوتین کشور ترکمنستان را تحت فشار داده بود که با شرکت‌های اروپایی قرارداد تجاری نبندد, چین به میانجی‌گری دست زد.

این پروژه چنان کرد که ترافیکی دیپلماتیک در پایتخت آن کشورها را بدنبال داشت. این بود که «یوشکا فیشر» وزیر خارجه آلمان بعنوان مشاورت شرکت نابوکو انتخاب شد. انتخاب فیشر تصادفی نبود, زیرا او فردی با تجربه بود. پس از قول گرفتن از کشورها, آنها به تکاپو افتاده و در نخستین ماه سال 2011 نخستین لوله‌های انتقال گاز را در مجارستان کارگذاشتند. اما محاسبات آنها غلط از آب درآمد.

کانال‌های جدید انتقال انرژی

روز گذشته «گرهارد رویس» معمار نابوکو و رئیس شرکت انرژی اتریش در جمع خبرنگاران گفت که از عضویت در این پروژه انصراف می‌دهند. دلیل آن هم این بود که کنسرسیوم «شاه‌دنیز 2» آذربایجان خط‌ لوله «ترانس ـ آریاتیک» را برای انتقال گاز ترجیح داده بود. این است که شرکت نابوکو پس از 11 سال در بازی شطرنج انرژی با حمله‌ای بزرگ برای کیش و مات روبرو شده است.

خط‌لوله کردستان و ایران

هم‌اکنون کشور آذربایجان در بازی انرژی پیروز شده است. با روسیه به توافق نرسیدند, ترکمنستان هم به چین پشت کرده , ایران هم با تحریم و محاصره اقتصادی روبرو است, جنوب کردستان هم از سوی بغداد تحت فشار قرار گرفته و جنگ داخلی سوریه هم بحران را تشدیدتر کرده است. برای همین استفاده از گاز تولیدی آذربایجان برای اروپا یک نعمت بسیار بزرگ است.

گاز تولیدی آذربایجان یک سوم ظرفیت نابوکو را پر می‌کند. با توقف فعالیت‌های خط‌لوله نابوکو, ممکن است که رزرو گاز اقلیم فدرال کردستان با پروژه‌های دیگری انجام گیرد. در سال 2011 میان مقامات دمشق, بغداد و تهران اجرای پروژه‌ای مشترک به امضا رسید. لذا خط لوله‌ای به درازای 5 هزار و 600 کیلومتر روزانه 110 هزار مترمکعب گاز را از طریق عراق, سوریه و لبنان به اروپا منتقل می‌کند.