یادداشت

باز هم لاوروف، باز هم کوردها را تهدید و متهم کرد

تضادها و رقابت‌های روسیه با آمریکا مشخص است. تلاش برای تبدیل کوردها به بخشی از این تضاد آشکارا غیرقابل قبول است. تصویر لاوروف از کوردها به عنوان طرفدار آمریکا بیانگر نیت بسیار بدی است.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه بار دیگر درباره سوریه و کوردها اظهار نظر کرد. تضادها و رقابت‌های روسیه با آمریکا مشخص است. تلاش برای تبدیل کوردها به بخشی از این تضاد آشکارا غیرقابل قبول است. کوردها این شرایط را ندارند که طرف چنین تناقضی باشند. قبل از هر  چیز، کوردها مردمی هستند که در معرض نسل‌کشی هستند. نشان دادن مداوم آنها توسط لاوروف به عنوان طرفدار آمریکا بیانگر نیت بسیار بدی است.

ابتدا این را بیان کنیم که آمریکا نیروهای خود را برای جنگ با داعش به سوریه آورده است نه برای کوردها. دلیل تلاقی آنها با کوردها جنگ با داعش است. داعش توسط ترکیه به سمت کوبانی هدایت شد و کوردها مورد حمله شدید قرار گرفتند. اگر روسیه اقدام می‌کرد و به جای آمریکا به کمک کوبانی می‌آمد، طبیعتا کوردها با آنها همکاری می‌کردند. اما روسیه به کمک نیامد. آمریکا هم دید که جز کوردها هیچ کس به طور جدی علیه داعش نمی‌جنگد. ارتش سوریه و عراق در حال فرار از دست داعش بودند. ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت برای جلوگیری از افتادن منطقه به دست داعش با کوردها مشترکاً اقدام کند.

دولت ترکیه با پ‌ی‌د مذاکره کرد. آنچه او از پ‌ی‌د می‌خواست مبارزه با بشار اسد و ایجاد اتحاد با نیروهایی به نام «اپوزیسیون سوریه» بود. کوردها این را نپذیرفتند. زمانی که کوردها حاضر به جنگ با اسد نشدند، ترکیه کوردها را در رده دشمن قرار داد. در روزهایی که داعش مناطق مرزی را در اختیار داشت، دولت اردوغان هیچ واکنش یا ناراحتی نشان نداد. او جمله‌ای مانند «تروریست‌ها به مرزهای من رسیده‌اند، امنیت کشورم در خطر است» را به زبان نیاورد. برت مک گورک که در آن زمان نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه بود، این را به خوبی می‌داند. لاوروف یکی از کسانی است که از شرارت‌هایی که ترکیه در کنار داعش مرتکب شده است، بهتر مطلع است. آنها تمام اطلاعات و مدارک را در دست دارند. تعدادی از آنها را هم به مطبوعات آن زمان دادند.

لاوروف می‌گوید 'کوردها پس از حملات ترکیه به سوریه نزدیک شدند. آنها نزد ما آمدند، اما وقتی آمریکا گفت از سوریه خارج نمی‌شود، دوباره به آمریکا نزدیک شدند'. دیگر نیازی به تکرار تمام اتفاقات آن روزها نیست. لاوروف به مردم اطلاعات غلط می‌دهد. زمانی که ارتش ترکیه و تبهکاران تحت‌الامرش مناطقی مانند سرکانی را اشغال کردند، آمریکا پیشاپیش عقب‌نشینی کرد و منطقه را به روی اشغال باز کرد. سپس آمریکا وارد عمل شد و آتش‌بس برقرار شد. سربازان روسی آمدند و در مناطق تخلیه شده توسط ایالات متحده آمریکا مستقر شدند. سربازان سوری به مرزهای ترکیه منتقل شدند. این در چارچوب توافقی بود که با اداره خودمدیریتی منعقد شد. همانطور که مشاهده می‌شود، عوام‌فریبی مانند اینکه آمریکا برای کوردها دولتی تاسیس می‌کند دور از واقعیت است. لاوروف اغلب به این گفتمان متوسل می‌شود.

کوردها هرگز نگفتند که یک دولت جداگانه ایجاد خواهند کرد. آنها همچنین خواسته‌های خود را به صورت کتبی به روسیه ارائه کردند. خواسته اصلی آنها به رسمیت شناختن موجودیت و هویت فرهنگی آنهاست. علاوه بر این، طرح راه‌حل روسیه برای سوریه شامل ماده‌ای بود که بیان می‌کرد خودمدیریتی فرهنگی به کوردها داده می‌شود. لاوروف اکنون طوری صحبت می‌کند که انگار این را فراموش کرده است. اما او فراموش نکرده است؛ او آگاهانه این را می‌گوید و می‌خواهد روی توافق‌های پنهانی که با ترکیه بسته‌اند، سرپوش بگذارد. آنها برای نشست بزرگی که در سوچی برگزار می‌شود، ۱۲۰ نماینده از اداره خودمدیریتی درخواست کردند. نمایندگان همه چیز را آماده کرده بودند اما روسیه در آخرین لحظات با طرف ترکیه‌ای به توافق رسید و سفر آنها به سوچی را لغو کرد.

روسیه همچنین از ورود نمایندگان اداره خودمدیریتی به کمیته قانون اساسی ژنو جلوگیری کرد. گفتند ترک‌ها جلوی آن را می‌گیرند. آمریکا هم همین را گفت. علاوه بر این، روند آستانه وضعیتی مثال‌زدنی برای کوردها است. در اعلامیه‌های پایانی آن جلسات، کوردها همواره به عنوان نیرویی معرفی می‌شدند که می‌خواهند سوریه را تجزیه کنند. در حالی که ترکیه بخش قابل توجهی از سوریه را اشغال کرده است، نزدیک به صد هزار تبهکار را مسلح کرده و یک ارتش جایگزین (ارتش ملی سوریه) را از آنها ایجاد کرده است، تفرقه‌افکن و غیرقانونی تلقی نمی‌شود. اما کوردها که شهروندان سوریه و خواهان دموکراسی هستند، همیشه به عنوان یک نیروی تهدید و جدایی‌طلب نشان داده می‌شوند. در بیانیه نهایی آخرین نشست آستانه، اداره خودمدیریتی به وضوح نامشروع اعلام شد. این یک واقعیت غیرقابل انکار است که روند آستانه یک جبهه ضد کورد و ضد اداره خودمدیریتی است.

هنگامی که مقامات روسیه نیروهای خود را در مناطق خودمدیریتی مستقر کردند، به کوردها و اداره خودمدیریتی قول دادند: 'ما میانجی خواهیم بود، شما را با دولت دمشق آشتی خواهیم داد'. کوردها همیشه برای ایجاد صلح و تضمین وحدت سوریه تلاش کرده‌اند. اگر دمشق با کوردها و مناطق خودمدیریتی به توافق می‌رسید، اکنون ترکیه نمی‌توانست در سوریه بماند. سوریه بهبود می‌یافت. و کوردها هرگز گفتگو با دمشق را متوقف نکردند. لاوروف می‌گوید کوردها باید با دمشق به توافق برسند. خیلی خوب است، پس اجازه دهید به عنوان یک واسطه وزن خود را در میان بگذارد. علاوه بر این، همه می‌دانستند که روسیه از دولت سوریه دفاع می‌کند و تلاش می‌کند تا آن را سر پا نگه دارد. اما کوردها این مشکل را ایجاد نکردند. هر دو می‌خواهند مشکلات خود را با دمشق حل کنند و با روسیه مشکلی ندارند. کوردها هرگز ضد روسیه نبوده‌اند.

سال‌ها با دمشق گفتگوهایی صورت گرفته اما هیچ پیشرفتی حاصل نشده است. چون روسیه وزنه‌ای در میان نگذاشته است. دلیل این امر نیز روابط این کشور با ترکیه بود. ترکیه هرگز نمی‌خواهد کوردها جایگاهی داشته باشند. حتی اگر دمشق «بله» بگوید، آنکارا «نه» خواهد گفت. به همین دلیل روسیه حقیقت را به مردم نمی‌گوید. او واقعا نقش میانجی را بازی نمی‌کند، اما می‌خواهد کوردها را در این زمینه مقصر بداند.

منبع: روزنامه روناهی