زکی آکیل: دولت ترکیه خواهان پاکسازی اتنیکی است
زکی آکیل، سیاستمدار گفت که دولت ترکیه میخواهد روژاوا را به طور کامل از بین ببرد و مانند عفرین «پاکسازی اتنیکی» را انجام دهد و این مانعی برای عصر جدید سوریه است.
زکی آکیل، سیاستمدار گفت که دولت ترکیه میخواهد روژاوا را به طور کامل از بین ببرد و مانند عفرین «پاکسازی اتنیکی» را انجام دهد و این مانعی برای عصر جدید سوریه است.
زکی آکیل، سیاستمدار ترکیه با بیان اینکه دولت ترکیه سالها است که میگوید «کوردها هرگز جایگاهی نخواهند داشت» و برای رسیدن به این هدف دست به هر کاری زده است، گفت: «کوردها و اداره خودمدیریتی طرفدار راهحل صلحآمیز و دموکراتیک در سوریه هستند. اما هنوز مشخص نیست سایر قوا چه موضعی اتخاذ خواهند کرد.»
زکی آکیل، سیاستمدار تحولات سوریه، وضعیت کوردها و نقش مخرب دولت ترکیه را ارزیابی کرد:
«خیلی سخت است که از قبل در مورد اینکه سوریه چه شکلگیری سیاسی خواهد داشت، صحبت کرد. صلح دائمی تنها در صورتی امکانپذیر است که همه مردم، باورداشتها و به ویژه زنان به حقوق خود دست یابند. یک سیستم بیش از حد متمرکز و سفت و سخت دولت-ملت برای سالها اجرا شد. یک دوره جنگ داخلی و تحولات رخ داد. اگر آسیبهای شدید و اعمال وحشیانه به طور آگاهانه مورد مداقه قرار داده نشود، پیشقضاوتها و گسستهای موجود را در عرصه سیاسی منعکس خواهد کرد. جبهههای انتقام، فرهنگ زندگی مشترک را تهدید خواهد کرد.
در خصومت آشکار با کوردها هستند
به نظر نمیرسد دستیابی به اجماع بین بازیگران سیاسی آسان باشد. زیرا ما در حال گذراندن فرآیندی هستیم که بسیاری از نیروهای خارجی در آن دخالت میکنند. ترکیه بر اساس نقشی که در این روند ایفا کرده است، تلاش میکند به عنوان حامی هیئت تحریر الشام (HTS) و سایر نیروهای سیاسی عمل کند. اظهارات قدرتهایی مانند آمریکا و اروپا حداقل نشانهای از خوشبینی را در خود دارد. از سوی دیگر، ترکیه آشکارا با کوردها دشمنی میکند. او این را به نیروهای سوری نیز تحمیل میکند. میخواهد جلوی مشارکت کوردها را با هویت و ارادهشان نزد آمریکا، ناتو و اروپا بگیرد. همچنین مشخص نیست که تا چه زمانی قدرتهای غربی به آنچه میگویند پایبند خواهند ماند. اگر آمریکا و دیگر قدرتهای غربی که در این روند نقش دارند، برای راهحل دائمی تلاش کنند، شاید راه باز شود. در غیر این صورت، همه سازمانهای موجود در مورد هر موضوعی یکسان فکر نمیکنند. اگر آنها از قوانین خود پیروی کنند و آنها را تحمیل کنند، ممکن است محیط آشفتهتری پدید آید.
با پذیرش وجود یکدیگر
راهحل دائمی اساساً با پذیرش وجود یکدیگر و دستیابی به توافق با روشهای سیاسی توسط مردم و نیروهای سوریه حاصل میشود. اگر هنوز کسانی باشند که مورد طرد و سرکوب قرار میگیرند، هیچ راهحل و صلحی بر اساس اراده این مردم وجود نخواهد داشت. اگر فرهنگ وحدت داخلی و زندگی مشترک دموکراتیک به عنوان مبنایی در نظر گرفته شود، بهتر است. البته قدرتهای بزرگی که ایفای نقش میکنند نیز باید به این راهحل فرصت بدهند و از تلاش برای گسترش حوزههای حاکمیت خود دست بکشند. اگر قدرتهایی مانند آمریکا و سازمان ملل نقش سازندهای ایفا کنند، امکانات تسهیلکننده راهحل افزایش مییابد.
بزرگترین مانع برای راه حل
به نظر میرسد ترکیه یکی از بزرگترین موانع راهحل در سوریه است. کسانی که در گذشته صدها هزار نفر را به قتل رساندهاند، اکنون نمیجنگند، اما اردوغان مصرانه جنگ را تحمیل کرده و گسترش میدهد. او به اصطلاح ارتش ملی سوریه (SNA) را مجبور به حمله به مناطق کوردستان و ادارات دموکراتیک میکند. تلاش میکند کوردها را از روند سیاسی و جغرافیایی خارج کند و حق حیات را از آنها سلب کند. در تلاش است تا تمام قدرتها و پلتفرمها مانند آمریکا، ناتو، سازمان ملل و اروپا را مسدود کند. گفتمان سازمان ملل و آمریکا مبنی بر اینکه «همه باید در این فرآیند جایگاهی داشته باشند» چقدر در عمل منعکس خواهد شد؟ این بستگی به توانایی آنها برای غلبه بر محاصره ترکیه و موضعی دارد که آنها اتخاذ خواهند کرد.
کوردها طرفدار یک راهحل مسالمتآمیز هستند
کوردها تاکنون با HTS و دولت دمشق ملاقات نکردهاند، آنها بیشتر با حملاتی که علیه آنها صورت میگیرد، سروکار دارند. ایالات متحده آمریکا در حال گفتگو با سایر اعضای ائتلاف است. کوردها و مناطق اداره خودمدیریتی طرفدار یک راهحل مسالمتآمیز و دموکراتیک هستند، اما هنوز مشخص نیست که قدرتهای دیگر چه موضعی اتخاذ خواهند کرد. اغلب نیات و اظهارات خوشبینانه بیان میشود. علاوه بر این، کوردها برای اتحاد بین خود تلاش میکنند. به همین دلیل برخی از نیروهای ائتلاف نیز میانجی هستند. قبلاً هم صحبتهایی شده بود، در برخی مسائل به توافق رسیده بود، اما روند پیشرفتی نداشت، اما الان به نفع همه آنهاست که حداقل با هم به دمشق بروند و در برخی اولویتها به توافق برسند. آنها میتوانند بعداً در مورد مسائل مختلف بحث کنند. کوردها عموماً خواهان یک سیستم دموکراتیک برای کل سوریه هستند و به دنبال راهحلی صلحآمیز هستند.
ترکیه به معنای واقعی کلمه خود را بر آن تحمیل کرده است
اشتباه نیست اگر بگوییم سوریه به دنبال آینده خود است، اما سوریه را به سوریها واگذار نمیکنند. ترکیه در شرایط فعلی به معنای واقعی کلمه خود را بر آن تحمیل کرده است و میخواهد کوردها را به هر نحوی خارج از روند نگه دارد. از یک سو به لحاظ نظامی حمله میکند و مناطق را اشغال و محاصره میکند و از سوی دیگر همزیستی مردم را از بین میبرد. با بیگانهسازی اعراب از کوردها و سازماندهی اقدامات تحریکآمیز به دنبال منزوی کردن و خفه کردن کوردها است. این چیزی است که اکنون در سوریه در حال رخ دادن است. در این صورت الگوی ملت دموکراتیک چگونه در سوریه اجرا خواهد شد؟ به عبارت دیگر، همه مردم، باورداشتها و اندیشهها آزادانه در کنار هم وجود پیدا خواهند کرد. البته زندگی مشترک به عنوان شهروندانی برابر و آزاد، بدون در نظر گرفتن ملتهای کمشمار یا ملتهای پرشمار یا باورداشتهای مختلف، راهحل ایدهآل است. اگر اینها در سطح قانونی و قانون اساسی عملی شوند، اجرای آنها در سوریه دشوار نخواهد بود. ساختارهای اتنیکی، دینی و فرهنگی بسیار غنی در سوریه وجود دارد. سیستمی که همه آنها را دور هم جمع کند، دموکراسی است. در این راه هیچ کس کنار گذاشته نمیشود، اما این امر مستلزم یک جامعه متشکل و ساختارهای سیاسی است. درک HTS از دموکراسی و نظام سیاسی با آنچه ما بیان کردیم مطابقت ندارد. ترکیه دموکراسی را در درون خود اعمال نمیکند. چگونه با اجرای آن در سوریه موافقت میکند؟ آیا آمریکا و دیگر کشورهای عربی اولویت یا ذهنیتی به نام دموکراسی دارند؟ خیر همانطور که گفتیم، پیشبینی اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد بسیار دشوار است. بگذریم از جستجوی یک ملت دموکراتیک و عملکرد آن در شمال و شرق سوریه، آنها برای خفه کردن و از بین بردن ملت موجود عجله دارند.
منبج یک مدل بود
منبج الگوی خوبی برای یک نظام دموکراتیک بود. از دست داعش آزاد گردید. آنها مجالس خود را تأسیس کردند و اقشار موجود از مردم بدون تبعیض در این روند شرکت کردند. اما این وضعیت با حملات اخیر از بین رفت. اخبار مربوط به قتل زنان در آنجا در مطبوعات منعکس شد. ترکیه از یک سو SNA را به حمله واداشت و از سوی دیگر با کسانی که در داخل سازماندهی میکرد آشفتگی و سردرگمی ایجاد کرد. برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد و آسیب به مردم تلاشهایی برای آتشبس صورت گرفت. بر اساس این توافق، هر دو طرف نیروهای مسلح خود را از شهر خارج میکنند و مردم به اداره خود ادامه میدهند. طبق توافق، شورای نظامی منبج عقبنشینی کرد، اما تبهکارانی که وارد شهر شده بودند شهر را ترک نکردند و بنابراین به این توافقنامه عمل نکردند. صحبت از میانجیگری آمریکا شده است، اما آنها هم در این مورد موثر عمل نکردند.
ممکن است ترکیه با داعش نیز توافق کند
ترکیه تهدیدی جدی برای استقرار نظام دموکراتیک در سوریه است. ذهنیت اردوغان با آن گروههای رادیکال تفاوتی ندارد. او همچنین ممکن است با داعش توافق کند. اینطور نیست که این کار را نکرده باشد. زندانها در سوریه خالی شدند، آیا ترکیه از آن هیچ ابراز نگرانی کرد که «تروریستها از این موضوع منتفع خواهند شد»؟ خیر. آیا در بین آنها هیچ داعشی وجود نداشت؟ البته اردوغان که مشغول از بین بردن دموکراسی در ترکیه است و حتی شهرداریهای در دست اپوزیسیون را بیکارکرد میکند و برای تعیین قیم در کمین است، خطری واقعی برای آینده سوریه است. این دولت مشغول گسترش نفوذ خود در منطقه است نه دموکراسی. او قطعا تلاش خواهد کرد تا سوریه را تحت کنترل خود درآورد.
هدف ترکیه مانند عفرین پاکسازی اتنیکی است
در مورد روژاوا حتی لزومی برای گفتن نیست. دولت فعلی ترکیه میخواهد روژاوا را به طور کامل حذف کند. همانطور که یک پاکسازی اتنیکی بزرگ در عفرین انجام داد، هدفش در سایر مناطق نیز همان است. آنها سالهاست که میگویند؛ «کوردها هرگز نباید جایگاهی داشته باشند» و برای رسیدن به این هدف دست به هر کاری میزنند.
جنگ تمام نشده است
تشرین و قرهقوزاق با فداکاری بسیار محافظت شدند. حملات شکسته شد، اما جنگ اینجا تمام نشده است. منطقه تا حد زیادی احاطه شده است. بدون هماهنگی و حملات هوایی دولت ترکیه، اشغالگران نمیتوانند حتی یک قدم به جلو بردارند. ما شاهد یک مقاومت عظیم در حال نمایش هستیم. آنها هیچ مشکل مهمات، ارتباطی و لجستیکی ندارند. ارتش ترکیه همه چیز را ارائه میدهد و شخصاً جنگ را هدایت میکند. پشتیبانی هوایی موثر ارائه میشود. این خود دولت ترکیه است که آنها را مجبور به حمله به این مناطق کرده است. SNA به خودی خود وجود چندانی ندارد و طبق دستور ترکیه عمل میکند. آتشبس چهار روزه در این منطقه حاصل شد. باز هم گفته میشود که ایالات متحده آمریکا وارد عمل شده است. اگر ترکیه به خواسته خود نرسد، چیزی به نام آتشبس وجود نخواهد داشت و حملات ادامه خواهد یافت. ترکیه به راحتی از این منطقه دست نخواهد کشید.
آنها به دنبال بهانهای برای جنگ هستند
نیت دولت ترکیه بسیار بد است. اینکه میخواهیم مقبره سلیمان شاه را به قرهقوزاق بیاوریم، گویی مطبوعات رقص جنگ را به راه انداختهاند. برای آوردنش لازم نیست بجنگند. اگر آنها اینقدر مشتاق جنگ هستند، زمانی که داعش آنها را تهدید میکرد باید میجنگیدند. برعکس، خودشان میخواستند قبر را جابجا کنند. یپگ نیز به آنها کمک کرد و آنها را به روستای اَشمه آوردند. آنجا یک روستای کوردها بود. کوردها چنین رویکرد سازنده و دوستانهای از خود نشان خواهند داد، اما آنها فریاد جنگ سر خواهند داد! اگر شرایط را برای آوردن مناسب بدانند اطلاعرسانی میکنند و میآورند. نمیگویند قبر را نیاورید، اما هدفشان خوردن انگور نیست، بلکه کتک زدن صاحب تاکستان است. در مطبوعات گزارش شد که مذاکرات در این زمینه نتایج منفی داشته است. به جای آوردن مقبره مثل قبل، مساحت بیشتری میخواهند و اعلام کردند که سلاحهای سنگین قرار خواهند داد. البته برای یک مقبره نمادین، مساحت زمین بزرگ و سلاحهای سنگین لازم نیست. آن آرامگاه دهها سال آنجا بود و نیازی به چنین چیزی نبود. ولی زمانی که نوبت به کوردها که رویکرد صلحآمیزتر و سازندهتری دارند، میرسد عادت کردهاند که در هر موضوعی برای جنگ بهانهتراشی کنند.
تحریکاتی در رقه وجود دارد
وضعیت کنونی دیرالزور آرام به نظر میرسد. اینجا هم عدهای میخواستند مشکل ایجاد کنند که با جلسات و گفتگوها برطرف شد. بزرگان عشیرهها و غیره اعلام کرد که با نیروهای سوریه دموکراتیک وارد عمل خواهند شد و خواهان هرج و مرج در منطقه خود نیستند. HTS همچنین گفت که تا زمانی که نیروهای قسد در منطقه خود بمانند، آنها نیز در مناطق تحت کنترل رژیم مستقر خواهند شد. در حال حاضر این اظهارات پیگیری میشود. کسانی که سعی در ایجاد هرج و مرج در دیرالزور دارند گروههایی هستند که مورد حمایت دولت ترکیه هستند. آنها سعی میکنند به آشنایان و نزدیکان خود برسند و آنها را تحریک کنند. علاوه بر این، یک جنگ روانی همه جانبه در فضای مجازی در حال انجام است.
اوضاع در رقه کمی متشنجتر شد. در نتیجه شکلگیری ذهنیتی که سالها ادامه داشته است، مردم سهم خود را از ناسیونالیسم میگیرند. عدهای به خیابانها ریختند که عمدتاً به دلیل فراخوان تبهکاران ترکیه بود. افرادی بودند که به چپ و راست آتش میگشودند. با وجود این، نیروهای امنیتی با آرامش عمل کردند و حوادث را تحت کنترل درآوردند. به طور معمول جشن و شادی به دلیل سرنگونی رژیم در بسیاری از نقاط برگزار میشد. اوضاع در نتیجه گفتگو با مردم آرام شده است، اما تحریکات بر سر شکاف کوردها و اعراب همچنان ادامه دارد.
خطر داعش بسیار جدی است
تهدید داعش بسیار جدی است. آنها با بهرهگیری از حوادث اخیر سوریه و شکافهای به وجود آمده فعال میشوند. در هر صورت تسلط بر مناطق بیابانی بین عراق و سوریه محقق نشد. نهادها و قدرتهایی مانند آمریکا و سازمان ملل نیز اظهارات و هشدارهای مشابهی میدهند. مبارزهای که سالها به طول انجامید و نتایج مثبت به دست آمده در خطر به هدر رفتن کامل است.
تعداد اعضای سابق داعش در SNA زیاد است. برخی از آنها نیز به HTS پیوستند. گذار بین این سازمانها وجود دارد. آنها همچنین تحت تأثیر کسانی که از نظر فکری به آنها نزدیک بودند تشویق میشدند. علاوه بر این، اکنون تمرکز و اولویت نیروها متفاوت است. به عنوان مثال، قسد مورد حمله شدید قرار گرفته است. در یک جغرافیای وسیعتری احاطه شده است. دولت ترکیه و SNA تحت کنترلش دائما از آن سوء استفاده میکنند. آنها برای حفظ قدرت و دفاع از قلمرو خود باید موقعیت خود را تغییر دهند. وقتی این اتفاق بیفتد، مبارزه با داعش ناگزیر مختل خواهد شد.
زندانیان و اردوگاههایی که داعشیها در آن نگهداری میشوند به طور مشترک توسط ائتلاف تحت نظارت و محافظت قرار میگیرند. به نظر نمیرسد مشکل جدی باشد مگر اینکه حملات و اغتشاشات از بیرون صورت گیرد، اما در این زمینه نیز خطراتی وجود دارد. اقدامات نیز باید افزایش یابد، اما نگرش ترکیه همه چیز را در روژاوا، شمال و شرق سوریه به خطر میاندازد. خطر و تهدیدی وجود دارد که جهان را نگران میکند و باید با جدیت بیشتری به آن پرداخت. ترکیه در واقع میخواهد که داعشیها بیرون باشند، نه در داخل. در میان SNA که او فرماندهی میکند، صدها عضو داعش وجود دارد. آنها میگویند مبارزه با تروریسم و غیره، اما نگرانی اصلی دولت ترکیه کوردها هستند.